YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/3027
KARAR NO : 2018/7572
KARAR TARİHİ : 08.11.2018
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı tarafından, davalılar aleyhine 17.07.2014 gününde verilen dilekçe ile paylı mülkiyette ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 21.05.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan … vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı, davalılarla birlikte paylı malik oldukları … İli, … İlçesi, … Mahallesi, Köyönü Mevki 14 parsel ve 291 ada 1 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini talep etmiştir.
Davalılar, davaya cevap vermemişlerdir.
Mahkemece, davanın kabulü ile 14 parsel sayılı taşınmaz için ortaklığın satış suretiyle giderilmesine; 291 Ada 1 parsel sayılı taşınmaz için ise aynen taksim suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü davalılardan … vekili temyiz etmiştir.
1)Dava konusu 14 parsel sayılı taşınmaz bakımından yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve tüm dosya kapsamına göre, davalı … vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiş ve hükmün onanması gerekmiştir.
2)Dava konusu 291 ada 1 parsel sayılı diğer taşınmaz bakımından temyiz itirazları incelendiğinde;
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir. Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemesine engel teşkil etmez.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüzölçümü, niteliği, pay ve paydaş sayısı ile imar mevzuatına göre aynen bölüşmenin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir. Taşınmazın önemli ölçüde bir değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez. Keza paydaşlar rıza göstermedikleri takdirde taşınmazın bir bölümü paylı bırakılamaz.
Aynen bölünerek paylaştırmanın (taksimin) mümkün olması durumunda bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para (ivaz) eklenerek denkleştirme sağlanır. Davada paydaşlar arasında anlaşma olmadıkça hakim kendiliğinden bazı taşınmazların bir kısım paydaşlara, kalanın diğer paydaşlara verilmesi şeklinde aynen bölünerek paylaştırmaya karar veremez.
Aynen bölünerek paylaştırma (taksim) halinde teknik bilirkişiye ifraz (taksim) projesi düzenlettirilerek bu projeye göre taşınmaz Belediye veya mücavir alan hudutları içerisinde ise Belediye Encümeninden karar alınmak suretiyle belediyeden, Belediye dışında ise İl İdare Kurulundan İmar Yasası ve Yönetmeliğine göre bölüşmenin (taksimin) mümkün olup olmadığı sorulur. İfraz projesinde kimlere nerelerin verileceği konusunda paydaşlar anlaşamazlar ise hakim huzurunda kura çekilerek belirlenir.
Onay makamından olumsuz cevap gelmesi halinde paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi gerekir.
Somut olayda; yukarıda değinilen ilkelere göre, mahkemece yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya, sağlıklı sonuca ulaşmaya yeterli değildir. 291 ada 1 parsel sayılı taşınmazın aynen taksimi suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmişse de ifraz konusunda, bilirkişiye kroki hazırlattırılmamış ve yetkili makamdan onay alınmamıştır. Mahkemece, fen bilirkişisine ifraz krokisi hazırlattırılmalı, belediye encümeninden ifrazın mümkün olup olmadığı sorulmalıdır. Adı geçen makamca ifrazın mümkün olduğuna ilişkin karar verildiği takdirde mahkemece ortaklığın taksim suretiyle giderilmesi yönünde hüküm kurulmalı; ifrazın mümkün olmadığının belirtilmesi halinde ise mahkemece ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmelidir. Bu hususlar gözardı edilerek eksik inceleme ve araştırmayla karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1) 14 parsel sayılı taşınmaz yönünden davalı … vekilinin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA,
2) 291 Ada 1 No’lu parsel sayılı taşınmaz yönünden davalı … vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle 2 No’lu bentteki hükmün BOZULMASINA, onanan kısım için taşınmaz malın satış bedelinden payına düşecek paranın binde 11,38 oranında hesaplanacak onama harcından peşin alınan 27,70TL’nin mahsubu ile bakiyesinin temyiz edenden alınmasına, 08.11.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.