YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/3699
KARAR NO : 2015/5867
KARAR TARİHİ : 19.11.2015
Mahkemesi :Tire 1. Asliye Hukuk Hakimliği (Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
Tarihi :25.03.2014
Numarası :2009/432-2014/118
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Uyuşmazlık eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı yüklenici ilave iş bedelini talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne dair verilen hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasında imzalandığı tarihte yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı BK’nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesi ilişkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Davacı yüklenici, davalı ise işsahibidir. Uyuşmazlık fazla iş bedelinden kaynaklanmaktadır. Davacı vekili müvekkili şirketin 27.03.2006 tarihli sözleşmeyle davalıya ait içme suyu tesisleri projesi kapsamında 26 ünite işin yapımını üstlendiğini, ihalesi yapılan işe hemen başlanıldığını, işin devamı sırasında firmanın kusuru dışında yapımı zorunlu projede belirtilmeyen 20 kalemlik iş doğduğunu, davalının onayıyla bu işlerin yapıldığını, davalı yanın belediye olması ve parasını alabileceğine güvenerek tüm işleri yapıp teslim ettiğini, davalının ise fazla yapılan 4 kalem işin bedelini ödemediği gibi, sözleşme olmamasına rağmen erken teslim nedeniyle 30.000,00 TL hakedişinden kesinti yaptığını, fazla hakları saklı kalmak kaydıyla toplam 69.593,00 TL’nin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Taraflar arasında davalı Belediyeye ait içmesuyu inşaatı yapım işinin yapılması konusunda 27.03.2006 tarihinde düzenlenip, 6. maddesinde de sözleşmede birim fiyat üzerinden anlaşma imzalandığı saptanmıştır.
Sözleşmenin 9.2.3. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin sözleşmenin eki olduğu, 28. maddesinde ise sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesine ilişkin hususlarda da (md. 27) aynı şartnamenin uygulanacağı kabul edilmiştir. Davada ilave işlerin bedeli istendiğinden, bu bedelin sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesi hükümlerine göre hesaplanması gerekir. Anılan Şartname’nin 22. maddesinde, sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave iş artışının olması ve bu işin: a)sözleşmeye esas proje içinde kalması, b)idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla götürü bedelli işlerde sözleşme bedelinin %10, birim fiyatlı sözleşmelerde %20’sine kadar fazlasının süre hariç sözleşme hükümlerine göre aynı yükleniciye yaptırılabileceği belirtildikten sonra, 23. maddesinde idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ile 22. maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave iş bedellerinin maddenin 2. fıkrasında belirtilen hükümler çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödeneceği hükmü getirilmiştir. 23. maddenin 2. fıkrasında yeni birim fiyatının nasıl tespit edileceği sırasıyla gösterilmiştir. Buna göre,
a)Yüklenicinin birim fiyatların tesbitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlere kıyaslanarak bulunacak analizler,
b)İdare veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren yeni iş kalemlerine ait analizler,
c)Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile işçi ve makinelerin çalışma saatleriyle ilgili diğer tüm girdiler esas alınarak uygulanacak analizler uygulanacaktır.
Bu analizlerin belirlenmesinde ise, yine sırasıyla;
a)Yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçleri,
b)İdarede veya diğer idarede mevcut rayiçler,
c)İdarece kabul edilmek şartıyla uygulama ayına ait Ticaret ve/veya Sanayi Odalarınca onaylanmış mahalli rayiçler kullanılacaktır.
Bu durumda, davacı yüklenici tarafından ilave iş bedeli istenildiğinden, mahkemece Yapım İşleri Şartnamesi’nde öngörülen şekilde araştırma ve inceleme yapılarak idareden analizlerle ilgili diğer belge ve bilgiler de araştırılmak suretiyle, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulundan, Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesinin 2. fıkrasına göre; yeni tespit edilecek fiyata göre bedeli denetime elverişli ve gerekçeli olarak hesaplattırılıp, alınacak rapora yönelik taraf itirazları da değerlendirilip ek rapor alınıp, sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı olarak ve dayanağı olmayan birim fiyatlarıyla hesaplama yapan bilirkişi raporuyla bağlı kalınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır. Öte yandan davacının 26.03.2009 tarihli ihtarında kabul ettiği itirazları ve fiyat yönünden talebini aşar biçimde hesap yapan bilirkişi raporunun hükme esas alınması, ayrıca, 09.11.2007 tarihli yazının mülga 818 sayılı BK’nın 101/1. maddesi uyarınca temerrüde düşürücü nitelikte olmadığı gözetilmeden, bu tarihten itibaren faize hükmedilmesi de doğru olmamıştır.
Bu nedenlerle, yukarıda açıklanan yöntemle ilave iş bedeli hesaplanıp, 26.03.2009 tarihli ihtarnamenin tebliğ tarihi araştırılıp buna göre faiz başlangıcı saptanarak sonuca uygun bir karar verilmelidir.
Karar açıklanan nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle hükmün taraflar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 19.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.