YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/8826
KARAR NO : 2014/13926
KARAR TARİHİ : 04.12.2014
MAHKEMESİ : Devrekani Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 31/03/2014
NUMARASI : 2013/76-2014/59
Davacı tarafından, davalı aleyhine 30.09.2013 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 31.03.2014 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kâğıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR
Dava, önalım hakkına konu edilen payın iptali ile davacı adına tescili istemine ilişkindir.
Davacı vekili, davacının dava konusu ..ada .. parsel sayılı taşınmazda paydaş olduğunu, dava dışı İ.. M.. tarafından 16/09/2013 tarihinde dava konusu taşınmazdaki 3/4 payın 100.000,00 TL’ye davalıya satıldığını, satış bedelinin muvazaalı olduğunu, davacıya noterden bildirim yapılmadığını öne sürerek önalım hakkına dayalı tapu iptali ve tescil istemiyle dava açmıştır.
Davalı vekili, dava konusu taşınmazın satış bedelinin gerçek olduğunu, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, teknik bilirkişi raporuna göre dava konusu taşınmazın davalıya satılan 3/4 hissesinin satış tarihi itibariyle 5.340,97-TL olduğu, dinlenen davacı tanık A..K..’nin beyanına göre taşınmazın 100.000,00-TL’ye değil, 22.000,00-TL’ye satıldığını diğer paydaş İ.. M.. ve davalı K.. A.. arasındaki pazarlığı aynı tanığın yaptığı; ayrıca diğer davacı tanıkları M.. M.., A.. M.. ve A.. M..’nun da taşınmazın bulunduğu köy halkından olup tanık A.. K..nin taşınmazın satış bedeli konusundaki beyanlarını doğruladıkları gerçekten de köy yerinde bulunan ve samanlık olarak kullanılan bir binanın,
üstelik 3/4 hissesinin 100.000,00-TL’ye satılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu bu itibarla taşınmazın satış tarihinde gerçek bedelinin çok üzerinde bir bedelle satılmış gibi gösterilerek davacı paydaşın önalım hakkının bertaraf edilmeye çalışıldığı gerekçesiyle, davanın kabulüne, ..ada ..parsel sayılı taşınmazın davalı K.. A.. adına kayıtlı olan 3/4 payının önalım hakkı nedeni ile iptali ile, davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, önalım bedeli olarak hesaplanan 5.447,78 TL’nin karar kesinleştiğinde davalıya ödenmesine, karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü şahsa satılması halinde, diğer paydaşa o payı öncelikle satın alma hakkını veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve o payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
Somut olayda; taşınmaz akit tablosunda satış bedelinin 100.000,00 TL olduğu, bedelde muvazaa iddiasında bulunan davacının dava değerini 10.000,00 TL olarak gösterdiği, satıcı ve satın alan şahsa aracılık ettiği anlaşılan tanık A..K..nin pazarlığın yapıldığı tarih olarak belirtiği zaman diliminin ise resmi şekilde yapılan satıştan 5 ay önceye tekabül ettiği, davacının bedelde muvazaa iddiasının kanıtlanamadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamı yerine mahkemece önalım bedeli olarak keşifte belirlenen değer depo ettirilmek suretiyle davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.12.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.