YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/3242
KARAR NO : 2018/4960
KARAR TARİHİ : 11.12.2018
Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan, iş bedeli alacağının tahsili istemiyle açılmış, mahkemece davanın kısmen kabulüne, kısmen redine dair verilen ilk karar davalı vekilinin temyizi üzerine, Dairemizin 21.11.2016 tarihli kararıyla bozulmuştur. Mahkemece 14.11.2017 tarihli oturumda bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmiş, bu kez karar, taraf vekillerince süresi içinde temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince: Davacı vekili müvekkilinin yüklenici olarak, davalı idarenin talebi üzerine … Merkez ilçesi çeşitli köylerinde 7 adet içme suyu amaçlı sondaj kuyuları açtığını,işin bedelinin ödenmediğini belirterek alacak talebinde bulunmuştur. Taraflar arasında yazılı bir eser sözleşmesi bulunmamakla birlikte; davalı yanın cevaplarına, sunulan belgelerden,idarece tekliflerin alınıp, kuyuların yaklaşık maliyet ve teknik raporlarının özel idare su ve kanal hizmetleri müdürlüğünce tesbit edilmiş olmasına göre, taraflar arasında eser sözleşmesi ilişkisi kurulduğu anlaşılmaktadır.
Davacının doğrudan temin yoluyla su kuyularını açıp motor ve elektrik tesisatlarını yaptığı somut olayda, davalı kamu kurumu olup Kamu İhale Kanunu ve Kamu İhaleleri Sözleşmeleri Kanunu’na göre sözleşme yapılmış olmamakla birlikte bu şekilde sözleşme kurulmaksızın iş sahibinin yararına iş ve imalât yapılması durumunda bedeli vekâletsiz iş görme hükümlerine göre istenebilir (TBK 526, BK 410 md.). Bozma ilamında bu doğrultuda
ek rapor alınarak, davacının yaptığı kuyu imalâtı ve donatılarının davalı iş sahibinin yararına olup olmadığı saptanarak yararına ise yapıldığı yıl piyasa rayiçlerine göre bedeli hesaplanarak karar verilmesine işaret olunmuştur. Bozma ilamına uyulmakla karşı taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşacağından mahkemece bozmaya uygun karar verilmesi zorunludur. Mahkemece bozmaya uyulmuş ise de bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma sonrasında alınan bilirkişi raporunda, kuyularda açılış tarihi itibariyle kabul tutanaklarına göre; tesis inşa edildiği, uygun debide suların mevcut olduğu teknik raporla saptandığı, alt ve üst yapı donatılarının bulunduğu, pompa kuyu odası elektrik tesisatı, pano klor çihazı, depo bağlantısı borulamanın tamamlandığı böylece kuyuların kuruyana kadar veya verimi düşene kadar kamu tarafından kullanıldığı, inceleme sırasında su bulunmamasının yer altı su seviyesinin değişkenliği ve diğer doğal sebeplere bağlı olabileceği bildirilmesine rağmen, mahkemece gerekçede; su kuyularının faydalı olarak değerlendirilebilmesi için yapısı itibariyle sonsuza kadar su kaynağı sağlayamayacağı, bu nedenle belirli bir dönem kullanılmasının kuyunun amacına hizmet ediyor olarak kabul edilmesi gerektiği belirtildikten sonra, teknik bir tesbite bağlanmadan bazı kuyuların faydalı olmadığı kabul edilerek davacı talebinin kısmen kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. O halde; mahkemece bozma açıklanan esaslar doğrultusunda ek rapor alınıp, ilk kararın davacı tarafça temyiz edilmediği gözetilmek suretiyle, usuli kazanılmış hak ilkesi gözönünde tutulup riayet edilerek yeniden hüküm kurulmalıdır. Mahkemece eksik inceleme ile davanın sonuçlandırılması doğru olmamış, bu nedenle kararın bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 11.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.