YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/10295
KARAR NO : 2014/14387
KARAR TARİHİ : 15.12.2014
MAHKEMESİ : Anamur Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 01/04/2014
NUMARASI : 2013/219-2014/235
Davacı tarafından, davalılar aleyhine 08.03.2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 01.04.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar N.. A.. ve S.. B.. tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Mahkemece, ortaklığının satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı N.. A.. ve S.. B.. temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış suretiyle giderilmesine ilişkin davalarda taşınmaz üzerinde bulunan bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçaların (muhdesat) kime ait olduğu konusunda uyuşmazlık olup da bunlar üzerinde bazı paydaşların (ortaklar) hak iddia etmeleri ve öncelikle bu uyuşmazlığın giderilmesini istemeleri halinde o paydaşa görevli mahkemede dava açmak üzere HMK’nın 165. maddesi uyarınca uygun bir süre verilmelidir. Mahkemece verilen süre içerisinde dava açıldığı takdirde sonucunun beklenmesi, açılmadığı takdirde o konuda uyuşmazlık yokmuş gibi davaya devam edilmesi gerekir.
Paydaşlığın (ortaklığın) satış yoluyla giderilmesi halinde dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç v.s. gibi bütünleyici parçalar (muhdesat) varsa bunların arzla birlikte satılması gerekir. Ancak muhdesatın bir kısım paydaşlara (ortaklara) ait olduğu konusunda tapuda şerh varsa veya bu hususta bütün paydaşlar ittifak ediyorlarsa ve muhdesat arzın değerinde bir artış meydana getiriyorsa bu artışın belirlenmesi için dava tarihi itibariyle arzın ve muhdesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Belirlenen bu değerler toplanarak taşınmazın tüm değeri bulunur. Bulunan bu değerin ne kadarının arza ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik (%…..) oran kurulmak suretiyle belirlenir. Satış sonunda elde edilecek bedelin bölüştürülmesi de bu oranlar esas alınarak yapılır. Muhdesata isabet eden kısım muhdesat sahibi paydaşa, geri kalan bedel ise payları oranında paydaşlara (ortaklara) dağıtılır.
Somut olaya gelince; mahkemece keşif sırasında yapılan gözlemde dava konusu taşınmaz üzerinde muhdesat bulunduğu belirtilmiş, keşif sonucu alınan 17.03.2014 tarihli bilirkişi raporunda 12 adet ağacın ve (A) ile gösterilen evin davalı N.. A..’a, 15 adet ağaç ve B harfi ile gösterilen evin davalılardan S.. B..’a ait olduğu bildirilmiştir. Davalılardan S.. B.. ve N.. A.. hükmü muhdesatın aidiyetinin tespiti davası açmak için süre verilmediği gerekçesiyle temyiz etmişlerdir.
Bu durumda mahkemece davalının, muhdesat iddiasında bulunduğu kabul edilerek Dairemizin yukarıda açıklanan ilkeleri doğrultusunda öncelikle muhdesat iddiası açıklattırılmalı, diğer paydaşlar yönünden uzlaşma sağlanamadığı takdirde HMK’nın 165. maddesi gereğince görevli mahkemede dava açması için uygun bir süre verilmeli ve iddia olunan muhdesatın davalılara ait olduğu anlaşıldığı takdirde taşınmazın bulunan toplam değerinin ne kadarının arza, ne kadarının muhdesata isabet ettiği yüzdelik oran kurulmak suretiyle belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 15.12.2014 gününde oybirliği ile karar verildi.