YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/11427
KARAR NO : 2014/13237
KARAR TARİHİ : 20.11.2014
MAHKEMESİ : İliç Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 27/09/2013
NUMARASI : 2012/448-2013/385
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 02.07.2012 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkının tapuya tescili istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 27.09.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı H.. H.. vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir.
Davacı, yola cephesi bulunmayan 1.. ada 7.. parsel sayılı taşınmazı lehine geçit hakkı kurulmasını istemiştir.
Davalı H.. H.. vekili davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, 7. parsel sayılı taşınmaz yararına 1.. ve 1.. parsel sayılı taşınmazlar üzerinden geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir.
Hükmü davalı H.. H.. vekili temyiz etmiştir
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Uygun güzergah saptanırken önemle üzerinde durulması gereken diğer bir yön ise, aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazların kullanım şekli ve bütünlüğünün bozulmamasıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi olanaklı değil ise bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir.
Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 ve 1012. maddesi ile yeni Tapu Sicil Tüzüğünün “İrtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili” başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütununa tesciline karar verilmelidir.
Somut olayda aleyhine geçit hakkı kurulan taşınmazlardan 1.. ada 114 sayılı parselin tapu kaydının incelenmesinde N.. petrol boru hattı olduğu görülmektedir. Bu nitelikteki bir taşınmaz aleyhine geçit kurulamayacağından davacının 7. parsel sayılı taşınmazından civardaki diğer genel kadastrol yollara ulaşacak şekilde alternatif geçit güzergahları araştırılarak en kısa ve ekonomik yerden geçit kurulması gerekir.
Mahkemece bu husus gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı temyizinin kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 20.11.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.