YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2008/7952
KARAR NO : 2008/12096
KARAR TARİHİ : 21.10.2008

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 10.05.2005 ve birleşen dosyada 02.09.2005 gününde verilen dilekçeler ile satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali, tescil, menfi tespit, mülkiyetin iadesi, davalı-davacı tarafından birleşen dosyada verilen 19.09.2005 günlü dilekçe ile taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin iptali ve 30.05.2005 tarihli karşı davada ise tazminat istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davacı … tarafından açılan davanın kısmen kabulüne, satış vaadi sözleşmesine dayalı tescil isteğinin reddine, menfi tespit ve mülkiyetin iadesi isteminin kabulüne, karşı davanın reddine, satış vaadi sözleşmesinin iptaline dair verilen 01.10.2007 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davacı …, duruşmasız olarak davalı … vekili tarafından istenilmekle, tayin olunan 21.10.2008 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı … vekili Av…. geldi. Karşı taraftan gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlendi. Duruşmanın bittiği bildirildi. … karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı …, 14.11.2000 günlü taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile davalının 181 ada 39 ve 40 parsellerdeki 1/4 payının satışı vaadinde bulunduğunu, taraflar arasında bu sözleşme ile bağlantılı olarak 14.11.2000 günlü “gayrimenkul satış protokolü”, 02.12.2002 günlü “süre uzatım protokolü” düzenlendiğini, taşınmaz satış vaadi sözleşmesi uyarınca sözleşme bedelinin bir kısmının karşılığı olmak üzere Kızılağaç Köyü 2482 parselde tapuya kayıtlı dubleks meskenin davalıya tapuda devredildiğini, davalının bakiye alacağına karşılık olmak üzere 300.000 ve 100.000 Amerikan Doları tutarında teminat
amaçlı senet düzenlendiğini, sözleşme gereğinin yerine getirilmesi için davalının davet edilmesine rağmen ferağ vermediğini belirterek sözleşmede belirtilen bedelin ödenmesi karşılığında davalı adına kayıtlı olan 181 ada 39 ve 40 parsellerdeki davalı hissesinin iptali ile adına tesciline, davalının lehtarı olduğu senetler sebebiyle borçlu olmadığının tespitine ve senetlerin iptaline, tescil isteğinin kabul edilmemesi halinde davalıya devri yapılan 2482 parsele ait tapu kaydının iptali ile mülkiyetin iadesine karar verilmesi isteğinde bulunmuştur.
Davalı-karşı davacı …, 30.05.2005 tarihli dilekçesi ile karşı davasında; taraflar arasında düzenlenen taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin usulünce düzenlenmiş olduğunu, sözleşme ve protokoller gereği üstlendiği edimleri yerine getirmeyen davalıdan sözleşmede belirtilen 150.000.00 YTL. cezai şartın tahsili isteğinde bulunmuştur.
Birleşen 2005/556 Esas sayılı davada davacı …; satış vaadi alacaklısı …’ın sözleşmede açıkça belirtilmiş olmasına rağmen haksız ve kötüniyetli olarak edimlerini süresinde yerine getirmediğini belirterek sözleşmenin feshi isteğinde bulunmuştur.
Birleşen 2005/497 Esas sayılı davada davacı …; davalı ile yapılan taşınmaz satış vaadi sözleşmesinde belirlenen satış bedelinin bir kısmına karşılık olmak üzere davalıya devri yapılan 2482 parsele ait tapu kaydının iptali ile mülkiyetin iadesi isteğinde bulunmuştur.
Mahkemece, yanlar arasında düzenlenen taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin tarafların gerçek iradelerini yansıtmadığından muvazaa sebebi ile geçersiz olduğunu belirterek sözleşmenin iptaline, 2005/269 Esas sayılı dosyada açılan davanın kısmen kabulü ile 2482 parsele ait tapu kaydının iptali ile … adına tapuya tesciline, 300.000 ve 100.000 Amerikan Doları bedelli senetler nedeniyle borçlu bulunmadığının tespitine, cezai şartın tahsili istemiyle davalı-davacı … tarafından açılan karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm, davacı-davalı … ve davalı-davacı … tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, taşınmaz satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali tescil, olmadığı takdirde davalıya devri yapılan taşınmazın mülkiyetinin iadesi, sözleşme kapsamında düzenlenen senetlerin iptali, menfi tespit ve cezai şart olarak belirlenen bedelin tahsili isteğine ilişkindir.
Taraflar arasında 14.11.2000 tarihinde düzenlenen taşınmaz satış vaadi sözleşmesi noterde usulüne uygun olarak düzenlenmiş olup geçerlidir. Her ne kadar mahkemece sözleşmede belirlenen bedelin tarafların gerçek iradelerini yansıtmadığından muvazaa sebebi ile sözleşmenin iptaline karar verilmiş ise de,
14.11.2000 tarihinde düzenlenen “gayrimenkul satış protokolü” ve “süre uzatım protokolü” başlıklı belgeler taraflarca kabul edildiğinden bedel konusunda bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Belirtilen nedenle, taraflar arasında ihtilafsız olan bedel hususunun muvazaa nedeni olarak kabul edilip sözleşmenin geçersiz sayılması yerinde değildir. Mahkemece dava, karşı dava ve birleşen davaların esasına girilerek tüm deliller toplandıktan sonra oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Tarafların temyiz itirazlarının yukarıda açıklanan nedenlerle kabulü ile hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 550.00 YTL. Yargıtay duruşma vekalet ücretinin davalı-davacıdan alınarak davacı-davalı …’a verilmesine, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 21.10.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi.