YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/5498
KARAR NO : 2014/4677
KARAR TARİHİ : 03.07.2014
Mahkemesi : Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi : 06.05.2013
Numarası : 2010/1790-2013/480
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, davalıya borçlu olmadığının tespiti ve eksik işlerin giderim bedelinin tahsili istemleriyle açılmış; mahkemece, davacının Büyükçekmece 1. İcra Müdürlüğü’nün 2010/6494 takip sayılı dosyasına konu yapılan alacaktan dolayı takip alacaklısı davalıya borçlu olmadığının tespitine, 30.890,00 TL alacağın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiş ve verilen karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Yanlar arasında 27.07.2009 tarihli ve “sipariş sözleşmesi” başlıklı adi yazılı sözleşme yapılmıştır. Bu sözleşme, somut olayda uygulanması gereken 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 355. maddesi hükmünde tanımı yapılan bir eser sözleşmesidir. Davacı şirket iş sahibi; davalı şirket ise yüklenicidir. Yüklenici şirket, davacı iş sahibine ait atıksu arıtma tesisi yapımı işini, KDV dahil 56.050 euro “götürü bedelle” üstlenmiştir. Ayrıca, 10.05.2010 tarihli ve yanlarca kapsamının doğruluğu kabul edilen belgede sözleşme dışı işler de gösterilmiştir.
Büyükçekmece 1. İcra Müdürlüğü’nün 2010/6494 takip sayılı icra dosyası kapsamından; yüklenici şirket tarafından iş sahibi şirket hakkında 30.10.2009 tarihli ve 123.310,00 TL bedelli fatura ile 21.06.2010 tarihli ve 18.915,00 TL bedelli faturalar dayanak alınarak, adi takip yoluyla icra takibinin başlatıldığı anlaşılmaktadır. Davada, 12.02.2013 tarihinde davacı tarafından ıslahla artırılmak suretiyle istenen 20.890,00 TL eksik işlerin giderim bedelinin tahsili ile 40.000,00 TL tutarında da sözü edilen icra takip konusu alacaktan ötürü davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesi istenmektedir.
Az yukarıda açıklandığı üzere; sözleşme konusu işin bedeli “götürü” olarak kararlaştırılmıştır. Sözleşme dışı iş ise, sözleşme konusu olmayan işler olup, bu nitelikteki işlere yanlar arasındaki sözleşme hükümleri uygulanamaz. Sözleşme konusu işlerin bedeli sözleşme fiyatlarıyla; sözleşme dışı işlerin bedeli ise, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 410 ve izleyen maddeleri hükümleri ve “vekâletsiz iş görme” kuralları uyarınca işlerin yapıldığı zamandaki serbest piyasa fiyatlarına göre bilirkişi kurulu ya da bilirkişi aracılığı ile yaptırılacak inceleme sonucu belirlenebilir.
Davalı yüklenicinin sözleşme konusu işlerden ötürü hakettiği istenebilir iş bedeli, mahkemece, uzman bilirkişi kurulu aracılığıyla yerinde keşif yapılarak yüklenicinin işten el çektiği tarihteki yapılan işin varsa nefaset farkları da düşülerek tüm işe oranının saptanması, bu oranın götürü bedele uygulanması, çıkan bu miktardan iş sahibinin yasal delillerle kanıtladığı ödemelerin mahsubu yapılmak suretiyle saptanabilir. Sözleşme dışı işin bedeli ise, yine az yukarıda açıklanan yasal yöntemle tespit edilebilir. Sözleşme dışı işlerdeki eksik işler bedeli iş sahibince istenemez. Yüklenici de bu nitelikteki işlerden yapılanın bedelini talep edebilir. Davacı iş sahibi yüklenici tarafından eksik bırakılan işleri “nama ifa” yoluyla dava dışı üçüncü kişilere yaptırdığını ileri sürmüş ise de; eksik işlerin sözleşme konusu işlere ilişkin olup olmadığı mahkemece belirlenmemiştir. Kaldı ki, iş sahibinin eksik işlerin bedelini yükleniciden talep edilebilmesi için öncelikle iş bedelinin tümünü ödemiş olması halinde saptanan tüm eksik iş bedelinin ya da ödemesi gereken iş bedelinin mahsubu yapıldıktan sonra eksik işlerin giderim bedelinden kalan miktarın yükleniciden istenebilmesi olanaklıdır. Sözleşme konusu olan işlerden eksik bırakılan işlerin bedeli de, işlerin teslimi gereken tarihe eksik işlerin giderilmesi için gereken makul bekleme süresi ile eksik işlerin giderilmesi için gerekli olan sürenin eklenmesiyle belirlenecek tarih itibariyle serbest piyasa rayiçlerine göre bilirkişi kurulu ya da bilirkişi aracılığıyla yapılacak inceleme sonucu saptanabilir.
Mahkemece, hükme dayanak alınan bilirkişi kurulu raporu, yukarıda açıklanan yasal yöntemlere uygun şekilde inceleme ve araştırmayı içermediğinden hükme dayanak alınması için yeterli değildir.
Mahkemece yapılacak iş; yukarıda açıklanan şekilde yüklenicinin hakettiği sözleşme konusu iş bedeliyle, sözleşme dışı yaptığı iş bedelinin tutarının bilirkişi kurulunca yerinde keşif yapılmak suretiyle belirlenmesi; sözleşme konusu işlerden eksik bırakılan işler varsa giderim bedelinin yukarıda açıklanan yasal yöntemle saptanması, iş sahibi tarafından yapıldığı kanıtlanan ödemelerin mahsubunun yapılması ve varılacak sonuca göre uyuşmazlığın çözüme bağlanmasından ibaret olmalıdır.
Açıklanan sebeplerle karar bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan sebeplerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne ve kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 03.07.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.