YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/9101
KARAR NO : 2018/7898
KARAR TARİHİ : 19.11.2018
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 20.03.2015 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı … iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 23.11.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, önalım hakkına dayalı … iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, davacının paydaşı olduğu … İli, … İlçesi, 189 ada 6 parsel sayılı taşınmazda 03.02.2015 tarih ve 2461 yevmiye sayılı resmi senet ile dava dışı bir kısım paydaşlar tarafından davalıya pay satışı yapıldığını, davacının satıştan 09.03.2015 gün ve 5423 yevmiye sayılı ihtarname ile haberdar olduğunu, dava konusu taşınmazdaki davalının üzerindeki payın iptali ile davacı adına tescilini istemiştir.
Davalı vekili, bedelde muvazaa iddiasında bulunarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne, 189 ada 6 parsel sayılı taşınmazda davalı adına olan … kaydının iptali ile davacı adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
1)Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2)Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir. Paydaşın paydaşa yaptığı satışta önalım hakkı doğmaz.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
Önalım davasında dava konusu payın satış bedeli ile ödenmesi zorunlu harç ve masrafların toplamından ibaret olan önalım bedelinin 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 734/2. maddesi gereğince hükümden önce mahkemece belirlenecek uygun bir zaman içinde depo edilmesi için davacıya süre verilmesi gerekir. Davacıya verilen bu sürenin kesin olduğuna da mahkemece karar verilebilir. Kesin süre içerisinde öngörülen işlem yerine getirilmez ise 6100 sayılı HMK’nin 94. maddesi gereğince işlemi süresinde yapmayan tarafın o işlemi yapma hakkı ortadan kalkar. Ancak anılan bu madde hükmünün uygulanabilmesi için davacının davayı sürüncemede bırakacak davranışta bulunması gerekir.
Somut olaya gelince; davacı, 189 ada 6 parsel sayılı taşınmazda davalıya yapılan pay satışı ile ilgili olarak önalım hakkını kullanmak istemiştir. Mahkemece 03.02.2015 gün ve 2461 yevmiye sayılı resmi senetteki bedel ile ödenmesi gereken zorunlu harç ve masrafların toplamı olan 10.200,00TL’nin depo edilmesine ve davalı adına olan payın iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Temyiz dilekçesine ekli … senedi suretinden ve güncel … kaydından anlaşıldığı üzere, davalı … dava konusu satıştan önceki bir tarihte taşınmazda pay satın almıştır. O halde öncelikle davalı aleyhine tapuda pay iktisap ettiği 18.12.2014 tarihli satışla ilgili olarak önalım davası açılıp açılmadığının araştırılması gerekmektedir. Bu satışa karşı önalım davası açılmadığının tespiti halinde, davalının taşınmazda daha önce paydaş sıfatını kazandığı gözetilerek davanın reddine karar verilmesi gerekir. Önceki satış için önalım davasının açılmış olduğunun tespiti halinde ise, her iki dava hakkında birleştirilerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle; davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bent uyarınca davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 19.11.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.