YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/2220
KARAR NO : 2014/2021
KARAR TARİHİ : 24.03.2014
Mahkemesi :Ankara 20. Asliye Hukuk Hakimliği
Tarihi :27.12.2012
Numarası :2010/539-2012/621
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nun 355 ve devamı maddeleri uyarınca eser sözleşmesinden kaynaklanan tespit ve alacak davası olup, mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Davacı, taraflar arasında düzenlenen ikmal inşaatı sözleşmesi uyarınca işin geçici kabulünün yapıldığını, kesin kabul tutanağında ise, eksik ve ayıplı işlerin ve bedelinin belirlendiğini, bu işlerin yapılması için verilen süre içinde davalı idareden nama ifa talep edildiğini, ancak davalının pazarlık usulü ile belirlenenin çok üzerinde bir bedelle işi dava dışı 3. şirkete verdiğini, yine davalı emanetinde bulunan hakediş alacaklarının da olduğunu belirterek, sözleşme uyarınca verilen 309.000,00 TL’lik teminat mektubunun, kesin kabul eksikleri olarak tespit edilen ve kendilerince nama ifa talep edilen işler yönünden 100.165,00 TL’sinden sorumlu tutulmasını ve davalı taraf emanetinde tutulan nakit hakediş alacağının (50.000 TL ve %2 oranına tekabül eden 103.000 TL) şimdilik 10.000,00 TL’nin ödenmesini talep etmiş, 25.09.2012 tarihli ıslah dilekçesinde ise, dava dilekçesindeki %2 hakediş kesintisi yönünden talep miktarını 110.075,78 TL’ye çıkartmış, davalı idare emanetinde tutulan 50.000,00 TL nakit teminatın yanısıra dava dilekçesinde yer almayan keşif artışı sebebiyle olduğu belirtilen 18.000,00 TL nakit teminat alacağını da eklemek suretiyle toplam hakediş alacağı 178.075,78 TL’den, 100.165,00 TL eksik ve kusurlu işler bedelinin mahsup edilerek, 77.910,78 TL ile teminat mektubunun iadesini, eksik ve kusurlu işler bedelinin %50 artırılması durumunda ise dava dilekçesinde talep edilen 10.000,00 TL’ye ek olarak 17.828,28 TL nakit teminat tutarı olmak üzere toplam 28.828,00 TL’nin tahsilini ve teminat mektubundan sorumlu tutulmayarak, teminat mektubunun iadesini istemiştir.
Taraflar arasında düzenlenen 30.06.2008 tarihli “Yapım İşlerine Ait Tip Sözleşme” ile davacı H. D. .. Konut ve S.D. (24 Derslikli İlköğretim Okulu, Ticaret Merkezi, A. içi ve Genel Alt Yapı İle Çevre Düzenleme) ikmâl inşaatı işini üstlenmiştir. İşin geçici kabulü 11.04.2009 tarihinde yapılmış, geçici kabul eksiklerinin verilen sürede tamamlandığı tespit edilerek, 11.05.2009 tarihinde onaylanmıştır. İşin kesin kabul işlemlerine ise 16.04.2010 tarihinde başlanmış, bu tarihte tutulan süre tespit tutanağı ile kesin kabul noksan ve kusurlu işleri için toplam 100.165,00 TL tahmin ve takdir edilerek, tamamlanması için yükleniciye 17.04.2010 tarihinden başlamak üzere 16.06.2010 tarihine kadar 60 gün süre verilmiştir. Davacı tarafından 28.05.2010 tarihinde kesin kabul eksiklerinin tamamlanması için davalı idareden nama ifa talep edilmiş, kesin kabul tutanağı davalı idare tarafından onaylanmayarak kesinleşmemiştir. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 6. maddesinde işin anahtar teslimi götürü bedel sözleşme olduğu, 9. maddesinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin, sözleşmenin eki olduğu, 11.4.1 maddesinde ise kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların yüklenicinin bu işten dolayı idareye borcunun olmadığının tesbit edildikten sonra yarısının, kalan yarısının da Sosyal Sigortalar Kurumu’ndan ilişiksiz belgesi getirilmesi ve kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra yükleniciye iade edileceği kararlaştırılmıştır.
Davalı tarafından, işin götürü bedel olduğu, bu nedenle 16.04.2010 tarihli kesin kabul eksiklerine ilişkin tutanakta bedeli belirlenmeyen tapu ve imar uygulama işleri, ruhsat, iskan vs. işleri bedelinden ve tutanaktan sonra tespit edilen ayıplı imalatların bedelinden de davacı yüklenicinin sorumlu olduğu ileri sürülmüştür. Sözleşme eki Bayındırlık İşleri Genel Şartmanesi’nin 23. maddesine göre üstlenilen yapım ve hizmet işlerinin her türlü sorumluluğu kesin kabul işlemlerinin idarece onaylanması tarihine kadar tümüyle yükleniciye aittir. Bu nedenle yüklenici anahtar teslimi işin gerek malzemenin kötülüğünden ve gerekse yapım ve hizmet işlerinin kusur ve eksiklerinden dolayı idarece gerekli görülecek bütün onarım ve düzeltmeleri kendi hesabına derhal yapmak zorundadır. Bu hükme göre, götürü iş bedeline dahil tüm giderler ve eksik işler ile kesin kabul tespit tutanağında gösterilmeyen gizli ayıplı işlerin bedeli istenebilir. Yüklenicinin nama ifa talebi üzerine davacı idarece dava dışı 3. şirket ile sözleşme yapılmış olduğundan, bu haliyle taraflar arasındaki sözleşmenin inşaat ikmâli sözleşmesi olduğu da dikkate alınarak eksik ve kusurlu imalatlar bedeli, yüklenicinin nama ifa talep tarihi 28.05.2010 tarihinden itibaren makul süredeki rayiç fiyatlarla belirlenerek hesaplanmalı, var ise sonradan ortaya çıkan gizli ayıplar bedeli de bulunmalı, eksik ve ayıplı işler bedeli davacı yüklenicinin davalı idare uhdesindeki alacaklarından mahsup edilmek suretiyle alacak-borç durumu belirlenmelidir. Kesin teminatların iadesi talebinin ise, sözleşme hükümleri gözetilerek iade aşaması gelmediğinden reddine karar verilmesi gerekirken, bilirkişi raporu ile bağlı kalınması ve dava dilekçesinde talep edilmediği ve ıslahla istenemeyeceği halde 18.000,00 TL alacağın da kabul edilmesi doğru değildir.
Mahkemece yapılacak iş, yeniden oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi heyetinden, yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda rapor almak ve sonucuna uygun karar vermekten ibarettir. Karar bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, kararın davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 24.03.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.