YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/1983
KARAR NO : 2014/3206
KARAR TARİHİ : 08.05.2014
Mahkemesi :Gaziosmanpaşa 2. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :18.12.2012
Numarası :2010/5-2012/649
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedelinin tahsili istemiyle yapılan icra takibine itirazın iptâli ve %40 icra inkâr tazminatı isteğine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Taraflar arasında düzenlenen 05.05.2008 tarihli ve 745.345,80 TL bedelli birim fiyat sözleşme ile bordür döşeme ve tretuvar işinin davacı tarafından yapılması kararlaştırılmıştır. Davacı yüklenici; davalı ise iş sahibidir. Davacı yüklenici sözleşme gereği %20 iş artışı yapıldığını, yapılan icra takibinde 959.650,55 TL miktarındaki alacaktan 677.160,00 TL’lik kısmının davalı tarafından kabul edilerek 282.490,00 TL asıl alacak ile 278.272,37 TL’lik işlemiş faize itiraz edildiğini belirterek, 282.490,00 TL asıl alacak ile 97.510,00 TL işlemiş faiz yönünden itirazın iptaline, takibin devamına, %40’dan az olmamak üzere icra inkâr tazminatına karar verilmesini istemiştir. Davalı işsahibi İçişleri Bakanlığı müfettişlerince yapılan denetimde imalâtta eksiklik ve sözleşmeye aykırılıkların tespit edildiğini, hakediş belgelerinin gerçeğe aykırı olarak düzenlenmiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesi ve davacının kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini istemiştir. Mahkemece mahallinde keşif yapılıp bilirkişi raporları alınarak, davalının 282.490,00 TL asıl alacak, 97.510,00 TL işlemiş faizden oluşan toplam 380.000,00 TL yönünden itirazın iptâline, takip tarihi 05.11.2009 tarihinden itibaren 282.490,00 TL üzerinden %19 ve takip eden oranlarda banka avans faizi uygulanarak takibin devamına, asıl alacak üzerinden %40 icra inkâr tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
05.05.2008 tarihli sözleşmenin 9.2. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşmenin eki olarak kabul edilmiş, 15. maddesinde fiyat farkı verilmeyeceği, 28.
maddesinde ise sözleşmede öngörülemeyen durumlar nedeniyle iş artışı söz konusu olduğunda şartnamenin 22 ve 48. maddesi hükümlerinin uygulanacağı kararlaştırılmıştır. Şartnamenin 23. maddesine göre sözleşme kapsamında yaptırılacak ilave işlerin bedelinin 22. maddesindeki yönteme uygun olarak hesaplanması gerekmektedir. Anılan şartnamenin 22. maddesinde sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave iş artışının olması ve bu işin: a) sözleşmeye esas proje içinde kalması, b) idareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması şartlarıyla götürü bedelli işlerde sözleşme bedelinin %10, birim fiyatlı sözleşmelerde %20’sine kadar fazlasının süre hariç sözleşme hükümlerine göre aynı yükleniciye yaptırılabileceği belirtilmiştir. Sözleşmede fiyat farkı verilmeyeceği kararlaştırılmış olup, mahkemece şartnamedeki yönteme uygun olarak yapılmadığı anlaşılan bilirkişi hesaplaması esas alınarak hüküm kurulması doğru değildir.
Sözleşme dışı ilave iş bulunması ve bu işlerin sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 22. maddesindeki sözleşme kapsamında kalması halinde, taraflar arasındaki sözleşme birim fiyatlı sözleşme olduğundan, %20 fazla imalâtın sözleşme fiyatlarıyla, sözleşme kapsamında bulunup da %20’yi aşan imalâtın ise işin yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 413 ve devamı maddeleri gereğince iş sahibi yararına olması koşuluyla yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçleriyle, sözleşmede ve eki belgelerde bulunmayıp idare tarafından talep edilen ihale dökümanı ve teklif kapsamında fiyatı verilmemiş yeni iş kalemleri ve gruplarının bedellerinin de şartnamenin 23. maddesinin 2. fıkrası uyarınca belirlenerek yükleniciye ödenmesi gerekir.
O halde mahkemece yapılacak iş, bilirkişilerden ek rapor alınarak, sözleşme ve eklerine göre davacı yüklenicinin gerçekleştirdiği ilave işler tespit ettirildikten sonra, sözleşme kapsamında yaptırılan ilave işlerin işin birim fiyatlı olması sebebiyle %20’sine isabet eden kısmının sözleşme fiyatlarıyla, bu oranı aşan bölümünün iş sahibi yararına ise yapıldığı yıl mahalli piyasa rayiçlerine göre bedeli hesaplattırılarak, itiraz halinde gerektiğinde ek rapor alınarak hesaplatmak, böylece saptanacak davacı alacağını 17.04.2009 temerrüt tarihinden takip tarihine kadar avans oranına göre tahakkuk eden faiziyle birlikte takibin devamına karar verilmesinden ibarettir. Bu hususlar üzerinde durulmadan, bilirkişi raporuyla bağlı kalınarak davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle taraf vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca hükmün temyiz eden taraflar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 08.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.