YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/6153
KARAR NO : 2014/4556
KARAR TARİHİ : 27.06.2014
Mahkemesi :Alanya 1. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :25.12.2012
Numarası :2008/30-2012/1038
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Uyuşmazlık, eser sözleşmesi ilişkisinden kaynaklanmış olup davada fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 50.000,00 TL bakiye iş bedeli alacağının 28.11.2006 işten el çektirme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili istenmiş, mahkemece davanın reddine dair verilen karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle eser sözleşmesi davacı taşeron ile davalı yüklenici Işık İnş. ve Yapı Malz. Turz. Tic. A.Ş. arasında kurulmuş olduğundan ve sözleşmede taraf olarak yer almayan davalı iş sahibi C. İnş. Ltd. Şti’nin sözleşmeye dayalı bir sorumluluğu bulunmadığından bu şirket hakkındaki davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş reddi gerekmiştir.
2-Davacı B.. İ.. Tah. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı Işık İnş. ve Yapı Malz. Turz. Tic. A.Ş. arasında 7 bloktan oluşan sitenin A, B, C, D, E bloklarının dış ve iç cephe boya malzemelerinin temini ve uygulanması işinin malzeme ve işçilik dahil yapımı konusunda 31.10.2005 tarihli sözleşme imzalanmış, sözleşmede ödemelerin hakediş düzenlemek sureti ile yapılacağı belirtilmiş, ancak iş bedelinin ne olduğu ve nasıl hesaplanacağı konusunda bir hükme yer verilmemiştir. Davacı dava dilekçesinde sözleşme tarihi ile işten el çektirildiği 28.11.2006 tarihi arasında edimlerini kısmen yerine getirdiğini iddia ederek bakiye 50.000,00 TL iş bedeli alacağının tahsilini istemiş, ne miktar iş bedeline hak kazandığı ve ne miktar ödeme yapıldığı konularında ise bir açıklama yapmamıştır. Davalı I. İnş. ve Yapı Malz. Turz. Tic. A.Ş. vekili davaya cevap vermemiş, ancak duruşmalardaki beyanlarında yapılan iş bedeli ve ödemeler konusunda bir açıklamada bulunmaksızın davanın reddini savunmuştur. Yanlar arasındaki uyuşmazlığın iş bedeli ve ödemeler konusunda toplandığı anlaşılmaktadır. MK’nın 6. ve HMK’nın 190. maddelerine göre yapılan işlerin miktar ve metrajıyla bedelini ispatlamak davacı taşerona, para ve malzeme vermek suretiyle yapılan ödemeleri ispat etmek ise davalı yükleniciye aittir. Davacı yapılan işlere ilgili olarak toplam 853.579,76 TL bedelli 5 adet fatura ibraz etmiştir. Faturaların malzeme ve işçilik bedellerine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece mahallinde inşaat mühendisi bilirkişi ile keşif yapılmış, düzenlenen 20.07.2009 tarihli raporda davacının sözleşme kapsamında yaptığı işlerin bedeli KDV dahil 215.156,37 TL, davalı tarafın kusuruyla bozulan işlerin yeniden yapılması bedeli KDV dahil 28.131,28 TL, sözleşme dışında ekstra yapılan işlerin bedeli KDV dahil 48.940,50 TL olmak üzere toplam 292.228,15 TL olarak saptanmıştır. Bu rapora davacı itiraz etmiş, itirazında bilirkişice belirlenen miktarın işçilik bedellerine ilişkin olduğunu, iş bedeli hesaplanırken malzeme bedellerinin dikkate alınmadığını ileri sürmüştür. Davacının ileri sürdüğü itirazlar bilirkişiden ek rapor alınmak sureti ile karşılanmamıştır. Net olarak hesaplanan bedelin yalnız işçilik bedeline mi, yoksa, malzeme + işçilik bedeline mi ilişkin olduğu rapor içeriğinden anlaşılamamaktadır. Bilirkişi raporunda davacı tarafından delil olarak ibraz edilen faturalar değerlendirilmemiş, saptanan iş bedeli ile fatura bedelleri arasındaki fahiş farkın nedeni de izah edilmemiştir. Bu haliyle anılan rapor hüküm tesisine yeterli ve elverişli bulunmamaktadır. Mahkemece yeniden oluşturulacak iki inşaat mühendisi ve bir mali müşavirden oluşan üç kişilik bilirkişi kurulu ile mahallinde keşif yapılarak davacı tarafından sözleşme kapsamında ve sözleşme dışında yapılan işlerin miktar ve metrajlarının belirlenmesi, sözleşme içi işlerin mülga 818 sayılı BK’nın 366. maddesi, sözleşme dışında yapılan ve davalının yararına olan işlerin bedelinin de aynı Kanun’un 413. maddesi uyarınca işin yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçlerine göre belirlenmesi, davalının ibraz ettiği faturaların bu suretle denetlenmesi gerekir.
Ödemeler konusuna gelince; mahkemece davalı I. İnş. ve Yapı Malz. Turz. Tic. A.Ş.’nin ticari defterleri üzerinde yaptırılan bilirkişi incelemesine göre davalı I. İnş. ve Yapı Malz. Turz. Tic. A.Ş.’nin 2006 yılında 212.500,00 TL avans ödemesi ve 161.709,91 TL malzeme teslimi suretiyle toplam 374.209,91 TL ödeme yaptığı kabul edilmiştir. Mali müşavir bilirkişi para olarak yapılan ödemeleri yalnızca davalı defterlerindeki kayıtlar üzerinden incelenmiş, bu ödemeleri tevsik eden belgeler üzerinde bir inceleme yapmamıştır. Aynı şekilde malzeme verilmek suretiyle yapılan ödemeleri de davalı defterindeki kayıtlara göre tespit etmiş, kaydın dayanağı olan faturaları, irsaliyeleri, tebliğ ve teslim belgelerini incelememiştir. Davalının ödemeleri belirlenirken, ödeme kaydının dayanağı olan belgelerin de incelenmesi gerekir. Yapılan inceleme bu yönden de eksiktir.
O halde mahkemece yapılacak iş; yukarıda belirtildiği şekilde davacının hakettiği iş bedelini ve kanıtlanan ödeme miktarını belirlemek, sonucuna göre hüküm kurmak olmalıdır. Değinilen hususlar üzerinde durulmadan eksik ve yetersiz inceleme ile yazılı şekilde hüküm verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacının sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kabulü ile kararın temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 27.06.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.