YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/4428
KARAR NO : 2011/5497
KARAR TARİHİ : 25.04.2011
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 01.01.2006 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 27.01.2009 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, Türk Medeni Kanununun 747.maddesine dayalı geçit irtifakı kurulması istemine ilişkindir.
Davalılar, davacının maliki olduğu 40 sayılı parselin genel yola cepheli olduğunu, açılan davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bilirkişi raporu ve krokisinde yeşil renkle ve (B) alternatifi olarak gösterilen 37, 38 ve 39 sayılı parseller üzerinden davacının 40 sayılı parseli yararına geçit kurulmuştur.
Hükmü, davalılar temyiz etmiş, karar Dairemizin 14.11.2005 tarihli ilamıyla ve ilamda yazılan nedenlerle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyulmuş, davacının 40 sayılı parseli genel yola cepheli olduğundan bahisle dava reddedilmiştir.
Hükmü, davacı temyiz etmiştir.
Ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Somut olaya gelince;
Dairemizin bozmasından sonra mahallinde yapılan keşif sonucu düzenlenen 17.03.2008 tarihli bilirkişi raporunda, paftasında “sığır yolu” olarak işaretlenen yol kesiminin dar olduğu, yolun köy içine kadar araç çıkışına elvermediği, mevcut haliyle genişletme ve ıslah çalışmaları yapılmasına muhtaç olduğu, bazı kesimlerde de istinat duvarı yapılması gerektiği belirtilmiştir. Şu haliyle 40 sayılı parselin güneydoğusunda yer alan sığır yolu araçla geliş-geçiş için kullanmaya müsait değildir. Başka bir ifadeyle, davacının 40 sayılı parselinin nispi geçit ihtiyacı fennen saptanmıştır. Bu nedenle, geçit ihtiyacının başka güzergahlar bulunarak karşılanması gerekir.
Mahkemece yapılması gereken iş, davacıya 42 sayılı parsel maliki aleyhine dava açmak üzere mehil vermek, açılırsa eldeki dava dosyası ile birleştirmek, yerinde yeniden keşif yapılarak 42 sayılı parsel dahil davacının 40 sayılı parseli için değişik geçit güzergahları araştırmak, istemi yapılacak bu inceleme ve araştırma sonucuna uygun karar bağlamak olmalıdır.
Eksik inceleme ve araştırma sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde iadesine, 25.04.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.