YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/6009
KARAR NO : 2015/4441
KARAR TARİHİ : 16.09.2015
Mahkemesi :Uzunköprü 2. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :08.07.2014
Numarası :2013/294-2014/237
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat A..T.. geldi. Davalı vekili gelmedi. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacı avukatı dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Davacı adi ortaklar yüklenici olup, davalı iş sahibinden ilave iş bedelini talep etmiş, davalı davanın reddini dilemiş, mahkemece yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulü ile 82.022,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin feragat nedeniyle reddine dair verilen karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı yüklenici, davalı iş sahibi ile Uzunköprü Devlet Hastanesi’nin onarımı konusunda açılan ihale sonucu işi üstlendiklerini ve sözleşme düzenlendiğini, ihale evrakı içerisinde uygulama projesinin 4 katı kapsadığını, yapılan işlerin 1850 m2 mantolama 1850 m2 dış cephe boyası ve bu işlerin yapılması için de 1850 m2 iş iskelesinin içermekte olduğunu, ayırca binanın 5 ve 6. katlarının olması nedeniyle davalı idarenin muvafakatı ve direktifi doğrultusunda 5. ve 6. katının da boya işlerini yaptıklarını, bu işlerin yapılması için kurulan iskele bedellerinin davalı idare tarafından ödenmediğini, bunun üzerine yapılan tespit ile alacaklarının 86.427,00 TL olarak hesaplandığını,bu miktarın dava tarihinden itibaren faiziyle birlikte davalıdan tahisiline karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı iş sahibi yapılan işlerin karşılığının ödendiğini, fazladan iş yaptırıldığı iddiasının kabul edilemeyeceğini, yazılı yada sözlü bir muvafakatlarının bulunmadığını, dava dosyasına sunulan değişik iş dosyasında yapılan tespiti de kabul etmediklerini davanın reddini dilemiştir.
Taraflar arasından imzalanan 16.8.2012 tarihli sözleşmenin 8.2.1. maddesinde sözleşmenin ekleri arasında Yapım İşleri Genel Şartnamesi sayılmıştır. Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21. ve 22. maddesinde ilave işlerin ne şekilde hesaplanacağı belirlenmiştir. Uyuşmazlık bu haliyle zaman bakımından uygulanması gereken mülga 818 sayılı BK’nın 355. ve devamı maddelerinde düzenlenen “eser” sözleşmesi niteliğinde olup, iş bedeli 131.100,00 TL olduğu anlaşılmaktadır. İş bedeli, 818 sayılı BK’nın 366. maddesi uyarınca götürü bedelle belirlendiğinden yapılan imalâtın fiziki oranı esas alınmalıdır. Öte yandan, taraflar arasındaki sözleşmenin 8. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin sözleşmenin eki olduğu ve 27. maddesinde ise; “Sözleşmenin idare veya yüklenici tarafından feshedilmesine ilişkin şartlar ve sözleşmeye ilişkin diğer hususlarda 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu ile Yapım İşleri Genel Şartnamesi hükümleri uygulanır” düzenlemesi bulunmaktadır. Davada ilave işlerin bedeli de istendiğinden, bu bedelin sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21. maddesi hükümlerine göre hesaplanması gerekir. Anılan Şartname’nin 21. maddesinde, sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave iş artışının olması ve bu işin:
a)Sözleşmeye esas proje içinde kalması,
b)İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla götürü bedelli işlerde sözleşme bedelinin %10, birim fiyatlı sözleşmelerde %20’sine kadar fazlasının süre hariç sözleşme hükümlerine göre aynı yükleniciye yaptırılabileceği belirtildikten sonra, 22. maddesinde idarenin gerekli görerek yapılmasını istediği ve ihale kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ile 21. maddeye göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave iş bedellerinin maddenin 2. fıkrasında belirtilen hükümler çerçevesinde yüklenici ile birlikte tespit edilen birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödeneceği hükmü getirilmiştir. 22. maddenin 2. fıkrasında yeni birim fiyatının nasıl tespit edileceği sırasıyla gösterilmiştir. Buna göre,
a)Yüklenicinin birim fiyatların tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlere kıyaslanarak bulunacak analizler,
b)İdare veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren yeni iş kalemlerine ait analizler,
c)Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile işçi ve makinelerin çalışma saatleriyle ilgili diğer tüm girdiler esas alınarak uygulanacak analizler uygulanacaktır.
Bu analizlerin belirlenmesinde ise, yine sırasıyla;
a)Yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçleri,
b)İdarede veya diğer idarede mevcut rayiçler,
c)İdarece kabul edilmek şartıyla uygulama ayına ait Ticaret ve/veya Sanayi Odalarınca onaylanmış mahalli rayiçler kullanılacaktır.
Bu durumda, mahkemece yapılacak iş, sözleşme kapsamındaki imalâtların fiziki oranı bulunarak götürü bedele uygulanmak suretiyle sözleşmeden kaynaklanan alacak tutarı bulunmalı, sözleşmenin 8. maddesine göre az yukarıda açıklandığı şekilde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 21. ve 22. maddedeki yöntemler gözetilerek ilave iş bedeli hesaplattırılmak suretiyle fazla iş bedeli ilave edilmeli, yüklenicinin toplam alacağı bulunmalı, bundan ihtilâfsız olan ödemenin mahsubuyla kalan miktara 21.02.2011 tarihli ihtarnamenin tebliğ tarihi araştırılmak suretiyle, saptanacak temerrüt tarihinden itibaren faizi hesaplattırılıp sonucuna uygun bir karar vermekten ibarettir. Eksik incelemeye dayalı olarak ve sözleşme dışına çıkılarak serbest piyasa fiyatlarıyla hesaplama yapan bilirkişi raporuyla bağlı kalınarak yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
Öte yandan, davacılar adi şirketin ortakları olup, her ikisi de dava dilekçesinde gösterilmiş olup adi ortaklardan H…İnşaat Ticaret Limited Şirketi olmasına karşın karar başlığında şirket yetkilisi O.. H..’nun gösterilmesi ve yine husumeti benimseyen Edirne İl Özel İdaresi’nin davaya katılıp cevap vermesine karşın taraf sıfatı bulunmayan Uzunköprü İlçe Özel İdaresi’nin karar başlığında yazılması da hatalı olmuştur.
Karar açıklanan nedenlerle bozulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunmayan davalı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 16.09.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.