YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/10086
KARAR NO : 2019/1456
KARAR TARİHİ : 20.02.2019
14. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 27.09.2013 gününde verilen dilekçe ile meraya elatmanın önlenmesi, tazminat talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27.10.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı Hazine vekili, davalı tarafından ekip biçilmek suretiyle 16 parsel sayılı 5.044,98 m2 lik köy merasının tamamına tecavüz edildiğini ileri sürerek meraya müdahalenin önlenmesine, kal ve tazminata karar verilmesini istemiştir.
Davalı, Kaymakamlık men kararı üzerine kullanmayı bıraktığını, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile 16 parsel sayılı davalının taşınmaza davalının müdahalesinin önlenmesine, bilirkişinin tespit etmiş olduğu 35.315,00TL alacak ile 1.615,00TL eski hale getirme bedeli olmak üzere toplam 36.930,00TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, mera niteliğindeki taşınmaza elatmanın önlenmesi ve tazminat istemine ilişkinmdir.
Dava konusu 16 parsel sayılı meraya tecavüzü nedeniyle davalı hakkında Yavuzeli Kaymakamlığı İdare Kurulunun 03/03/2011 tarih ve 9 sayılı Kararı ile men kararı verilmiş ve infaz edilerek davalıya 05.03.2011 tarihinde tebliğ edilmiştir. Davalı men kararını öğrendikten sonra kullanmayı bıraktığını ileri sürdüğüne göre bu hususun şüpheye yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulması gerekir.
Diğer taraftan, davacı Hazine belirlenecek tazminat bedelinin tahsilini de talep etmiştir.
Kural olarak, meraların kuru mülkiyeti Hazineye, yararlanma hakkı köy ve belediyelere aittir. Meradan yararlanma hakkı olan köy ve belediyeler yoksun kaldıkları yararlanma nedeniyle haksız elatmanın kaldırılmasını, hayvanlarının yararlanamaması sebebiyle ot bedelini, mülkiyet hakkı sahibi olan Hazine ise, haksız elatmanın giderilmesi ve bunun dışında 4342 sayılı Mera Kanununun 4/4 maddesine dayanarak meralarda meydana gelen tahribat sebebiyle eski hale getirme masraflarının tahsilini haksız eylem sahibinden isteyebilir. Başka bir ifade ile köy ve belediyelerin eski hale getirme masraflarını, Hazinenin de ot bedelinin tahsilini talep etmesine olanak yoktur. Diğer taraftan eski hale getirme bedeli vasfı bozulan meranın ıslah edilmek suretiyle mera vasfının kazandırılması için boş olan arazide yapılacak masraflardır. Başka bir deyişle mera vasfını yitirmiş yerin yeniden eski hale getirilmesi için gerekli olan tohumlama ve benzeri biyolojik teknikler, gübre ve ekim, zararlı ot mücadelesi vd. masrafların bedeli talep edilebilir.
Somut olayda mahkemece yapılan inceleme, araştırma, sağlıklı bir sonuca varmaya yeterli değildir. Mahkemece mahallinde yapılacak keşifte mahalli bilirkişi ve tarafların gösterecekleri tanıklar dinlenmeli, davalının kullandığı yer belirlenerek halen kullanıp kullanmadığı, bırakmış ise hangi tarihte bıraktığı tespit edilmeli, uzman bilirkişiye niteliği bozulan meranın mera vasfını kazanması için gerekli masraflar hesaplattırılmalı, varılacak sonuca göre bir karar verilmesi yoluna gidilmelidir. Mahkemece taşınmazın zemin bedelinin tazminat olarak hükmedilmesi ve elatmanın halen bulunup bulunmadığı konusunda yeterli araştırma yapılmamış olması doğru görülmediğinden hükmün bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de, hüküm sonucunda takdir edilen “4.62,30TL” nispi vekalet ücretinin nasıl hesaplandığının açıklanmaması da doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, istek halinde temyiz harcını yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 20.02.2019 tarihinde oybirliği ile karar verildi.