YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/2433
KARAR NO : 2014/4599
KARAR TARİHİ : 07.04.2014
MAHKEMESİ : İzmir 9. Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 06/09/2013
NUMARASI : 2012/136-2013/1579
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 18.07.2008 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulü ile satış suretiyle ortaklığın giderilmesine dair verilen 06.09.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı İ.. C.. tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_
Dava, alacaklı tarafından İİK 121. maddesi gereğince alınan yetkiye dayanılarak açılan ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davacı vekili, müvekkilinin davalı İ.. C..’dan alacaklı olduğunu, dava konusu .. ada .. parsel sayılı taşınmazda borçlunun murisinden intikal eden paya haciz konulduğunu ve icra mahkemesince alacaklıya yetki verildiğini savunarak dava konusu taşınmazın satış suretiyle ortaklığının giderilmesini istemiştir.
Davalı İ.. C.., davanın reddini savunmuştur.
Diğer davalılar, beyanda bulunmamıştır.
Mahkemece, dava konusu taşınmazın ortaklığının satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı İ.. C.. temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%….) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%….) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Bütünleyici parçanın (muhdesat) arzın paydaşlarına (ortaklarına) değil de üçüncü şahsa ait olduğunun anlaşılması halinde bu kimseyi muhdesat sahibi olarak davaya dahil etmek ve ona satış bedelinden pay vermek mümkün değildir.
Somut olaya gelince; davaya konu .. ada.. parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının beyanlar hanesinde kayıt maliklerinden İ..oğlu E. C.’ın mirasçısı olan A..C..yararına muhdesat şerhi bulunmaktadır. Muhdesat sahibi A.. C..’ın 23.11.2003 tarihinde muris E.. C..’dan sonra vefat etmiş olduğu anlaşıldığından mirasçıları olan taraflara muhdesata isabet eden bedelin ödenmesi gerekir.
Yukarıda açıklandığı üzere taşınmazın tüm değerinden muhdesata (binaya) isabet eden oranın davalılar A.. C.. mirasçılarına, arza isabet eden oranın paydaşlara tapu kaydındaki ve veraset ilamındaki payları oranında dağıtılmasına karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın yatırana iadesine, 07.04.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.