YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2006/7637
KARAR NO : 2007/1490
KARAR TARİHİ : 09.03.2007
Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ise de davetiye masrafı bulunmadığından duruşma isteğinin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
K A R A R
Dava, alacak istemi ile açılmış, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
… Merkez 1000 Kişilik Öğrenci Yurdu inşaatı için taraflar arasında 14.09.2000 tarihli sözleşme imzalanmıştır. Sözleşmeyi … adına Yapı İşleri Genel Müdür Vekili imzalamıştır. Sözleşmenin 1.maddesinde belirtildiği gibi birim fiyat esası üzerinden inşaatın yapılması kararlaştırılmıştır. Sözleşmenin 2/F maddesine göre Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi sözleşme eki olarak kabul edilmiştir. İşyeri tesliminin 21.09.2000 tarihinde yapılmasından sonra davacı yüklenici şirket tarafından kazı hafriyat çalışmalarına başlanmıştır. Zeminde sert ve çok sert kaya çıkması, işyerinin meskun mahalde olması nedeniyle patlayıcı madde kullanılamaması sonucu kırıcı başlıklı ekskavatör kullanılarak kazı planına göre işlere devam edilmiştir. Kırıcı başlıklı ekskavatör kazıları fiyatının keşif özetinde ve birim fiyat cetvelinde gösterilmemiş olması nedeniyle oluşturulan heyet tarafından 27.11.2000 tarihinde kazı klas durumu tesbit edilmiştir. Tesbit edilen klasın mevcut kazı durumunu yansıtmadığı gerekçesiyle davacı yüklenici şirketin itirazı üzerine görevlendirilen klas tespit heyeti 14.12.2000 tarihinde iş yerine giderek yeniden klas tespit tutanağı düzenlemiş, bu tutanaklar dikkate alınarak düzenlenen analizler 19.12.2000 tarihinde … Bayındırlık ve İskan Müdürünce tasdik edilmiş, sonra da onay için Valilik kanalıyla Bayındırlık ve İskan Bakanlığına gönderilmiş, 16.01.2001 tarihinde Yapı İşleri Genel Müdürlüğünce onaylanmıştır. Bu şekilde belirlenen yeni birim fiyat üzerinden bu işlerin bedelleri hakedişlerle davacı yüklenici şirkete ödenmiştir. Yapılan ihbar üzerine inceleme yapan müfettişin raporu değerlendirilerek kazı işlerinde davacı yüklenici şirkete fazla ödeme yapıldığı belirtilmek suretiyle dava konusu miktarın idare tarafından 18.07.2003 tarihinde emanete alınması ve yüklenici şirketin 24.03.2004 tarihli 9 ek numaralı hakedişinden kesilmesi üzerine bu dava açılmıştır.
Taraflar arasında 14.09.2000 tarihinde imzalanan sözleşme dayanağı keşif özeti ve birim fiyat cetvellerinde kırıcı başlıklı ekskovatör kullanarak kazı yer almamaktadır. Bu nitelikte kazının gerekli olması nedeniyle yapılan çalışmalar sonrası düzenlenen analizler … Yapı İşleri Genel Müdürlüğünce 16.01.2001 tarihinde onaylanmıştır. Sözleşmenin eki olan Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesinin 20.maddesinde yeni fiyat belirlenmesi düzenlenmiştir. Yeni birim fiyatın geçerliliği idare onayına bağlıdır. Bu olayda yeni birim fiyatın geçerli olabileceği tarih onay tarihi olan 16.01.2001 tarihidir. Bu tarihten önce 01.01.2001 tarihinde yürürlüğe giren 2001 yılı Bayındırlık Birim Fiyat listesinde bu nitelikte kazı fiyatının da yer alması karşısında taraflar arasındaki uyuşmazlık hangi fiyatın uygulanacağından kaynaklanmaktadır.
Davacı yüklenici şirket ile davalı idare arasındaki sözleşmeye göre iş birim fiyat esasına göre yapılacaktır. Söz konusu kazı işlerinin birim fiyatları 01.01.2001 tarihinden geçerli olan 2001 yılı bayındırlık birim fiyat cetvellerinde yer aldığından, uygulanması gereken fiyatlar bayındırlık birim fiyatlarıdır. Kazı işlerinin listede yer alan bayındırlık birim fiyatları 01.01.2001 tarihinden itibaren geçerli olduğuna göre, 16.01.2001 tarihinde idare tarafından onaylanan yeni birim fiyatın geçerliliği yoktur.
Bu açıklama ve değerlendirmelere göre, kazı bedellerinin yüklenici şirkete bayındırlık birim fiyat listesindeki fiyatlarla ödenmesinin sözleşme gereği olduğu, geçerliliği bulunmayan fiyatlar esas alınarak yapılmış olan ödemelerin haksız ödeme sayılmasının zorunlu olduğu önce emanete alınıp, daha sonra yüklenici hakedişinden kesilen miktarın davacı şirketin hakettiği bir bedel olmadığı, idarenin fazla ödediği dava konusu miktarı davacı hakedişinden kesmesinde sözleşme ve eklerine aykırılık bulunmadığı, davanın reddinin gerekli olduğu mahkemece bilirkişilerin raporlarına bağlı kalınarak, yanlış değerlendirme sonucu davanın kabulüne karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Açıklanan nedenlerle kararın davalı yararına BOZULMASINA, 09.03.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.