YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/4432
KARAR NO : 2019/8703
KARAR TARİHİ : 16.12.2019
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 23.08.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 03.06.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı … vekili ve davalı … tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, 19 adet taşınmaz ve … marka araç üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile dava konusu taşınmazlar ile araç üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı … vekili ve davalı … temyiz etmiştir.
1- Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya içeriğine göre davalı … vekilinin vekalet ücretine ilişkin temyiz itirazları, davalı …’ın ise aşağıdaki bendin dışındaki sair temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davalı …’ın diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava konusu 347, 502, 989, 1202, 1597, 1640, 1650, 1658, 1700, 1646, 1876, 2836, 3585, 3935, 4559, 4561, 4563, 4860 parsel sayılı taşınmazlar ile … marka araç yönünden;
Paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde 492 sayılı Harçlar Kanunu ve eki Tarifenin karar ve ilam harcı başlıklı 1. maddesinin (c) fıkrası hükmü uyarınca bir gayrimenkulün hissedarlar arasında satış suretiyle şuyuun izalesine dair hükümlerde (gayrimenkulün satış bedeli üzerinden) binde 11,38 oranında, menkul niteliğindeki araç üzerindeki paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde ise 2. maddesinin (a) fıkrası hükmü uyarınca maktu harç ile yetinilmesi gerekir.
Mahkemece, paylı mülkiyet hükümlerine konu taşınmazda ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilirken satış bedeli üzerinden alınacak harcın paydaşlardan satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda taraflardan tahsil edilmesi gerekirken hükme yazılmamış olması, taşınır mallardaki ortaklığın giderilmesi davalarında 492 sayılı Harçlar Kanunu ve karar tarihinde yürürlükte bulunan 1 sayılı tarife uyarınca maktu harç alınması gerekirken hükme yazılmamış olması, doğru görülmemiş ise de, belirtilen hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK’nun 438/7. maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
3-Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar.
Dava konusu taşınmazlardan 1396 parsel sayılı taşınmazın güncel tapu kaydına göre tam hisse ile dava dışı Maliye Hazinesi adına tapuya kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, dava konusu yapılan 1396 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde davanın kabulüne karar verilmesi yerinde değildir. Belirtilen husus gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, hükmün 1396 parsel sayılı taşınmaz yönünden bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı … vekilinin vekalet ücretine ilişkin tüm temyiz itirazlarının, davalı …’ın ise diğer temyiz itirazlarının reddine; (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle hüküm sonucuna yeni bir bent olarak “…plaka sayılı aracın satışı üzerinden maktu harç alınmasına, peşin alınan harcın mahsubuna; taşınmazların satış bedeli üzerinden binde 11,38 oranında harcın satış bedelinin dağıtılmasındaki oranlarda paydaşlardan alınmasına” ibarelerinin eklenmesine, hükmün 347, 502, 989, 1202, 1597, 1640, 1650, 1658, 1700, 1646, 1876, 2836, 3585, 3935, 4559, 4561, 4563, 4860 parsel sayılı taşınmazlar ile … marka araç yönünden DÜZELTİLMİŞ ve değiştirilmiş bu şekli ile ONANMASINA; (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle 1396 parsel sayılı taşınmaz yönünden temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 16.12.2019 gününde oy birliği ile karar verildi.