YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/2587
KARAR NO : 2011/2875
KARAR TARİHİ : 12.05.2011
Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği
Vek. Av. …
Vek. Av. …
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, Borçlar Yasası’nın 355 ve devamı maddelerinde tanımlanan eser sözleşmesinden kaynaklanan iş bedeli alacak istemine ilişkindir.
Yerel mahkemede görülen davanın yapılan açık yargılaması sonucunda davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Eser sözleşmesi taraflara karşılıklı haklar ve borçlar yükleyen bir iş görme akdîdir. Yüklenici yapımını üstlendiği eseri sözleşmeye teknik ve sanatsal kurallara ve amaca uygun olarak imal edip iş sahibine teslim etmekle iş sahibi de bedeli ödemekle mükelleftirler.
Dava konusu somut olayda davacı yüklenici şirket davalı …… Birliği’ne ait … atıksu arıtma tesisi tevsii inşaatının yapım işini üstlenmiştir. Sözleşme bedelinin 1.490.000 TL, ihale dökümanı evrakların sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup idareyi ve yükleniciyi bağlayacağı, iş yerinin tesliminden itibaren 165 gün içinde tamamlanarak geçici kabule hazır hale getirileceği, işe başlama tarihinden itibaren elektrik mühendisi, makine mühendisi, çelik boru kaynakçısı ve çelik boru ustası teknik personelin iş yerinde devamlı olarak hazır bulundurulacağı kararlaştırılmıştır.
Davacı yüklenici atık su arıtma tesisinin inşasına başlamış edimini önemli oranda ifa etmiştir. Bundan sonra 26.11.2006 geçici kabul itibar tarihli yapım işleri geçici kabul tutanağı düzenlenmiştir. Bu tutanaktan yapılan işin sözleşme ve eklerine uygun olduğu ve geçici kabule engel olabilecek eksik, kusur ve arızaların bulunmadığı ancak yolların ve çevre düzeninin, biyolojik reaktör (havalandırma havuzu) giriş/çıkışlarına projesinin gerektirdiği merdivenlerin, … binasının iç fayans kaplamasının, … ünitesi kablo numaralandırma ve etiketlemenin yapılması, çevre aydınlatmalarının tamamlanması, … A.C çıkış kablolarının, kablo tavaları ile … yüzeyine temas etmeden taşınması, havuz üzerinde bulunan kumanda panoları ve besleme kablolarının kapaklı kablo tavaları içinden geçirilmesi gerektiği, bu eksikliklerin giderilmesi için yükleniciye 30 gün süre verildiği ifade edilmiştir.
Eldeki bu davada davacı yüklenici sözleşme ile üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini ve sözleşmede belirtilen sürede işi bitirerek iş sahibi davalıya teslim ettiğini ancak projede ve ihale eki evraklarda 3.5 metrede su bulunmadığının belirtilmesine rağmen 2.20 metrede su çıktığını bu suyun basıncı ile yapılan havuzun orta perdesinde çatlaklar oluştuğunu, dolayısıyla karşı tarafın yapmış olduğu ihale evrakı eki zemin etüt raporunun gerçeği yansıtmadığını uygulama projesinin de hatalı olduğunun ortaya çıktığını bu nedenle yeniden ilave iş güçlendirme ve direnaj imalâtı yapıldığını anılan bu işin bedelinin ödenmediğini ileri sürmüştür.
İhale eki zemin etüt raporunda zemin suyunun yüzeyden 3.5 metreye kadar bulunmadığı belirtilmiştir. Yerel mahkemede yapılan yargılama sürecinde yerinde tatbiki keşif yapılmış uygulama inşaat mühendisi, makine ve elektrik mühendisi ve hukukçu bilirkişi kurulunca sağlanmıştır. Düzenlenen raporda; zemin etüt raporunun kusurlu olduğu bu yüzden yapılması istenilen drenaj işleri ve havuz zemininde oluşan çatlamaların düzeltilmesi için yapılan güçlendirme işlerinin sözleşme harici işler olduğu bu nedenle teklif bedeline dahil olmayıp keşif artışı olduğu, ayrıca … ve jenaratör binalarının şartnamelere uygun olarak büyütülmesi ve yer değiştirilmesi modüler hücrelerin şartnamalere uygun duruma getirilmesi işlerinin de aynı şekilde sözleşme harici işler olduğu ve teklif bedeline dahil olmayıp keşif artışı olduğu kanaatiyle güçlendirme projesi kapsamında 245.776,43 TL drenaj işleri için 176.911,61 TL olmak üzere toplam 422.688,04 TL hesaplanmış, mahkemece de bu bedele hükmedilmiştir. Ancak bilirkişi kurulunca yapılan işler kalem kalem incelenip değerlendirilmemiştir. Davacı yüklenici tarafından hazırlanan, yapılan işler listesi başlıklı yazıya atıf yapılarak burada yer alan miktarlar aynen alınmıştır. Bu bakımdan bilirkişi heyeti raporu içeriği hesap şekli açısından usul, yasaya ve yönteme aykırı olup Yargıtay denetimine elverişli değildir.
O halde mahkemece yapılması gereken iş keşif özeti, ihale evrakları, güçlendirme ve drenaj yapılmasına ilişkin statik ve uygulama projeleri bütünüyle birlikte getirilip yerinde tatbiki keşif yapılarak bir inşaat mühendisi, bir jeoleji mühendisi teknik bilirkişi ve bir de hukuki yorum ve nitelendirmede yardımcı olmak üzere hukukçu bilirkişi tayin edilerek bu bilirkişi kurulunca gerekli uygulama sağlanmalı davaya konu edilen işin sözleşme kapsamında olup olmadığı saptanmalı, sözleşme harici yapılan imalât olduğu tespit edildiği taktirde Borçlar Yasası’nın 413 ve devamı maddeleri uyarınca işin yapıldığı tarihteki serbest piyasa rayiçlerine göre bedeli hesaplanmalı ödemeler de dikkate alınarak sonucu dairesinde hüküm kurmaktan ibaret olmalıdır.
Diğer yandan Borçlar Yasası’nın 101. maddesi uyarınca istenebilir hale gelen bir alacağa faiz yürütülebilmesi için borçluya usulüne uygun ihtarname gönderilip temerrüde düşürülmesi gerekir. Dava konusu somut olayda temerrüt olgusu gerçekleşmemiştir. Bu nedenle alacağa dava tarihi yerine geçici kabul tarihinden itibaren faiz uygulanması da doğru olmamıştır.
Açıklanan olgular gözden uzak tutularak eksik araştırma ve inceleme sonucu davanın kabulü yönünde hüküm kurulması isabetli olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 12.05.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.