YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/630
KARAR NO : 2014/6047
KARAR TARİHİ : 27.10.2014
Mahkemesi : Trabzon Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi : 02.04.2013
Numarası : 2011/55-2013/89
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı …. Çelik Kapı İnş. Mak. San. Tic. Ltd.Şti. vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan eserin geç teslimi nedeniyle doğan zararların tazmini amacıyla açılmış alacak davasıdır. Davacı şirket iş sahibi, davalı şirket ve davalı C.. T.. ise yüklenicidir. Davacı şirket vekili, müvekkili şirket ile davalı şirket arasında Trabzon ilinde yapımı devam eden konut inşaatında kullanılmak üzere çelik kapı yapımına ilişkin üç ayrı eser sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeler gereğince kapı bedellerinin müvekkili tarafından çek ile ödendiğini, siparişe konu 42 adet çelik kapının sözleşme gereğince 30 gün içerisinde montajının yapılması gerektiği halde montajının yapılmadığını, bunun üzerine müvekkili tarafından ihtar keşide edildiğini, davalıların edimlerini 10.06.2010 tarihinde gecikmeli olarak yerine getirdiğini, davalılardan kaynaklanan gecikmeler nedeniyle müvekkilinin taahhütlerinde gecikme yaşadığını ve ticarî itibarının zarar gördüğünü, ayrıca sözleşmede cezai şart öngörüldüğünü bildirerek zarar ve cezai şart bedeli olarak şimdilik 8.500,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş, davalılardan Cihat Tuncay davanın doğru olduğunu, kendisinin… Çelik Kapı Şirketinin bayisi olduğunu, sözleşmenin kendisi tarafından imzalandığını, ancak diğer davalı bayisi olduğu şirketin kapıları zamanında göndermemesi nedeniyle teslimi yapamadığını, kendisinin başka kişilerden kapıları temin ederek teslim ettiğini savunarak davayı bu şekilde kabul etmiş, diğer davalı şirkete usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen duruşmalara katılmamış ve kendisini de vekil ile temsil ettirmemiş, mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş, verilen karar davalı şirket tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Mahkemenin ve taraflarında kabulünde olduğu üzere taraflar arasında niza konusu olan 06.11.20009 tarihli ve “Ç..İnşaat… Ç..Kapı Doğu Karadeniz Bölge Temsilciliği …Çelik Kapı Yapım ve Montaj Sözleşmesi “başlıklı üç ayrı sözleşme davacı şirket ile davalılardan Ç.. T.. tarafından imza edilmiştir. Davalı.. Ç.. Kapı İnş.Mak.San.Tic.Ltd.Şti’nin sözleşmelerde imzası bulunmamaktadır. Davacı şirket ve davalılardan C.. T… sözleşmelerin davalı Cahit Tuncay tarafından diğer davalı şirketin bayisi sıfatıyla imzalandığı ve bu sözleşmenin davalı …Çelik Kapı İnş.Mak.San.Tic.Ltd.Şti’ni bağlayacağını iddia edilmektedir.
Sözleşmelerin nispiliği ilkesi gereği sözleşme, kural olarak o sözleşmede taraf olanları bağlar. Sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıklarda davanın tarafları da sözleşmenin taraflarıdır. Yargıtay içtihatlarında ve öğretide bu durum taraf sıfatı olarak adlandırılmaktadır.
Taraf sıfatı, bir başka deyişle husumet ehliyeti, dava konusu hak ile kişiler arasında ki ilişkiyi ifade eder. Sıfat, bir maddi hukuk ilişkisinde tarafların o hak ile ilişkisinin olup olmadığının belirlenmesi anlamına gelir. Davacı sıfatı, dava konusu hakkın sahibini, davalı sıfatı ise dava konusu hakkın yükümlüsünü belirler. Uygulamada davacı sıfatı, aktif husumeti, davalı sıfatı ise pasif husumeti karşılayacak şekilde değerlendirilmektedir. Dava konusu şey üzerinde kim ya da kimler hak sahibi ise, davayı bu kişi veya kişilerin açması ve kime karşı hukuki koruma isteniyor ise o kişi veya kişilere davanın yöneltilmesi gerekir. Bir kimsenin davacı veya davalı sıfatına sahip olup olmadığı tıpkı hakkın mevcut olup olmadığının tayininde olduğu gibi maddi hukuka göre belirlenir. Taraf sıfatının bu anlamda önemli özelliği ise, def’i değil itiraz niteliğinde olması nedeniyle taraflarca süreye ve davanın aşamasına bakılmaksızın her zaman ileri sürülebileceği ve taraflar ileri sürmemiş olsalar bile mahkemece re’sen nazara alınmasıdır.
Bu anlatımlar ışığında somut olaya geldiğimizde; Kurulduğu anlaşılan eser sözleşmelerinin tarafları, davacı şirket ile davalı Ç.. T..’dır. Diğer davalı … Çelik Kapı İnş.Mak.San.Tic.Ltd.Şti sözleşmenin tarafı değildir Bir başka deyişle bu davalının taraf sıfatı bulunmamaktadır. Bu şirket adına sözleşmeleri imzalayan Ç.. T..’ın bahsi geçen davalı şirketin temsilcisi ya da vekili olduğu hususu da usulen kanıtlamadığından bu davalının sorumluluğuna karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; davalı M.. İ.. yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar vermekten ibaret olmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davalı şirket yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalı..Çelik Kapı İnş. Mak. San. Tic. Ltd.Şti’ye geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 27.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.