YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/4727
KARAR NO : 2016/315
KARAR TARİHİ : 20.01.2016
Mahkemesi :Kulu Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan fiyat farkı alacağının tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı iş sahibi vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı yüklenici, yanlar arasında düzenlenen 01.12.2008 tarihli sözleşme uyarınca 8 derslikli ilköğretim okulu inşaatı yapımını üstlendiklerini, davalı idare tarafından ödemelerin zamanında yapılmaması sonucunda maddi sıkıntıya düştüklerini, taahhütlerini zamanında yerine getiremediklerini, bu nedenle davalı idareden süre uzatımı talep ettiklerini, davalı idarenin bu talebi kabul ettiğini ve 1 yıl süre uzatımı verdiğini, sözleşmenin 15.2. maddesine göre idarenin kusuru sonucunda süre uzatımı verilmesi halinde fiyat farkı ödenmesi gerektiğini iddia ederek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere 18.000,00 TL fiyat farkı alacağının davalıdan tahsilini talep etmiş, 29.04.2014 tarihli dilekçesiyle davasını ıslah ederek talebini 20.906,44 TL’ye yükseltmiştir. Davalı idare, davacı yüklenicinin hakedişlere itiraz etmediğini, 18.06.2009 tarihli ihale komisyon kararı ile, idarenin ödenek yetersizliğinden dolayı sözleşmenin 19.1. maddesi gereğince keşif artışı yapılmaksızın ve ilgili sözleşmenin fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları başlıklı 15.2. maddesinin şartlarının uygulanmaması kaydıyla ve ilgili maddeden dolayı yüklenicinin fiyat farkı talep etmeyeceğine ilişkin taahhüdü doğrultusunda iş bitim tarihinin 30.08.2010 tarihine uzatıldığını savunarak davanın reddini talep etmiştir. Mahkemece ıslahla arttırılan dava değeri üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Yanlar arasında imzalanan 01.12.2008 tarihli 8 derslikli ilköğretim okulu inşaatı yapımı işine ilişkin sözleşme, imzalandığı tarih itibariyle yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 355. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi niteliğindedir. Götürü bedelli bu sözleşmenin 9. maddesine göre Yapım İşleri Genel Şartnamesi Sözleşmenin ekidir. Sözleşmenin bu hükmü, HUMK’nın 287, HMK’nın 193. maddelerince delil sözleşmesi niteliğinde olup, taraflarca ileri sürülmese dahi mahkemece re’sen dikkate alınmalıdır. Anılan şartnamenin 40. maddesine göre yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde itirazlarının neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen ../../.. tarihli dilekçemde yazılı ihtirazi kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gerekmektedir. Yüklenici, itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır. Dosyadaki örneklerine göre 8 adet geçici hakedişte ve 9 nolu kesin hakedişte fiyat farkı kalemine ilişkin bir alacak hesaplanmamış, bu hakedişler davacı yüklenici tarafından usulüne uygun ihtirazi kayıt konulmaksızın imzalanmıştır. Bu durumda yüklenici hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağından, yüklenici bakımından hakedişlerin tümünün kesinleştiği kabul edilmelidir. O halde davacının kesin hakedişten önce düzenlenen 5, 6, 7 ve 8 nolu geçici hakedişlere ve 9 nolu kesin hakedişe girmesi gereken fiyat farkı alacağı yönünden istemi yerinde olmayıp, davacının uzayan süre nedeniyle fiyat farkı isteminin tümden reddi gerekirken, bu husus üzerinde durulmadan karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olmuş, kararın bu nedenle bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 20.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.