YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/2559
KARAR NO : 2010/3782
KARAR TARİHİ : 30.06.2010
Mahkemesi :Ticaret Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
– K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, yanlar arasında imzalanan 01.10.1992 tarihli sözleşme uyarınca 53 ara hakedişte ödenip haksız olarak 54 nolu hakedişte kesildiği iddia olunan 101.511,53 TL kum-çakıl yükleme, taşıma boşaltma bedelinin istirdadı istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
01.10.1992 tarihli sözleşmenin eki olan DSİ Birim Fiyat Tarifleri kitabında yer alan imalât pozlarından 16.041/1 nolu poz “…. kum, çakıl, su ve çimentonun betoniyerle karıştılarak imâlinde her derinlik veya yüksekliğe taşınarak yerine konması …. istenilen mukavemetin temini için yapılan her türlü işçilik, malzeme ve zayiat, makina, alât, edevat, laboratuvar giderleri ile yüklemeler, yatay ve düşey taşımalar, boşaltmalar, müteahhit kârı ve genel giderler dahil yalnız kum, çakıl ve çimentonun taşınması ile çimento bedeli hariç olmak üzere istenilen mukavemette kum, çakıl ile imâl edilen beton veya betonarme betonu beher metreküp fiyatı” 09.003/1 nolu poz kum ve çakılın yükleme, boşaltma ve figüresi başlığı altında “ … malzemenin taşıtlara yüklenmesi, boşaltılması ve figüresi için her türlü hizmet ve masraflar ile müteahhit kârı dahil bir metreküp fiyatı” şeklinde tanımlanmıştır. 16.041/1 nolu pozun analizi ve birim fiyat tarifleri kitabındaki tanımlarının incelenmesinden kum ve çakılın taşıtlara yüklenmesi, boşaltılması ve figüre edilmesi bedellerinin belirtilen pozdaki beton ve betonarme betonunun birim fiyatına dahil olmadığı anlaşılmaktadır. Daire’mizce de benimsenen Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 24.03.2010 gün 2010/15-157
Esas, 2010/166 Karar sayılı ilâmında da kabul edildiği gibi, betonun bünyesine giren kum-çakılın çıkarıldığı ocaktan şantiye sahasına kadar yükleme, taşıma, boşaltma ve figüre edilmesi işlemleri 16041/1 pozuna dahil olmayıp, 09.003/1 poz tarifi kapsamında kalmaktadır. Her iki imalât pozu arasındaki temel farklılığın 16.041/1 pozunun inşaat mahallinde yeni şantiyede betonun imali sırasındaki yüklemeler ile yatay ve düşey taşımalar ve diğer imalât işlemleri, 09.003/1 nolu pozun ise malzemenin şantiye dışındaki kum-çakıl ocağından taşıtlara yüklenmesi, taşınması, boşaltılması ve figüresi işlemleri ile ilgili olduğu görülmektedir. Somut olayda yapılan kesintilerin hangi taşımalarla ilgili olduğu anlaşılamamaktadır.
Bu durumda mahkemece mahallinde uzman bilirkişiler yardımı ile keşif de yapılarak kum ve çakıl ocağının, eleme tesisinin, şantiye ve döküm sahasının bulunduğu yerler tam ve denetime elverişli şekilde tesbit ettirilerek, kesinti yapılan bedel içerisindeki kum ve çakılın ocaktan şantiye sahasına kadar yükleme, taşıma, boşaltma ve figüre edilmesi bedelleri hesaplattırlarak bu miktarın davalı iş sahibinden tahsiline, şantiye sahasındaki yükleme, taşıma ve boşaltma işlemleri ile ilgili yapılan kesintiler yönünden davanın reddine karar verilmesi yerine yanlış değerlendirme ve eksik inceleme sonucu davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır.
Davalı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 22.12.2005 günlü 5436 sayılı Yasanın 12. maddesi ile Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri arasına ve I. sayılı cetvele dahil edilmiş olup, 492 sayılı Harçlar Yasasının 13/J maddesi gereğince harçtan muaf bulunduğundan harçla sorumlu tutulmaması gerekirken, davalı …’den ilâm harcı tahsiline karar verilmesi de usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.
Kararın belirtilen sebeplerle bozulması uygun görülmüştür.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, 30.06.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.