YARGITAY KARARI
DAİRE : 15. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2013/11037
KARAR NO : 2015/24429
KARAR TARİHİ : 28.04.2015
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SUÇ : Dolandırıcılık
HÜKÜM : Beraat
Dosya incelenerek gereği düşünüldü;
Sanıklar için istenilen cezanın nev’i ve miktarına göre yasal koşulları bulunmadığından, katılan vekilinin duruşmalı temyiz inceleme isteminin, 5320 sayılı Kanun’un 8/1.maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 318.maddesi uyarınca reddine karar verilerek yapılan incelemede,
Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için;
Failin bir kimseyi, kandırabilecek nitelikte hileli davranışlarla hataya düşürüp, onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir. Hile nitelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte bir takım hareketler olmalıdır. Kullanılan hileli davranışlarla mağdur yanılgıya düşürülmeli ve bu yanıltma sonucu yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya bir başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır. Hilenin kandırıcı nitelikte olup olmadığı olaysal olarak değerlendirilmeli, olayın özelliği, fiille olan ilişkisi, mağdurun durumu, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmalıdır.
Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçu, TCK’nın 158/1-f maddesinde düzenlenmiştir. Maddenin gerekçesinde de; “Dolandırıcılık suçunun, bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi de, birinci fıkranın (f) bendinde bu suçun bir nitelikli unsuru olarak kabul edilmiştir. Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının, özellikle bu kurum ve kuruluşları temsil edenlerin, kurum ve kuruluşları adına hareket eden kişilerin, başkalarını kolaylıkla aldatabilmeleri bir güven kurumu olan bu kuruma güvenin sarsılması bu kurumların araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçunu, nitelikli hâl saymıştır.
Bilişim sisteminin aldatılmasından söz edilemeyeceği için, ancak bu sistemin araç olarak kullanılarak bir insanın aldatılması yani dolandırılması halinde bu bendin uygulanması mümkündür. Aksi halde yani sisteme girilerek bir kişi aldatılmayıp sistemden yararlanılarak çıkar sağlanmışsa bilişim suçu veya bilişim sistemi kullanılmak suretiyle hırsızlık suçunun oluşması söz konusu olacaktır.
Bilişim sisteminden maksat, verileri toplayıp, yerleştirdikten sonra bunları otomatik işlemlere tâbi tutma olanağını veren manyetik sistemlerdir. Günümüzde bilişim sistemleri ile sesli-görüntülü haberleşme, elektronik imzanın kabulü, yeni ticari ilişkiler,internet bankacılığı hizmeti ile para transferleri ve bunlar gibi pek çok yenilik toplumsal hayata girmiş, bilişim gerek iş gerekse günlük hayatta vazgeçilemeyecek kadar önemli bir noktaya ulaşmış, bilişim teknolojileri daha hızlı ve ucuz bir nitelik arz etmesi nedeniyle, klasik yöntemlere nazaran daha fazla tercih edilir duruma gelmiştir. Bu sistemlerin güvenle kullanılması, aynı anda hızlı ve kolayca birçok kişi tarafından ulaşılması ve diğer taraftaki failin kontrol imkanını azaltması nedeniyle nitelikli hal sayılmıştır.
Banka ya da kredi kurumlarının araç olarak kullanıldığından söz edilebilmesi için, dolandırıcılık fiili gerçekleştirilirken bankaların olağan faaliyetlerinden ya da bu faaliyeti yürüten sujelerden hileli araçlar kullanılarak yararlanılması veya banka ve kredi kurumlarının olağan faaliyetleri nedeniyle üretmiş oldukları maddi varlıkların suçta araç olarak kullanılarak haksız çıkarın elde edilmesi gerekir. Bankaların,ödeme aracı olarak kullanılması halinde bu fıkra uygulanamayacaktır.
Somut olayda; katılan firmanın iç ve dış piyasaya sunulmak üzere tekstil malzemesi sattığı, …’ın … Giyim Sanayi ve Tic. Ltd. şirketinin yetkilisi olduğunu söyleyerek şirket olarak kamu kurumlarına ilişkin ihalelere girdiklerini, ticari işler yaptıklarını, bankalarda bulunan kredi hesaplarının son derece yüksek olduğunu belirtip şirketini tanıttığını, Milli Savunma Bakanlığının açmış olduğu yatak ve nevresim takımlarının alımına ilişkin ihaleye katılacaklarını şartnameye uygun olarak nevresim takımı üretip üretemeyeceklerini katılan şirkete sorduğu, katılan şirketin şartlarda anlaşıldığı takdirde söz konusu ürünlere ilişkin üretim yapabileceğini belirtip yapılacak olan alış veriş için teminat yada müşteri çekleri verilmesini istedikleri, …’ın … Giyim unvanlı firmanın ortağı … isimli şahsın şahsi çeklerini verdiği, bu işlem üzerine katılan şirketin üretime başladıkları, … Giyim unvanlı firma tarafından cirolanmış…Tekstil unvanlı firmaya ait şirket çekler geldikçe üretimi arttırdıkları, firma tarafından üretimi yapılan nevresim takımlarını teslimatı için … Giyim unvanlı firmanın yetkilisi ile irtibata geçildiğinde malları üretim yerinden kendilerinin alacaklarını söyledikleri, üretmiş oldukları malları 22/07/2010-13/12/2010 tarihleri arasında pey der pey kendi imkanları ile alındığını, mal teslim edildikten sonra…Tekstil keşideli, … Giyim cirantalı 15/12/2010 tarihli 1.700.000 TL meblağlı, 31/12/2010 tarihli 700.000 TL meblağlı, 31/12/2010 tarihli 1.800.000 TL meblağlı, 31/01/2011 tarihli 700.000 TL meblağlı toplam 4 adet çek alındığı, vadesi gelen ilk çekin bankaya ibraz edildiğinde karşılığının olmaması üzerine … Giyim ünvanlı firmayı aradıklarında çek bedelinin ödeneceğini beyan ettikleri, katılan şirketin yaptığı araştırmada…Tekstil unvanlı firmanın merkezini Sinop iline taşındıkları,…Tekstil unvanlı firmanın eski adresi ile … Giyim unvanlı firmanın adresinin aynı olduğu, … Giyim ünvanlı firmanın ortağı … isimli şahsın…Tekstil unvanlı firmanın eski ortağı olduğu, … Giyim unvanlı firmanın Milli Savunma Bakanlığının açmış olduğu ihaleye katılmadığı, nevresim takımlarının … Giyim unvanlı firmadan … Tekstil, … Tekstil, … Tekstil unvanlı firmalara satıldığı, … Tekstil Ltd. Şti, … Tekstil Gıda İnş San. ve Tic. Ltd. Şti ve…Tekstil Ltd. Şti tarafından gerçekleştirilen organizasyon neticesinde dolandırıldıklarını, … Giyim San. ve Tic. Ltd. Şti, … Tekstil Ltd. Şti ve…Tekstil LTd. Ştt unvanlı firmaların kuruluş adreslerinin ortak olduğu,…Tekstil unvanlı firmanın kurucusunun ve eski sahibinin … olduğu, …, Tekstil Ltd. Şti unvanlı firmanın merkez adresinin … Giyim San. Tic. Ltd. Şti unvanlı firmanın şube adresi olduğu, … Tekstil Ltd. Şti, … Tekstil Gıda İnş San. ve Tic. Ltd. Şti,…Tekstil Ltd. Şti ve … Giyim San. ve Tic. Ltd. Şti unvanlı firmaların ortakları ve adres bilgileri bakımından sıkı sıkıya bağlı oldukları, katılan şirkete karşılıksız çek vererek firmalarının dolandırıldığı iddia edilen olayda,
Sanıklar ile katılan şirket arasındaki ilişkinin niteliğinin (gerçeğin) kuşkuya yer bırakmayacak şekilde tespiti için, sanık … tarafından katılan şirketten alınan mallar karşılığında ciro edilip verilen çekleri, sanığın yetkilisi olduğu şirkete keşide eden…Tekstil Ltd. Şti. nin ve katılan şirkete ait malların alım satımı ile ilgileri bulunan diğer şirketlerin arasındaki mal ve hizmet alımına ilişkin tüm fatura, belgeler ile ticari defterlerini getirtilip uzman bilirkişi heyetine tevdi edilerek sanık … ile çekleri kendisine verenler ve mal alım satımı yapanlar arasında gerçek bir mal yada hizmet alımının gerçekleşip gerçekleşmediği, çekleri verenlerin ticari işlem hacimleri itibariyle ödeyebilecek mal varlıklarının olup olmadığı, sanıkların yetkilisi veya ortakları oldukları şirketlerin arasında mal, hizmet, ticaret ilişkisinin bulunup bulunmadığı varsa ticari ilişkilerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığı konusunda denetime uygun rapor alındıktan sonra sonucuna göre sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdiri gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi,
Bozmayı gerektirmiş, katılan vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görülmüş olduğundan, hükmün 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 28.04.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.