YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/4865
KARAR NO : 2014/2194
KARAR TARİHİ : 31.03.2014

Mahkemesi :Karşıyaka Asliye Ticaret Mahkemesi
Tarihi :26.06.2012
Numarası :2009/34-2012/206

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş, davacı vekili tarafından duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili Avukat N. T.E. ile davalı vekili Avukat N. Ö. geldi. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmâl edilerek gelmiş dosyadaki kağıtlar okundu işin gereği konuşulup düşünüldü:

– K A R A R –

Dava, 818 sayılı Borçlar Yasası’nın 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan icra takibine itirazın iptâli, takibin devamı ve %40 icra inkâr giderimi tayini istemine ilişkindir.
Yerel mahkemede görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda; davacının Karşıyaka 4. İcra Müdürlüğü’nün 2008/13202 esas sayılı dosyasındaki 741.000,00 TL asıl alacağın takip tarihine kadar işlemiş olan 12.782,25 TL faiz ile 98,33 TL ihtar gideri ve 2,06 TL ihtar giderinin işlemiş faizinin, %25’lik kısmına isabet eden 3.195,56 TL işlemiş faiz, 24,58 TL ihtar gideri ve 0,65 TL ihtar giderine işlemiş faizle ilgili talebi konusuz kaldığından bu kısımla ilgili karar verilmesine yer olmadığına, 555.750,00 TL asıl alacak 9.586,68 TL işlemiş faiz, 73,74 TL ihtar gideri ve 1,54 TL ihtar giderine işlemiş faiz ile ilgili isteminin reddine, davacının icra inkâr giderimi, davalının kötü niyet giderimi istemlerinin reddine karar verilmiş, hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Davacı E. İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile dava dışı Ö. İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. Adana ilindeki deprem konutlarının inşaatını yapmak için anlaşmışlar ve aralarında 18.11.1998 tarihli Ortak İş Anlaşması başlıklı sözleşmeyi düzenlemişlerdir. Sözleşmenin ortaklarından Ö. İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile dava dışı E. Plastik Sanayi ve Tic.A.Ş. arasında 22.03.1999 tarihli teşoran sözleşmesi düzenlenmiş, bu sözleşme uyarınca inşaatın bazı dekorasyon işlerinin yapımı kararlaştırılmıştır. Anılan sözleşmelerin konusunu oluşturan şantiye alanında 27.07.1999 tarihinde meydana gelen kazada dava dışı E. Plastik Sanayi ve Tic.A.Ş.’nin işçisi Z.A.yaralanmış ve işgöremez hale gelmiştir. Ancak bu şirket E. Profil Sanayi ve Tic.A.Ş. ile birleşmiş ve E. Plastik San.ve Tic.A.Ş.’nin işletme ve ünvan kaydı sicilden silinmiştir. Daha sonra ise E. P.San.ve Tic.A.Ş.,E. Plastik San.ve Tic.A.Ş. tarafından devralınmıştır. Bu durumda TTY’nin 151’inci maddesi uyarınca birleşen, diğer bir deyişle iltihak eden şirketin bütün hak ve borçları, kalan veya yeni kurulan şirkete intikal edeceğinden birleşme olgusundan önceki meydana gelen iş kazasından dolayı E. Plastik Sanayi ve Tic.A.Ş.’nin sorumlu olacağı açıktır.
İzmir 4. İş Mahkemesi’nin 2007/563 Esas 2008/27 Karar sayılı dosyasında dava dışı işçi Z. A. tarafından davalılar Ö. İnşaat San. ve Tic.A.Ş., E. A.Ş., E. Plastik San. ve Tic.A.Ş., E. Profil San. ve Tic.A.Ş. aleyhine açılan tazminat davası sonuçlanmış, davalı E. Plastik San.ve Tic.A.Ş. yönünden pasif husumet nedeniyle reddine, diğer davalılar yönünden davanın kabulü ile 150.901,49 TL’nin 27.07.1999 tarihinden itibaren müştereken-müteselsilen tahsiline karar verilmiştir. Bu davanın davacısı Z. A.tarafından Ankara 20. İcra Müdürlüğü’nün 2007/6567 Esas sayılı icra takip dosyasında borçlular Ö.A.Ş., E. Plastik San. ve Tic.A.Ş., E. A.Ş. aleyhine yapılan icra takibinde asıl alacak, işlemiş faiz ve masraflarla birlikte toplam 663.028,76 TL talep edilmiş, 31.12.2008 tarihinde infazla sonuçlanmıştır.
Karşıyaka 4. İcra Müdürlüğü’nün 2008/13202 Esas sayılı dosyasında E. İnşaat San. ve Tic.A.Ş. tarafından borçlu E. Plastik San. ve Tic.A.Ş. aleyhine yapılan icra takibinde işçi Z.A.’a yapılan ödemeden dolayı 741.000,00 TL asıl alacak, 12.782,25 TL işlemiş faiz, 98,33 TL ihtar gideri, 2,06 TL ihtar giderine işlemiş faiz olmak üzere toplam 753.882,64 TL’nin rücuan tahsili istenmiş, borçlu şirket takibin 185.250,00 TL’lik kısmı yönünden ödemeyi kabul ettiğini, fazlaya ilişkin bölüme itiraz ettiğini, ancak dava, rücu ve sair haklarının saklı tutulmasını ileri sürmüştür.
Eldeki davada itirazın iptâli, takibin devamı, %40 icra inkâr giderimi tayini istenmiştir. Yapılan yargılama sürecinde sözleşmeler, icra takip dosyaları, noter ihtarnameleri, şirketlere ait ticaret sicil kayıtları getirilmiş, tarafların gösterdikleri kanıtlar da toplandıktan sonra dosya üzerinden inceleme yapılıp iki ayrı bilirkişiden ve yine iki ayrı bilirkişi kurulundan olmak üzere dört adet rapor alınmıştır. Hükme esas alınan 01.11.2011 tarihli rapor iş güvenliği uzmanı ve hukukçu bilirkişi tarafından düzenlenmiş ve mahkemece de bu raporlar değerlendirilerek sonuca gidilmiştir. Gerek hükme esas alınan rapor, gerekse diğer bilirkişi raporları usul, yasaya, yönteme uygun olmayıp dosya kapsamı ile uyarlık arzetmemektedir. Yargıtay denetimine ve hüküm kurmaya elverişli değildir. Şöyle ki dava konusu somut olayda davacı iş sahibi taraf ile davalı yüklenici arasında 818 sayılı Borçlar Yasası’nın 355’inci maddesinde tanımlanan eser sözleşmesi ilişkisi bulunmaktadır. Eser sözleşmelerinde yüklenici, yaptığı işin uzmanı olup, eser denilen sonucun gerçekleşmesini taahhüt eder. İş sahibinden talimat almaz, ona karşı bağımsızdır. Yanında işçi çalıştırıyorsa işçisine karşı da işveren durumundadır. Dolayısıyla eser sözleşmelerinde yüklenici, işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatına göre iş yerinde tüm tedbirleri almak ve bu konuda denetimi sağlamak yükümlülüğü altındadır. İş sahibinin ise, böyle bir yükümlülüğü yoktur. İş sahibi, ancak hile veya ağır kusuru durumunda sorumludur.
Bu bakımdan yerel mahkemece açıklanan olgular ışığında konunun uzmanı bilirkişi kurulundan rapor alınmadan sonuca gidilmesi isabetli olmamıştır.
O halde mahkemece yapılması gereken iş, eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklar konusunda uzman üç kişilik bilirkişi kurulu oluşturularak gerekli inceleme ve araştırma yapılıp taraflar ile kazada yararlanan ve iş göremezlik kaybına uğrayan işçi Ziya Akkurt’un kusur durumları saptanmalı ve bu kapsamda Ziya’nın hak kazandığı maddi giderim tutarı belirlenmeli, davacının rücuan giderim isteminin de elde edilecek sonuç dairesinde karara bağlanmasından ibaret olmalıdır.
Tüm bu yönler gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden taraflar yararına BOZULMASINA, 990,00’er TL duruşma vekillik ücretinin taraflardan karşılıklı olarak alınarak Yargıtay’daki duruşmada vekille temsil olunan diğer tarafa verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harçlarının istek halinde temyiz eden taraflara geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 31.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.