YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/2837
KARAR NO : 2018/5154
KARAR TARİHİ : 19.12.2018
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki asıl ve birleşen dosyada davacılar … Yapı Endüstri ve İnş. Taah. Tic. A.Ş. ve …Yapı Endüstri ve İnş. Taah. Tic. A.Ş. vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacılar vekili Avukat … geldi. Davalılar vekili gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacılar avukatı dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Asıl dava, davacı taşeron … Yapı Endüstri ve İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafından taraflar arasında imzalanan 02.01.2004 ve 15.08.2004 tarihli sözleşmelerden kaynaklanan alacağın tahsili istemiyle açılmış, mahkemece davanın ıslah olunan miktara göre kabulüne dair verilen ilk karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Dairemizce 01.10.2012 tarihinde yapılan temyiz incelemesi sonucunda verilen kararın bozulmasına karar verilmiş, bozmaya uyulmak sureti ile yapılan yargılama sırasında … 16. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2014/312 Esas sayılı dosyasının asıl dosya ile birleştirilmesine karar verilmiş, birleşen dava davacı …Yapı Endüstri ve İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafından taraflar arasında imzalanan 03.01.2005 tarihli sözleşmeden kaynaklanan alacağın tahsili istemiyle açılmış, davalı asıl ve birleşen dosyada borçlu bulunmadıklarını savunmuştur. Mahkemece asıl ve birleşen davanın reddine dair kararı asıl ve birleşen dosyada davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
İş sahibi … A.Ş. ile yükleniciler … Konsorsiyumu arasındaki 13.11.2002 tarihli … … Rafinerisi Dizel Kükürt Giderme Ünitesi işlerinin yapımı kapsamında yüklenicilerden … adi ortaklığı ile taşeron
davacı … Yapı Endüstri ve İnş. Taah. Tic. A.Ş. arasında düzenlenen 02.01.2004 tarihli sözleşme ile yeni binalar sahasındaki mevcut bina ve sundurmaların sökümü, yeni binaların kaba ve ince yapı işleri, pissu ve yağmursuyu hatlarının, betonarme sahalar ile betonarme yolların ve … elektrik kablo kanallarının yapım işleri üstlenilmiş ayrıca 7 adet ek protokol yapılmış, yüklenicilerle taşeron arasındaki 15.08.2004 tarihli sözleşme ile de … Substation Binası kaba yapı işlerinin yapımı üstlenilmiş ve ayrıca 2 ek protokol yapılmış, 03.01.2005 tarihinde birleşen dosya davacısı taşeron …Yapı Endüstri ve İnşaat Taahhüt Tic A.Ş. ile … … Giderme Ünitesi Projesi Kapsamında … Bölgesi İnş. İşleri, Elektirik Kablo Kanalları, Main Substation Duvar İmalâtları” konusunda sözleşme imzalandığı dosya kapsamında anlaşılmaktadır.
Asıl davada davacı taşeron 02.01.2004 tarihli ilk sözleşmede sözleşme dışı işler ile protokoldeki işlerin kesin hesap dışında tutularak diğer işlerle ödenmesi ve 15.08.2004 tarihli ikinci sözleşmedeki işlerin de diğer ek işlerle birlikte yapılıp ödeneceğinin davalılarca kabul edilmesine rağmen bunlara ilişkin kesin hesap ve hakediş yapılmadığını, ayrıca davalıların talimatı ile sözleşmede taahhüt edilen malzeme ve işçiliğin dışına çıkıldığını, işlerin davalılarca kabul edildiğini ve davalılara teslim edildiğini, ancak kesin hesapların çıkarılması, hakedişlerin belirlenerek ödenmesi istenmesine rağmen davalılarca kesin hesap ve ödeme yapılmadığını, belirterek şimdilik 100.000,00 TL sözleşmelerde tanımlı iş bedelinden olan alacak, 50.000,00 TL sözleşme tanımından farklı gördürülen iş bedelinden alacak, 25.000,00 TL, sözleşme dışı gördürülen iş bedelinden alacak olmak üzere toplam 175.000,00 TL alacağın tahsilini istediklerini belirtmiş, 28.12.2009 tarihli ıslah ile dava değerini 500.004,72 TL artırarak her iki sözleşmeden kaynaklı alacaklar ve teminat kesintileri toplamı olan 675.004,72 TL’nin tahsilini istemiştir. Birleşen davada davacı taşeron 03.01.2005 tarihli sözleşme gereği işleri istenilen özelliklerde yaptığı ve davalılar tarafından kabul gördüğünü, ana işveren …A.Ş.’nin davalılara verdiği talimatlar ile sözleşmede taahhüt edilen mal ve işçiliğin dışına da çıkıldığını beyanla, şimdilik 75.000,00 TL alacağın davalılardan müştereken ve müteselsilen muacceliyet tarihinden itibaren ticari faiz ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı yükleniciler davacının alacağı kalmadığını, sözleşme dışı iş yapılmadığını, ibraname düzenlendiğini, işçi … primleri ve işçi alacaklarının kendilerince ödenmesi sebebi ile davacının alacağı kalmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece verilen ilk kararda davanın ıslah talebi de nazara alınarak kabulüne karar verilmiş, Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucu 2011/5616 Esas- 2012/5895 Karar sayılı bozma ilamı ile “02.01.2004 tarihli sözleşme ile kararlaştırılan işler bakımından 30.11.2004 tarihli ibraname eki protokollerde gösterilen işler ve eki birim fiyatlar üzerinden hakediş tutarını hesaplatmak, bunlara ilişkin varsa davalının kanıtlayabildiği ödemeler mahsup edilerek kalan davacı alacağını hüküm altına alınmalı, 15.08.2004 tarihli sözleşmeden kaynaklanan alacak istemine gelince; dosyaya sunulan sözleşme örneklerinden bir kısmının 20. ve 50. maddelerinde, %30 oranı değiştirilerek %70 olarak düzeltilmiş, bir kısmında ise herhangi bir değişikliğe gidilmemiştir. Bu durumda öncelikle değişiklik konusunda taraflar isticvap olunmalı, esas alınması gereken gerçek oran saptanmalıdır. Öte yandan hükme dayanak bilirkişiler raporunda sözleşme eki keşif özetindeki birim fiyatlar hukuki dayanağı gösterilmeksizin tek taraflı artırılarak değiştirilmek suretiyle kesin hesap çıkarılmıştır. Oysa
sözleşme kapsamında kararlaştırılan birim fiyatlar esas alınarak kesin hesap çıkarılmalı, varsa fazla imalât konusunda yukarıda değinilen sözleşmenin keşif artışına ilişkin maddelerindeki oranlar açıklığa kavuşturulduktan sonra sözleşme kapsamında kalan imalâta sözleşme fiyatı, fazlasına BK’nın 413. maddesi hükmünce yapıldığı tarihteki piyasa fiyatlarına göre hesaplattırılarak davacının kesin hesap alacağı bulunmalı, bundan ödemelerin mahsubu ile sonucuna uygun hüküm kurulmalıdır” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece 15.08.2004 tarihinde yapılan işlerle ilgili bilirkişilerden … tarafından hazırlanan raporda 5 nolu hakedişe girmeyen imalâtların tutanak, bilgi , belge ve hesaplara ait dayanaklarının sadece davacı tarafından imzalandığı, davalı tarafından imzalanmadığı, 21.10.2013 tarihli bilirkişilerden … tarafından hazırlanan raporda davacının ilk imalât olarak talep ettiği imalâtın ibraname kapsamında kaldığını, ilave imalât nedeniyle davacının bir talepte bulunamayacağını belirtmeleri, 14.12.2009 tarihli bilirkişi raporunda bilirkişiler …tarafından düzenlenen raporda davacının davasına konu ettiği bedel için herhangi bir fatura tanzim etmediğini belirtmeleri, …tarafından hazırlanan 25.10.2016 tarihli bilirkişi raporunda; sözleşmeler kapsamında yapılan işlerden dolayı 293.692,00 TL davalının ödeme fazlası olduğundan alacaklı olduğunu belirtmeleri ve şantiyede sözleşme içi ve sözleşme dışı imalâtlar görünmediği için hesaplamalarını yapamadıkları, 30.11.2004 tarihli ibraname sebebi ile asıl davada 02.01.2004 tarihli sözleşme bakımından talep edilen alacak ve birleşen davada talep edilen alacak bakımından davacılar grup şirketi olduğundan talepte bulunulmayacağı gerekçesi ile asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmiştir. Mahkemenin gerekçesi Dairemizin bozma ilamına aykırı olduğu gibi, dosya kapsamına da uygun değildir. Sözleşme ve ibraname tarihlerinde birtakım maddi hatalar bulunmaktadır. 02.01.2004 tarihli sözleşme bakımından verildiği açıkça ve ayrıca belirtilen ve yalnızca asıl dosya davacısı … Yapı Endüstri ve İnş. Taah. Tic. A.Ş. tarafından imzalanan 30.11.2004 tarihli ibraname nedeni ile asıl ve birleşen dosya davacıların grup şirket olduklarından bahisle asıl davada talep edilen 02.01.2004 tarihli sözleşme nedeni ile alacağın ve birleşen davada talep edilen alacağın reddine karar verilmesi hatalıdır. Bu hali ile bozmaya uygun değerlendirme yapılmış sayılamayacağından kararın bozulması gerekmiştir.
Bu nedenle mahkemece yapılacak iş; Dairemizin asıl dosyaya ilişkin bozma ilamı uyarınca alınan rapor ve ek raporlar değerlendirilerek, 02.01.2004 tarihli sözleşme ile kararlaştırılan işler bakımından 30.11.2004 tarihli ibraname eki protokollerde gösterilen işler ve eki birim fiyatlar üzerinden hakediş tutarını hesaplamak, 15.08.2004 tarihli sözleşme uyarınca taraflar arasında sözleşme bedelleri ile iş artış oranının %70 olabileceğinin kararlaştırılmış olması kabul edilerek sözleşme birim fiyatları ile hesaplama yapılması, birleşen dava ile ilgili olarak alınan bilirkişi raporlarının değerlendirilerek kesin hesap çıkarılması, davalının işçilik ödemeleri ile ilgili mahsup savunması üzerinde durularak, mahsup itirazında belirtilen işçilik ödemelerine ilişkin dava dosyalarının karar ve sözleşme örneklerinin getirtilerek hangi sözleşmeye ilişkin olduğunun araştırılması, asıl ve birleşen dava bakımından kesin hesap çıkartılması teminat bedeline ilişkin alacağın kesin hesap içerinde değerlendirilmesi sureti ile asıl ve birleşen davada sonucuna göre karar verilmesinden ibarettir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davacılar yararına BOZULMASINA, 1.630,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davalıdan alınarak Yargıtay’daki duruşmada vekille temsil olunan davacılara verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden asıl ve birleşen dosya davacılarına geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 19.12.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.