YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/3890
KARAR NO : 2019/2200
KARAR TARİHİ : 09.05.2019
Davacılar 1-… 2-… 3–… 4-… 5-… ile davalı … ve ihbar olunanlar 1- … Büyükşehir Belediyesi 2- … İnş. Mob. Taah. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti., birleşen 2013/81 Esas sayılı davada davacı … ile davalılar 1- … Konut Yapı Kooperatifi 2- … İnş. Tur. Medikal Besicilik Eğt. Petrol Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasındaki davadan dolayı … 2. Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 29.04.2014 gün ve 2011/437-2014/227 sayılı hükmü onayan 23. Hukuk Dairesinin 06.11.2017 gün ve 2016/8287-2017/3081 sayılı ilamı aleyhinde asıl ve birleşen davada davalı … vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Karar düzeltme talebinin kural olarak temyiz incelemesini yapan Yargıtay Hukuk Dairesince incelenmesi gerekmekte ise de; Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nun 09.02.2018 gün 2018/1 sayılı işbölümü kararı ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan ve 01.07.2016 tarihinden sonra temyiz ya da karar düzeltme talepli olarak Yargıtay’a gelen dosyalardaki temyiz ya da karar düzeltme taleplerini incelemek görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’ne verildiğinden karar düzeltme talebi Dairemizce incelenmiştir.Asıl ve birleşen dava, kira tazminatı ve cezanın tahsili istemlerine ilişkin olup, mahkemece yapılan yargılama sonunda asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi sonucunda Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 2016/8287 Esas, 2017/3081 Karar ve 06.11.2017 günlü kararı ile onandığı, davalı vekilinin onama kararına karşı karar düzeltme yoluna başvurduğu anlaşılmıştır. Asıl ve birleşen davada davacı arsa sahipleri, davalı ise yüklenicidir.Asıl ve birleşen davada davacı arsa sahipleri, taraflar arasında … 5. Noterliği 22.05.2006 tarih ve 6335 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile davalı yüklenicinin Ankara ili, Yenimahalle ilçesi, Yuva Köyü Mevkinde bulunan 43129 ada 1 parsel numaralı taşınmaz üzerine A, B ve C blok olmak üzere toplam 3 bloklu ve 112 bağımsız bölümlü bina inşa etmeyi üstlendiğini, sözleşmeye göre arsa sahiplerine düşecek bağımsız bölümlerin ruhsat tarihinden itibaren 40 ay içinde yapılıp, iskan alınmış bir şekilde teslim edilmesi gerektiğini, ancak davalı yüklenicinin söz konusu bağımsız bölümleri teslim etmediği gerekçesiyle sözleşmenin 11. maddesinde düzenlenen her bir bağımsız bölüm için aylık kira tazminatı ile arsanın rayiç bedelinin 1/5’i kadar maktu cezanın ödenmesini talep etmişlerdir. Davalı yüklenici bağımsız bölümlerin geç teslim edilmesinde taraflarına atfedilebilecek bir kusur bulunmadığını, arsa sahipleri tarafından vekâletten azledildiği için işlemlerin tamamlanamadığını, ayrıca … Büyükşehir Belediyesi tarafından sözleşmeden sonra yapılan yol çalışması nedeniyle arsanın kısmen işgal edildiğini, yol yapımı nedeniyle arsa ile yol arasında kot farkı oluştuğunu, bu nedenle güvenlik için Büyükşehir Belediyesi tarafından istinat duvarı yapılması gerektiğini, buna dair yazışmaların olduğunu, istinat duvarı yapılmadan iskan verilemeyeceğini belirterek davanın reddini savunmuş; mahkemece yapılan yargılama sonunda bilirkişi raporu ile belirlenen kira tazminatı ile ceza üzerinden %55 oranında tenkis yapılarak asıl ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.Somut uyuşmazlığımızda, davalı yüklenicinin davacı arsa sahiplerine düşen bağımsız bölümleri ruhsat tarihinden itibaren 40 ay içinde teslim etmeyi yükümlendiği, ruhsatın 24.01.2008 tarihinde alındığı, 18.02.2013 tarihinde yenilendiği anlaşılmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporu incelendiğinde, ruhsat tarihine 40 ay eklenmesi ile teslim tarihinin 24.05.2011 tarihi olarak belirlendiği, bu tarihten dava tarihine kadar her bir davacı için düşecek bağımsız bölüm sayısına göre ayrı ayrı kira tazminatı ve arsa rayiç bedeli hesaplandığı, davacıların da rapor doğrultusunda alacaklarını ıslah ettikleri anlaşılmıştır. Davalı yüklenici sözleşme konusu bağımsız bölümleri süresinde teslim etme yükümlülüğünü üstlenmiş olup, bu borcunun ifasında kusursuz olarak temerrüde düştüğünü ispat etmediği sürece arsa sahiplerinin zararlarını karşılamakla yükümlüdür. Davalı yüklenici, yargılama aşamasında davacı arsa sahiplerine düşen bağımsız bölümlerin süresinde teslim edilmemesinde ve iskan alınamamasında kusuru olmadığını, arsa sahiplerinden ve büyükşehir belediyesinden kaynaklanan nedenlerle iskanın alınamadığını savunmuştur. Gerçekten de dosya arasında bulunan belgeler incelendiğinde, bir kısım davacı arsa sahiplerinin … 5. Noterliği 07.11.2012 tarih ve 11512 yevmiye numaralı azilname ile davalı yükleniciyi inşaatın yapılması konusunda verdikleri vekâletten azlettikleri, sonrasında … 5. Noterliği 19.02.2014 tarih ve 2900 yevmiye numaralı vekâlet ile tekrar vekil kıldıkları anlaşılmıştır. Ayrıca … Fen İşleri Dairesi Başkanlığı Yol ve Asfalt Şube Müdürlüğü 20.09.2008 tarihli yazısında, yol yapımı esnasında yol genişliğinin sağlanabilmesi için mülkiyeti davalıya ait parsel içerisine yol dolgusu yapıldığını, dolgunun kaldırılabilmesi için istinat duvarı yapılması gerektiğini belirtmiş, diğer yazışmalarda da bu husus teyit edildiği gibi davalı yüklenici tarafından temyiz dilekçesine ek olarak sunulan … Fen İşleri Dairesi Başkanlığı İnşaat Yapım Şube Müdürlüğü’nün 23.03.2015 tarihli yazısında da, söz konusu istinat duvarının 19.03.2014 tarihinde yapımına başlandığı, 19.09.2014 tarihinde ise bitirilerek geçici kabulünün yapıldığı belirtilmiştir. Böylelikle istinat duvarı yapım işi yükümlülüğünün büyükşehir belediyesinde olduğu anlaşılmış, bundan sonra 10.03.2015 tarihinde inşaata iskan izni alınmıştır. Hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporunda, istinat duvarı ve belediyenin sözleşmeye konu taşınmaza tecavüzünü değerlendirme görevinin mahkemeye ait olduğu belirtilmiş ise de mahkeme tarafından bu konuda bir değerlendirme yapılmamıştır.
6100 sayılı HMK’nın 266. maddesine göre, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verilebileceği düzenlenmiştir. Söz konusu uyuşmazlığımızda, dava dışı Büyükşehir Belediyesinin yol çalışması nedeniyle sözleşmeye konu taşınmaza yapılan tecevüzün ve belediye tarafından yapıldığı anlaşılan istinat duvarı ile bir kısım davacının davalı yükleniciyi vekâletten azletmeleri nedeniyle bu azlin, yapılacak olan inşaatın süresine etki edip etmediği ile mahkeme tarafından hesaplanan cezada %55 oranında yapılan tenkisin davalı yüklenicinin kooperatif olduğu da gözetilerek makul olup olmadığı hususlarında konusunda uzman bilirkişi kurulundan rapor alınıp, inceleme ve araştırma yapılması gerekirken, bu hususlar üzerinde durulmadan yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.Mahkeme tarafından hükmedilen alacak miktarına temerrüt oluşturmayan, inşaatların teslim edilmesi gerektiği ve kira tazminatının başlatıldığı 24.05.2011 tarihinden itibaren temerrüt faizine hükmedilmesi de doğru olmamıştır. Asıl ve birleşen dava tarihlerinden önce davalı yüklenicinin usulüne uygun temerrüde düşürülmediği anlaşıldığından asıl ve birleşen davada kabul edilen alacak kalemleri için dava ve ıslah tarihlerinden itibaren faize hükmedilmesi gerekmektedir.
Yerel mahkeme kararının davalı kooperatif’in usuli kazanılmış hakkı da gözetilerek belirtilen gerekçelerle davalı yüklenici yararına bozulması gerekirken onandığı bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından davalı yüklenicinin karar düzeltme taleplerinin kabulü uygun bulunmuştur.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı yüklenicinin karar düzeltme talebinin kabulü ile 23. Hukuk Dairesi’nin 2016/8287 Esas, 2017/3081 Karar ve 06.11.2017 günlü onama ilamının kaldırılarak yerel mahkeme hükmünün davalı yararına BOZULMASINA, 5766 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 123,60 TL Yargıtay başvurma harcının temyiz eden asıl ve birleşen dava davalısı … Konut Yapı Kooperatifi’nden alınmasına, ödediği temyiz peşin ve karar düzeltme harçlarının istek halinde karar düzeltme isteyen asıl ve birleşen dava davalısı … Konut Yapı Kooperatifi’ne iadesine, 09.05.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.