YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/548
KARAR NO : 2014/5505
KARAR TARİHİ : 29.04.2014
MAHKEMESİ : Osmaniye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 21/11/2013
NUMARASI : 2012/845-2013/430
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 23.11.2012 gününde verilen dilekçe ile önalım nedeniyle tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 21.11.2013 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 29.04.2014 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden gelmedi. Karşı taraftan davacı vekili Av. M.. Ü.. geldi. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelen tarafın sözlü açıklaması dinlendi duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı, paydaş olduğu .. ve ..parsel sayılı taşınmazların dava dışı önceki paydaşı Ayşe’nin payını 05.11.2012 günü satış yoluyla davalıya devrettiğini, önalım hakkına engel olmak için satış bedelinin yüksek gösterildiğini ve bildirim yapılmadığını ileri sürerek, önalım hakkına dayanarak payların adına tescilini istemiştir.
Davalı, dava konusu payı emlakçı aracılığıyla edindiğini, bedelde muvazaa bulunmadığını, taşınmaz bedeli ve tapu giderleri ile emlakçı giderinin ödenmesi halinde davayı kabul ettiğini belirtmiştir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Dava, önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda bir paydaşın taşınmazdaki payını kısmen veya tamamen üçüncü kişiye satması halinde, diğer paydaşlara, satılan bu payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve pay satışı yapılmasıyla kullanılabilir hale gelir.
Somut uyuşmazlıkta, dava tarihinde çekişme konusu taşınmazlarda paydaş olan davacı davalıya ait payın adına tescilini talep etmiş ise de dosya içerisindeki tapu kaydından dava konusu taşınmazlardaki payını yargılama sırasında dava dışı üçüncü kişiye devrettiği anlaşılmaktadır. Önalım hakkının kullanılabilmesi için dava açıldığı tarihte davacı ile davalının taşınmazda paydaş olmaları ve paydaşlığının karar kesinleşinceye kadar devam etmesi gerekir. Davacı dava konusu taşınmazlardaki payını yargılama sırasında dava dışı üçüncü kişiye devrettiğinden dava açıldığı tarihte varolan önalım hakkını yitirmiş, başka bir deyişle aktif dava ehliyetini kaybetmiştir. Mahkemece davacının aktif dava ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddi gerekirken yazılı gerekçeyle kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, bu nedenle hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine 29.04.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.