YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/3379
KARAR NO : 2018/4380
KARAR TARİHİ : 12.11.2018
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili ile davalı … vekili ve birleşen dosya davalısı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkin olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davacı ile davalı … ve birleşen dosya davalısı … Toplu Konut İnş. Ltd. Şti. vekillerince temyiz edilmiştir.
Davacı davasında davalı yüklenici … Toplu Konut İnş. Ltd. Şti.’nin … Yurt binasının banyo tesisat onarımı ve demir parmaklık yapımı işini üstlenip yaptığını, yurtta barınmakta olan öğrenci dava dışı …’ın henüz tamiratı yapılan banyolardan birine girdiğini ve geçirdiği kaza sonucunda gözünde kornea yırtığının oluştuğunu, olay sonucunda açılan ceza davasında … 1. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 12.06.2007 tarih, 2005/304 Esas 2007/528 Karar sayılı kararı ile sanıklar yurt müdürü … ve yüklenici şantiye yetkilisi …’nun olayda 7/8 oranında müşterek ve müteselsilen, tesisat işçisi …’ın ise 1/8 oranında kusurlu olduğu belirtilerek ceza hükmü tesis edildiğini, …’ın aleyhlerine maddi ve manevi tazminat davaları açtığını, yargılama sonucu hüküm altına alınan tazminatı fer’ileriyle birlikte 90.837,64 TL olarak ödemek zorunda kaldıklarını belirterek bu miktarın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı … savunmasında olayda kusuru bulunmadığını, ceza davasının henüz kesinleşmediğini, yüklenicinin kusurlu olduğunu açıklayarak davanın reddine karar verilmesini istemiş, davalı … savunmasında taşeron olarak ihaleyle yapımını üstlendiği işler arasında yurdun kalorifer kazanının bulunduğu binanın bodrumunda yapılan
kazan ve ajanjör değişimi haricinde banyoda veya başka bir yerde kalorifer peteklerinin tamiratı veya kalorifer ile ilgili herhangi bir işinin bulunmadığını, üstlendiği işi sözleşme ve şartnameye uygun olarak tamamlandığını kusurunun bulunmadığını belirterek, davalı … Toplu Konut İnş. Ltd. Şti. ise işin tesliminden itibaren 5 yıl geçtiğini, yurt yöneticilerinin haricen tesisatçı çağırarak petekleri söktürmesi sonucunda olayın meydana geldiğini kusurlarının bulunmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
Mahkemece bilirkişi heyetinden alınan raporda belirlenen kusur oranlarına göre davanın 68.128,24 TL üzerinden kısmen karar verilmiştir.
Davacı ile davalı … Toplu Konut İnş. Ltd. Şti. arasındaki sözleşme olayın meydana geldiği tarihte yürürlükte bulunan 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 355. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesidir. Dairemizin yerleşmiş uygulamasına göre eser sözleşmesi ilişkisinde konunun uzmanı yükleniciler olduğundan gerekli tedbirleri alma yükümlülüğü de yüklenicilere aittir. 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 355 ve 371 arası maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi hükümlerine göre, zararlandırıcı olayın gerçekleşmesine etkili olan yüklenici kusurunun tespitinde, iş güvenliği mevzuatından da yararlanılması mümkündür. Çünkü, yüklenici işinin uzmanı sayılan, sorumlu meslek adamıdır. Yüklenici, eser sözleşmesi ile yüklendiği edimini yerine getirirken veya sözleşmenin hazırlanması aşamasında gerekli tüm tedbirleri almakla ödevlidir. Yüklenici, işçi sayılamayacağından iş sahibinin denetimine de tâbi değildir. Yüklenicilerin, iş sahibine karşı Borçlar Kanunu’nun 357. maddesi hükmünden kaynaklanan sadakat borcu ve aynı Kanun’un 356. maddesi hükmüne dayalı özen borcu söz konusudur. Borçlar Kanunu’nun 356. maddesi hükmüne göre, yüklenicinin sorumluluğu, aynı Kanunu’nun 321. maddesinde belirtilen işçinin hizmet akdindeki sorumluluğu gibidir. Ancak, iş sahibine nazaran bağımsız çalışması, işin ehli olması da gözönünde bulundurularak sorumluluğu hizmet akdine göre çalışan işçiye nazaran daha ağır kabul edilmektedir. İş sahibinin zarara uğramasına neden olmaktan kaçınması, yüklenicinin “özen borcu” kapsamındadır. Açıklanan bu hukukî sebeplerle; kural olarak eser sözleşmesi ile yüklenilen edimlerin ifası sırasında veya sözleşmenin hazırlanması aşamasında gerçekleşen zararlı olayların oluşumunda etkili olan yüklenicinin kusurunun, daima iş sahibinin kusurundan daha ağır derecede olması gerekir.
Taraflar arasındaki ilişki 818 sayılı BK’nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde olduğu gözetilerek yüklenici ve iş sahibinin kusurlu olup olmadıkları ve varsa oranının belirlenmesi için eser sözleşmesi hükümlerine göre değerlendirme yapacak konunun uzmanlarından oluşan heyetten rapor alınması zorunludur. Mahkemece yapılacak iş; gerekirse yerinde keşif de yapılmak suretiyle 6100 sayılı HMK’nın 266 ve devamı maddeleri hükümlerine uygun şekilde oluşturulacak konusunda uzman 3 kişilik bilirkişi kurulundan rapor alarak ceza mahkemesindeki yargılamada sabit olan maddi vakıalarda dikkate alınarak taraflara ait kusur oranlarını, ağırlıklı kusurun yüklenicide olduğunu gözeterek eser sözleşmesinin ilke ve kurallarına göre belirlemek ve davacının isteyebileceği tazminat miktarının hesaplattırılıp sonucuna göre karar verilmesinden ibaret iken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru olmamış, bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davacı ile davalı … ve birleşen dosya davalısı … Toplu Konut İnş. Ltd. Şti. yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden davacıya, davalı … Toplu Konut İnş. Ltd. Şti. ve davalı …’ya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 12.11.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.