YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/3341
KARAR NO : 2014/5573
KARAR TARİHİ : 01.10.2014
Mahkemesi :Karaman 1. Asliye Hukuk Hakimliği(Ticaret Mahkemesi Sıfatıyla)
Tarihi :14.02.2013
Numarası :2011/398-2013/91
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Uyuşmazlık eser sözleşmesi ilişkisinden kaynaklanmış olup, davada davalı yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle sözleşmeden dönüldüğü iddia olunarak ödenen iş bedelinin istirdadı istenmiş, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı yüklenici vekili tarafından temyiz edilmiştir.
İçlerinde davacı SS …. Köyü Sulama Kooperatifi’nin de bulunduğu sekiz adet kooperatif ile davalı şirket arasında 14.12.2010 tarihli sözleşme yapılmıştır. Bu sözleşme ile davalı şirket, AB dosyalarının ve bu dosyalar için gerekli projelerin hazırlanması ve AB’ye sunulması, yine kendisi tarafından daha önceden islihisar bölgesinde kurulmuş olan rüzgar ölçüm direği ölçümlerinden ve raporlamalardan iş sahibi kooperatiflerin yararlanmalarının sağlanması işlerini üstlenmiştir. Sözleşmede iş bedeli her bir rüzgar tribünü karşılığı 30.000,00 TL olarak kararlaştırılmıştır.
Davacı davasında, davalının sözleşmedeki yükümlülüklerinin hiç birisini yerine getirmediği ve bedele hak kazanamadığı halde davalıya 18.12.2010 tarihli fatura nedeniyle 5.015,00 TL ödeme yapıldığını, ayrıca iş bedeline karşılık davalıya toplam 25.000,00 TL tutarında beş adet bono verildiğini, bu bonoların davalı tarafından dava dışı C..G… ciro edildiğini, bu şahıs tarafından da kooperatif aleyhine Karaman 4. İcra Müdürlüğü’nün 2011/5388 sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, icra dosyasına ferileriyle birlikte toplam 30.000,00 TL ödeme yapılmak zorunda kalındığını iddia ederek toplam ödeme tutarı olan 35.015,00 TL ‘nin davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı cevabında, sözleşme uyarınca bölge rüzgar haritalarının çıkarıldığını, rüzgar ölçüm istasyonunun kurulduğunu, rüzgar test direğinin dikildiğini, gerekli ölçüm raporlarının alındığını, sözleşmedeki tüm edimlerin yerine getirildiğini savunarak davanın reddini dilemiştir. Davacı cevaba cevabında, davalı şirketçe yapıldığı belirtilen işlerin sözleşme öncesinde yapılan işler olup davacıyla ve sözleşmeyle bir ilgisi bulunmadığını, sözleşme ile taahhüd edilen rüzgar tribünü ve projenin yapılmadığını, AB dosyalarının da hazırlanmadığını iddia etmiştir.
Yanlar arasındaki uyuşmazlık, sözleşme kapsamının ne olduğu, yani sözleşmenin hangi işleri kapsayıp hangi işleri kapsamadığı, sözleşme konusu işlerin yerinde fiilen yapılıp yapılmadığı, yapılıp teslim edilen işler varsa sözleşme fiyatlarıyla davalının ne miktar iş bedeline hak kazandığı, hak edilen iş bedeli ile kanıtlanan ödemeler karşılaştırıldığında fazla ödeme bulunup bulunmadığı konularında toplanmaktadır.
Eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda işin sözleşme ve eklerine, teknik şartlara, fen ve sanat kurallarına uygun olarak yapılıp teslim edildiğini ispat külfeti yükleniciye, ödemeleri ispat külfeti ise iş sahibine aittir. Uyuşmazlığın çözümünün hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektirmesi halinde mahallinde keşif yapılarak konusunda uzman ve deneyimli teknik bilirkişilerden rapor alınması da zorunludur.
Somut olayda, davalı cevap dilekçesinin deliller kısmının 5 nolu bendinde keşif ve bilirkişi deliline dayandığı halde mahkemece keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmamış, ara kararla bu yöndeki talep reddedilmiştir. Uyuşmazlık konularının çözümü hukuk dışında özel ve teknik bilgiyi gerektirdiğinden mahkemece mahallinde keşif yapılarak konusunda uzman ve deneyimli teknik bilirkişilerden rapor alınmalı, alınacak raporla öncelikle sözleşmenin kapsamı belirlenmeli, daha sonra sözleşme konusu işlerin yapılıp yapılmadığı, yapılıp teslim edilen işler varsa davalı yüklenicinin sözleşme fiyatlarıyla ne miktar iş bedeline hak kazandığı, davacı iş sahibinin nakten ve aleyhine takibe konan senetler nedeniyle ne miktar ödeme yaptığı, hakedilen iş bedeli ile ödemeler karşılaştırıldığında fazla ödeme bulunup bulunmadığı belirlenmeli, tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonuca varılmalıdır. Mahkemece deliller toplanmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 01.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.