YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/6788
KARAR NO : 2014/5283
KARAR TARİHİ : 18.09.2014
Mahkemesi :Ankara 3. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :08.10.2013
Numarası :2011/575-2013/575
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak ve teminat mektubunun iadesi istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 16. maddesinde; değer ölçüsüne göre harca tâbi işlemlerde (1) sayılı tarifede yazılı değerlerin esas alınacağı, 21. maddesinde, yargı harçlarının (1) sayılı tarifede yazılı nispetler üzerinden alınacağı, 28-a maddesinde, karar ve ilâm harçlarının 1/4’ünün peşin ödeneceği belirtilmiştir. Yine aynı Yasa’nın 32. maddesinde, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı emredici hükmü getirilmiştir. Harçlar Yasası’ndaki düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olduğundan görevi gereği mahkemelerce kendiliğinden gözönünde tutulacağı gibi, temyiz aşamasında Yargıtayca re’sen dikkate alınır.
Dava dilekçesinin içeriğinde ve dilekçenin sonuç ve talep kısmının 5. maddesinde, diğer talepler yanında davalı nezdinde bulunan 28.12.2010 tarihli ve 104.580,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun da davacıya iadesi talep edilmiştir. Ancak 104.580,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun iadesi istemi harçlandırılmamıştır. Oysa 492 sayılı Harçlar Yasası’nın 16. maddesi gereğince kesin teminat mektuplarının iadesi isteminin dinlenebilmesi için teminat mektubunun bedeli üzerinden nispi harcın yatırılması gerekir. Yatırılacak peşin nispi harç tutarı ise Harçlar Yasası’nın 28-a maddesi uyarınca teminat mektuplarının bedeli üzerinden alınması gereken karar ve ilâm harcının dörtte biridir. Yine harçlar Yasası’nın 32. maddesi gereğince yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılması mümkün değildir.
O halde mahkemece, iadesi talep edilen kesin teminat mektubunun bedeli olan 104.580,00 TL üzerinden tarifeye göre hesaplanacak nispi ilâm harcının 1/4’ü tutarındaki peşin harcın yatırılması için davacıya Harçlar Yasası’nın 30. maddesine göre süre verilmesi, yatırılması halinde yargılamaya devamla davanın sonuçlandırılması, harç yatırılmaması halinde ise bu kalem (kesin teminat mektubunun iadesi) istekle ilgili olarak 6100 sayılı HMK’nın 447/2 maddesi yollamasıyla 150. maddesi gereğince işlem yapılması gerekir. Bu husus üzerinde durulmadan teminat mektupları ile ilgili talep yönünden de yargılamaya devamla esası ile ilgili hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 18.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.