YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/9800
KARAR NO : 2014/13871
KARAR TARİHİ : 04.12.2014
MAHKEMESİ : Konya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 10/04/2014
NUMARASI : 2013/573-2014/225
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 26.09.2013 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 10.04.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_K A R A R_
Dava, önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı temyiz etmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını kısmen veya tamamen üçüncü bir kişiye satması halinde diğer paydaşlara bu satılan payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve satışın yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Önalım davasına konu payın ilişkin bulunduğu taşınmaz paydaşlarca özel olarak kendi aralarında taksim edilip her bir paydaş belirli bir kısmı kullanırken bunlardan biri kendisinin kullandığı yeri ve bu yere tekabül eden payı bir üçüncü şahsa satarsa, satıcı zamanında bu yerde hak iddia etmeyen davacının tapuda yapılan satış nedeniyle önalım hakkını kullanması TMK’nın 2. maddesinde yer alan dürüst davranma kuralı ile bağdaşmaz. Kötüniyet iddiası 14.2.1951 tarihli ve 17/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de kendiliğinden nazara alınması gerekir. Bu gibi halde savunmanın genişletilmesi söz konusu değildir. Eylemli paylaşmanın varlığı halinde davanın reddi gerekir.
Somut olaya gelince; davacı dava konusu .. parsel sayılı taşınmazda davalının 1/5 payı 13.12.2012 tarihinde 25.000 TL bedel ile satın aldığını, belirterek önalım hakkı nedeni ile 1/5 payın iptali ile adına tescilini istemiştir. Dosya içerisindeki tapu kaydı incelendiğinde davalının dava konusu 1/5 paydan önce 27.07.2012 tarihinde 1/5 pay iktisap ettiği görülmektedir. Davacı vekili dava dilekçesinde davalının ilk edindiği 1/5 pay ile ilgili de önalım hakkına dayalı tapu iptal ve tescil davası açtığını ve bu payın iptali ile davacı adına tescil edildiğini belirtmiş ise de davalının ilk olarak edindiği payı halen tapuda adına kayıtlıdır. TMK’nın 732. maddesi uyarınca payın üçüncü kişiye satılması halinde diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabileceklerinden mahkemece öncelikle bu hususun araştırılması gerekir.
Öte yandan davalı vekili temyiz dilekçesinde fiili taksim savunmasında bulunmuştur. Filili taksim yargılamanın her aşamasında ileri sürülebilir. Mahkemece fiili taksim iddiasına ilişkin olarak taraf delilleri de toplanarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi için hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.