YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/5340
KARAR NO : 2019/604
KARAR TARİHİ : 21.01.2019
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 02.07.2012 gününde verilen dilekçe ile inanç sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair verilen 28.04.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, inançlı işlemden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin babası … ve amcası …’ın 21.06.1966 tarihinde dava konusu 2266 ada 3 parsel sayılı taşınmazı birlikte satın aldıklarını, aile geleneklerine göre taşınmazın babası adına tescil edildiğini, daha sonra amcasının ve babasının bu taşınmaz üzerine altı daireli bina inşaa ettiğini, dairelerin üç tanesinin babasına, üç tanesinin amcasına ait olacak şekilde paylaştırıldığını, müvekkilinin amcasına ait ancak tapuda kayıtlı olmayan payını 06.02.2003 tarihli sözleşmeyle amcasından ve çocuklarından satın aldığını beyan ederek, davalı … adına ½ payda kayıtlı intifa hakkıyla diğer davalılar adına kayıtlı payların ½ sinin müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar …, …, …, … ve … davayı kabul etmiş; diğer davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne ve davayı kabul eden davalılar …, … ve … adına kayıtlı 1/12’şer tam ve 1/12’şer çıplak mülkiyet paylarının yarısının iptal edilerek, 1/2’şerden toplam 3/12 tam mülkiyet payının davacı adına tapuya tesciline; davayı kabul eden …’ın murisi … adına kayıtlı 1/12 (64/768) tam ve 1/12 (64/768) çıplak mülkiyet payından, bu davalının 3/32 miras payına isabet eden 12/768 tam mülkiyet payının yarısı olan 6/768 tam mülkiyet payının iptal edilerek davacı adına tapuya tesciline; davalı … adına kayıtlı 1/48 (16/768) çıplak mülkiyet payının yarısı üzerindeki davayı kabul eden …’ın 8/768 intifa payının iptal edilerek davacı adına tapuya tesciline; davalı … adına kayıtlı 3/48 (48/768) çıplak mülkiyet payının yarısı üzerindeki davayı kabul eden …’ın 24/768 intifa payının iptal edilerek davacı adına tapuya tesciline; davalı …’ın murisi … adına kayıtlı 1/12 (64/768) tam ve 1/12 (64/768) çıplak mülkiyet payından, bu davalının 8/32 miras payına isabet eden 16/768 çıplak mülkiyet payının yarısı üzerindeki davayı kabul eden …’ın 8/768 intifa payının iptal edilerek davacı adına tapuya tesciline; davalılar …, …, …, …, …, …’in murisleri … adına kayıtlı 1/12 (64/768) tam ve 1/12 (64/768) çıplak mülkiyet payından, bu davalıların 3/32’şer miras paylarına isabet eden 6/768’er çıplak mülkiyet paylarının yarısı üzerindeki davayı kabul eden …’ın 3/768 intifa payının iptal edilerek davacı adına tapuya tesciline; bir kısım davalıların murisleri …’ın payından davayı kabul eden …’a intikal eden ve iptaline karar verilen paydan geriye kalan hissenin …’ın diğer mirasçıları üzerinde iştirak halinde bırakılmasına; davanın fazlaya ilişkin kısmının reddine karar verilmiştir.
Hükmü, davacı vekili ile davalılar …, …, …, …, …, …, …, … ve … vekili temyiz etmiştir.
Kişiye bağlı irtifaklar, bir kişi lehine kurulan ve lehine kuruldukları kişiyle kaim olan irtifaklardır. Başkasına devredilemezler ve mirasçıya geçmezler. Bunlar, intifa hakkı ve oturma (sükna) hakkıdır.(Oğuzman, K., Seliçi, Ö., Oktay-Özdemir, S.: Eşya Hukuku, … 2006, s.638).
TMK’nın 794. maddesindeki tanıma göre intifa hakkı taşınırlar, taşınmazlar hatta haklar veya bir mal varlığı üzerinde tesisi mümkün olan ve hak sahibine konusu olan şeyden yararlanma hakkı veren bir irtifak türüdür.
Taşınmaz mallar üzerindeki intifa hakkı, resmi senedin düzenlenerek tapuya tescili ile kurulur. İntifa hakkı, bir süreyle sınırlı olarak kurulmuşsa sürenin dolması veya bu süreden önce intifa hakkı sahibinin hakkından vazgeçmesi, intifa hakkı sahibinin ölümü veya tüzel kişi ise tüzel kişiliğin sona ermesi, konusu olan şeyin bütünüyle harap olması sebebiyle artık ondan yararlanma olanağının kalmaması durumlarında sona erer. (TMK m.796)
İntifa hakkı devren kazanılamaz, zira bu hakkın devri mümkün değildir.(Oğuzman, K., Seliçi, Ö., Oktay-Özdemir, S.: Eşya Hukuku, … 2006, s.642).
Bu genel açıklamalardan sonra somut olaya gelince; mahkemece, davayı kabul eden davalılar adına kayıtlı hisselerin ½ sinin davacı adına tesciline karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktaysa da intifa hakkı şahsa sıkısıkıya bağlı haklardan olup devri mümkün olmadığından, arsa niteliğindeki dava konusu taşınmazın ½ hissesinde davalı … adına kayıtlı olan intifa hakkının ½ sinin davacı adına tesciline karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 21.01.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.