YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/1355
KARAR NO : 2015/5511
KARAR TARİHİ : 03.11.2015
Mahkemesi :Isparta 1. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :20.01.2015
Numarası :2013/171-2015/38
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, iş bedeli alacağının tahsili için yapılan icra takibine itirazın iptâli takibin devamı ve %40 icra inkâr giderimi tayini istemine ilişkindir.
Yerel mahkemede görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda; davanın kabulü ile, Isparta 1. İcra Müdürlüğü’nün 2013/672 Esas sayılı dosyasındaki takibin aynen devamına asıl alacağın %20’si olan 8.765,60 TL icra inkâr gideriminin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiş, hüküm davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Davacı yüklenici davalı iş sahiplerine ait Isparta ili Gönen ilçesi dahilinde bulunan iki katlı konutun yapımı işini üstlenmiş, yanlar arasında 26.04.2012 tarihli sözleşme düzenlenmiş, eserin toplam bedeli götürü usulde 73.678,60 TL olarak belirlenmiştir.
Davacı yüklenici işe başlamış edimini kısmen ifa etmiştir.
Taraflar arasındaki temel uyuşmazlık eserin hangi oranda gerçekleştiği, davalı iş sahiplerinin ne kadar ödeme yaptığı sonuçta davacı yüklenicinin kaç TL bedeli hak kazandığı noktalarında toplanmaktadır.
Mahkemece yapılan yargılama sürecinde sözleşme Isparta 1. İcra Dairesi’nin 2013/672, 3. İcra Dairesi’nin 2012/1663 yine 3. İcra Dairesi’nin 2012/1664 Esas sayılı dosyaları bu dosyalarda yer alan protokol ile ibraname ve senet fotokopi örneği getirilmiş yanların göstermiş oldukları kanıtlar da toplandıktan sonra yerinde tatbiki keşif yapılarak kontrol memuru ve inşaat mühendisinden oluşan bilirkişi kurulundan rapor alınmıştır. Düzenlenen raporda sözleşmede kararlaştırılan işlerin toplam bedelinin 49.750,00 TL + 29.928,00 TL = 73.678,00 TL, yapılmayan işlerin dava tarihi itibariyle 5.614,00 TL değerinde bulunduğu binanın 2013 yılı yapı yaklaşık birim maliyetlerine göre parasal değerinin 52.895,50 TL olduğu ifade edilmiştir. Yerel mahkemece anılan bu rapor hükme esas kabul edilerek davacı yüklenicinin edimini büyük oranda ifa ettiği, davalı iş sahiplerinin ödemeleri kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Ancak mahkemece hükme esas alınan bilirkişi kurulu raporu usul ve yasaya uygun olmayıp Yargıtay denetimine elverişli değildir. Şöyle ki, uyuşmazlık eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup eserin bedeli götürü usulde kararlaştırılmıştır. Bilirkişi kurulunca yapılan işin bedeli saptanırken bu kapsamda inceleme ve araştırma yapılmamıştır. Diğer yandan davalı taraf sözleşmenin yedinci maddesinde sözü edilen 27.000,00 TL haricinde ödemeler yaptığını Isparta 3. İcra Dairesi’nin 2012/1663 Esas sayılı dosyasındaki 16.04.2012 tarihli ibranamenin düzenlendiğini yine 3. İcra Dairesi’nin 2012/1664 Esas sayılı dosyasında takipten vazgeçildiğini ileri sürdüğü halde bu konularda da herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmaması yerinde görülmemiştir.
Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Yasası’nın 365/1. maddesi uyarınca ücret önceden kesin olarak tayin edilmiş ise yüklenici eseri bu meblağa tamamlamak yükümündedir ve üstelik önceden öngörülenden fazla çalışma veya daha büyük giderler yapmış olsa bile, herhangi bir artırma isteyemez. Mahkemece anılan yasal düzenlemenin nazara alınmaması isabetli olmamıştır.
O halde mahkeme yapılması gereken iş; bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak davacı yüklenicinin işten el çektiği gündeki yapılan işin durumuna göre tüm işin fiziksel olarak kaçta kaçının yapıldığı belirlenmeli, bu yöntemle bulunacak oran götürü ücrete uygulanmalı ve kurulacak orantı sonucu yapılan işe düşen tutar tespit edilmeli, bu miktar yapılan işin karşılığı olarak kabul edilerek davacı yüklenicinin hakettiği alacak miktarı saptanmalı, davalı iş sahiplerinin yapmış olduğu ödemelerde her türlü kuşkudan uzak bir şekilde tespit edilip iş bedelinden mahsup edilerek elde edilecek sonuç dairesinde karar vermekten ibaret olmalıdır.
Öte yandan dava konusu itibariyle yargılamayı gerektirir özellik arzetmektedir. Takibe ve davaya konu edilen alacak likid değildir. Davalı borçlu takibe itirazında haklıdır. Davacı yüklenici yararına icra inkâr giderimi tayini için gerekli yasal koşullar oluşmamıştır. İcra inkâr giderimi isteminin reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yönünde hüküm kurulması da doğru olmamıştır.
Tüm bu nedenlerle kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 03.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.