YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/4715
KARAR NO : 2014/5429
KARAR TARİHİ : 28.04.2014
MAHKEMESİ : Çorum 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 15/01/2013
NUMARASI : 2012/108-2013/21
Davacı tarafından, davalı aleyhine 19.03.2012 gününde verilen dilekçe ile önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; davanın kabulüne dair verilen 15.01.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı tarafından istenmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Davacı, paylı malik olduğu 1903 ada ..parsel sayılı taşınmazın 8/75 payının dava dışı H.. Ç… tarafından davalıya 29.06.2011 tarihinde satıldığını, satış işleminin kendisine noter aracılığıyla bildirilmediğini belirterek davalı adına kayıtlı tapu kaydının iptali ile adına tescilini istemiştir.
Davalı, duruşmaya katılmadığı gibi beyanda da bulunmamıştır.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı temyiz etmiştir.
Dosya içerisindeki tapu kayıtları ve tapudaki resmi satış senetlerinden, davalı R.. A..’nın dava dışı M..Ç…’in dava konusu 1903 ada ..parseldeki 8/75 payını 29.06.2011 tarihinde 25.000 TL bedel ile satın aldıktan sonra yargılama sırasında 28.06.2012 tarihinde 60.000 TL bedel ile dava dışı M.. K…’e sattığı anlaşılmaktadır.
Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü şahsa satılması halinde, diğer paydaşa o payı öncelikle satın alma hakkını veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve o payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkına konu payın dava sırasında bir başka kişiye veya satışı yapan paydaşa satılması halinde davacının 6100 sayılı HMK’nın 125. maddesi hükmü uyarınca seçimlik hakkı olduğundan dilerse davayı yeni satın alan şahsa yöneltir, dilerse davasını tazminata dönüştürerek davalı hakkındaki davasını devam ettirir. Bu nedenle davacıya seçimlik hakkını kullanması için önel verilmelidir. Dava açıldıktan sonra önalım hakkına ilişkin payın başka şahsa devredilmesi halinde davacının ilk satışla doğan önalım hakkını kullanmasına engel değildir.
Bu gibi hallerde ilk satış bedeli ile ikinci satış bedeli farklı ise davacının hangi satış bedelinden sorumlu olacağı önem kazanır. Önalım davası açıldıktan sonra davaya konu payı satın alan kimse önalım davasının açıldığını bilerek kötü niyetle iktisap etmişse davacı daha düşük ise ilk satış sözleşmesindeki satış bedeli ile, aksi halde son satış bedeli ile sorumludur. Davacının davayı yönelttiği kimsenin kötü niyetli olduğunu iddia etmesi halinde bu iddiasını ispatlamakla yükümlüdür. İkinci satış fazla bedelle ilk satan paydaşa yapılmış ise o kimse ilk satışın tarafı olduğu için kötü niyetli olduğunun kabulü gerekir. Ayrıca kötü niyetin kanıtlanmasına gerek yoktur.
Olayımıza gelince; 29.06.2011 tarihinde davaya konu taşınmazın 8/75 payının davalı R.. A.. tarafından satın alınması üzerine davacı tarafından süresi içinde önalım hakkı nedeniyle tapu iptali ve tescil isteminde bulunulmuştur. Davalı hakkında, 19.03.2012 tarihinde açılan dava ile önalım hakkının kullanılması üzerine davalının, önalım hakkına konu edilen 8/75 payını dava dışı Mustafa Kalender’e 28.06.2012 tarihinde satış yoluyla devrettiği görülmektedir. Mahkemece davacı tarafa HMK’nın 125. maddesi hükmü uyarınca seçimlik hakkının hatırlatılması davanın önalım hakkına konu payı iktisap eden kişiye yöneltilmesi halinde davaya onun hakkında devam edilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 28.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.