YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2008/15085
KARAR NO : 2009/571
KARAR TARİHİ : 22.01.2009
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı … vekili tarafından, davalılar … … vd. ve dahili davacı Hazine aleyhine 17.08.2005 gününde verilen dilekçe ile geçit … tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 25.09.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi dahili davalı Hazine vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava, … Medeni Kanununun 747. maddesine dayanılarak geçit … kurulması istemine ilişkindir.
Davacı, 1154 parsel sayılı taşınmazının ana yola bağlantısı bulunmadığı belirtilerek, davalılara ait 581, 582, 1147 ve 1155 parsel sayılı taşınmazlardan geçit … kurulmasını istemiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davalılar … … ve Hazine aleyhine açılan davanın kabulü ile 1155, 582 ve 1147 sayılı parsellerden 03.10.2006 tarihli bilirkişi raporunda; (A) harfi ile gösterilen 24.30 m2, (B) harfi ile gösterilen 11.25 m2, (C) harfi ile gösterilen 126.30 m2 olmak üzere toplam 161.87 m2 yer üzerinden davacının maliki olduğu 1154 parsel lehine geçit … tesisine karar verilmiştir.
Hükmü, dahili davalı Hazine vekili temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılamaya, toplanan deliller ve tüm dosya içeriğine göre dahili davalı Hazine vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2-Davalı Hazine vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
Ülkemizde arazi düzenlemesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın … ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir.
Geçit … verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu … ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir.
Geçit … verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz müşterek mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya bir kaçı tarafından açılabilir.
Bu durumda mahkemece yapılması gereken …; dava konusu taşınmazları çevredeki bütün yollarla birlikte gösteren geniş alana ilişkin paftanın getirtilerek mahallinde teknik bilirkişiler vasıtasıyla yeniden keşif yapılması, bu keşif sırasında tesbit edilecek bütün alternatiflerin bilirkişiler vasıtasıyla keşfi izlemeye ve infaza elverişli biçimde harita üzerinde gösterilmesinin ve mukayeseli değerlendirmelerinin sağlanması, şayet evvelce tespit edilen güzergahtan daha uygun bir güzergahın bulunması mümkün olmazsa, o takdirde yukarıda yazılı hususlar nazara alınarak bir hüküm kurulmasından ibarettir. Mahkemece, açıklanan noksanlıklar tamamlanmadan, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de;
1420 ve 1421 parseller Hazineye ait olup 1420 sayılı parsel, altında Nato’nun petrol boru hattı bulunan tarla niteliğindedir. Milli Savunma Bakanlığının Şubat 2007 ve yine Milli Savunma Bakanlığı İnşaat Emlak ve Nato Enfrastrüktür Bölge Başkanlığı’nın 07 Ocak 2008 günlü yazısı ile ekindeki teknik rapor ve şemalardan Nato Akaryakıt Boru Hattı’nın geçtiği ve ekli teknik raporda belirtilen önlemlerle birlikte yine belirtilen izinlerin alınması halinde dava konusu taşınmaz üzerinde geçit kurulmasında bir sakınca bulunmadığı bildirilmiş olmasına rağmen mahkemece sözü edilen önlemlere hiç değinilmeksizin 1420 parsel sayılı taşınmaza ilişkin davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının yukarıda belirtilen nedenlerle kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 22.01.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi.