YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/4027
KARAR NO : 2018/9294
KARAR TARİHİ : 20.12.2018

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVALILAR : … vd.

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 13.08.2012 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 28.04.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi dahili davalılardan … vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

K A R A R

Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, maliki olduğu 246 parsel sayılı taşınmaz lehine ve davalılara ait 221 ile 227 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine geçit hakkı kurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılardan … davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile 246 parsel sayılı taşınmaz lehine; 235, 236, 237 ve 223 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine ziraat mühendisi ile kadastro mühendisi bilirkişilerin 13/06/2013 tarihli raporuna ekli krokisinde yeşil renkli gösterilen güzergahtan 3. şıkka göre 4 metre genişliğinde geçit hakkı tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan … vekili temyiz etmiştir.
Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.

Yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazara alınarak özellikle tarım alanlarında, nihayet bir tarım aracının geçeceği genişlikte (emsaline göre 2,5-3 m.) geçit hakkı tesisine karar vermek gerekir. Bu genişliği aşan bir yol verilmesinin zorunlu olduğu hallerde, gerekçesi kararda dayanakları ile birlikte gösterilmelidir.
Bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; 246 parsel sayılı taşınmaz lehine ve 235, 236, 237 ile 223 parsel sayılı taşınmazlar aleyhine geçit hakkı tesisine karar verilmesi yerindedir. Ne var ki, geçit eninin 2,5-3 m eninde tesisine karar verilmesi gerekirken mahkemece gerekçesi açıklanmaksızın 4 metre genişliğinde tesis edilmesi doğru görülmemiş ve hükmün açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılardan … vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesi olmak üzere, 20.12.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.