YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/19140
KARAR NO : 2018/8933
KARAR TARİHİ : 12.12.2018
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 23.05.2014 gününde verilen dilekçe ile şerhin kaldırılması talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 03.03.2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre, mahkeme kararı ve dayandığı gerekçeler usul ve yasaya uygun bulunduğundan yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edene yükletilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12.12.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
K A R Ş I O Y
Davacı taraf, maliki bulunduğu … İli, … İlçesi, … Mahallesinde bulunan taşınmazının tapu kaydında önceden bulunmayan ve mülkiyet hakkını kısıtlayan bir şerhin tek taraflı bir işlemle konulduğunu belirterek, bu şerhin terkinini talep etmiştir.
4721 sayılı Türk Medeni Kanununun;
1- Taşınmaz yükünün tescilini ve kazanılmasını düzenleyen 840. maddesinin üçüncü fıkrasında; “Aksine bir hüküm yoksa, taşınmaz yükünün kazanılmasında ve tescilinde taşınmaz mülkiyetine ilişkin hükümler uygulanır.”,
2- Yolsuz tescilin terkinini ve değiştirilmesini düzenleyen 1025. maddesinde; “Bir aynî hak yolsuz olarak tescil edilmiş veya bir tescil yolsuz olarak terkin olunmuş ya da değiştirilmiş ise, bu yüzden aynî hakkı zedelenen kimse tapu sicilinin düzeltilmesini dava edebilir.
İyiniyetli üçüncü kişilerin bu tescile dayanarak kazandıkları aynî haklar ve her türlü tazminat istemi saklıdır.”
3- “Düzeltme” başlıklı 1027. maddesinde; “İlgililerin yazılı rızaları olmadıkça, tapu memuru, tapu sicilindeki yanlışlığı ancak mahkeme kararıyla düzeltebilir.
Düzeltme, eski tescilin terkini ve yeni bir tescilin yapılması biçiminde de olabilir.
Tapu memuru, basit yazı yanlışlıklarını, tüzük kuralları uyarınca re’sen düzeltir.”,
Hükmüne yer verilmiştir.
Anılan hükme göre; bir aynî hak yolsuz olarak tescil edilmiş veya bir tescil yolsuz olarak terkin olunmuş ya da değiştirilmiş ise, bu yüzden aynî hakkı zedelenen kimse tapu sicilinin düzeltilmesini dava edebilir. Tapu sicilindeki bir yanlışlığın tapu memuru tarafından düzeltilebilmesi için ilgililerin rızası, bu olmadığı takdirde de bir mahkeme kararının varlığı şarttır. Tapu memuru ancak basit yazı yanlışlarını tüzük kurallarını da gözeterek kendiliğinden düzeltebilir.
Eldeki davada davacı, daha önce tapu kayıtlarında yer almayan şerhin idarece tek taraflı konulduğundan bahisle şerhin terkinini istemiştir.
Dosya kapsamına göre: davaya konu taşınmaza ait tapu kaydında taşınmazın evveliyatından beri bahsi geçen geçen şerhin yer almadığı, sonradan konulan şerhin ise tapuda yapılan tek taraflı işlem ile gerçekleştirildiği, bu şerhin ilgilisinin rızasına göre yapılmış bir işleme de dayanmadığı, anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; evveliyat kaydında olmayan bir kaydın konulması basit bir yazım hatasının düzeltilmesi olmadığı gibi, tapu memurunca bu işlem ilgililerin rızası alınarak da tesis edilmiş değildir. Hukuk Genel Kurulunun 06.07.2011 tarihli ve 2011/396 E, 2011/463 K. sayılı kararında da belirtildiği gibi, tek taraflı idare işlemi ile usulsüz konulan bu şerhin terkini gerekir.
Mahkemece, tek taraflı bir idari işlemle, usulsüz olarak konulan ve mülkiyet hakkını sınırlayan dava konusu şerhin terkinine karar verilmesi gerekirken, reddine karar verilmesi doğru değildir. Hükmün bu gerekçeyle bozulması gerekirken onanması yönündeki sayın çoğunluğun kararına iştirak edemiyoruz.