YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/6595
KARAR NO : 2014/4140
KARAR TARİHİ : 16.06.2014

Mahkemesi : Ankara 18. Asliye Hukuk Mahkemesi
Tarihi : 04/06/2013
Numarası : 2011/552-2013/363
Davacı : D.. M.. Vek. Av. A.. İ..
Davalı : A.. S… Uluslararası Organizasyon Filmcilik Yapım San. ve Tic. Ltd. Şti. Vek. Av. K.. A..

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

– K A R A R –

Davada, 116.893,20 TL asıl alacak ve 1.008,80 TL işlemiş faizden oluşan toplam 117.902,00 TL alacağın tahsili istemiyle başlatılan ilamsız icra takibine davalı borçlu tarafından yapılan itirazın iptali ile takibin devamı istenmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne, 19.984,48 TL asıl alacak yönünden itirazın iptâli ile takibin devamına karar verilmiş, karar, davacı kurum vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, davacı D.. M..’nün 1309 sayılı Yasa’nın 23. maddesi uyarınca yargı harçlarından bağışık olduğu gerekçesiyle peşin nispi harç ve başvuru harcı yatırılmaksızın açılmıştır.
1309 sayılı Yasa’nın 23. maddesinde “…Devlet Opera ve Balesinin hasılatı ve muameleleri her türlü vergi, harç ve resimlerden muaftır” hükmüne yer verilmiştir. Bu hükme göre, harçtan bağışık tutulan, idarenin yasa ile belirlenmiş olan görevlerini yerine getirebilmesi için yapması gereken idari işlemlerdir. Yargı işlemleri, idareye özgü işlerden sayılamayacağından ve bu kavram içinde düşünülemeyeceğinden bu hükmün yargı harçlarını da kapsadığı kabul edilemez. Yargı harçlarından bağışıklığın söz konusu olabilmesi için yasada açık bir düzenlemenin bulunması gerekir. Yasada açık hüküm bulunmayan hallerde parasal yükümlülük olan harçtan bağışıklık kabul edilemez. 1309 sayılı Yasada açıkça davacı kurumun yargı harçlarından bağışık olduğu belirtilmediğinden bu yasa uyarınca davacı kurumun yargı harçlarından bağışık olduğunu kabule imkan bulunmamaktadır.
Davacı D.. M.. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun eki (II) sayılı Cetvel’in “Özel Bütçeli İdareler” başlıklı kısmının
“B) Özel Bütçeli Diğer İdareler” bölümünün 15. sırasında yer almaktadır. Aynı Kanun’un eki (I) sayılı Cetvel’in “Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri” başlıklı bölümünde yer almadığından Harçlar Kanunu’nun 13/j maddesindeki bağışıklık hükmünden yararlanması da mümkün değildir.
Açıklanan nedenlerle davacı kurumun Harçlar Yasası uyarınca alınması gereken yargı harçlarından yükümlü tutulması gerekir.
492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 32. maddesine göre, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamaz. Aynı kanunun 27/3 maddesine göre de, harç peşin veya süresinde ödenmemiş ise müteakip muamelelere ancak harç ödendikten sonra devam olunur. Mahkeme peşin harçları ödenmemiş bir davayı inceleyip karara bağlayamaz.
O halde mahkemece yapılacak iş, dava dilekçesi esasa kaydedilmiş olduğundan noksan harçların tamamlanmasıyla ilgili Harçlar Kanunu’nun 30. maddesindeki hükmü harçların hiç yatırılmamış olması haline de kıyasen uygulayarak davanın açılması sırasında alınması gereken maktu başvurma harcı ile dava değeri üzerinden hesaplanacak nispi peşin harcı ödemesi için davacı kuruma mehil vermek, harcın yatırılması halinde davanın esasını inceleyerek karara bağlamak, harcın yatırılmaması halinde ise Harçlar Kanunu’nun 30. maddesinin yollamasıyla HMK’nın 150. maddesi hükmüne göre işlem yapmak olmalıdır. Harç konusu kamu düzeniyle ilgili olduğundan ve yargılamanın her safhasında resen gözetilmesi gerektiğinden kararın sair yönler incelenmeksizin harç yönünden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, 5766 sayılı Kanun’un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince alınması gereken 103,50 TL temyiz başvurma harcının temyiz eden davacı D.. M..’nden alınmasına, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 16.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.