YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2007/3953
KARAR NO : 2007/4702
KARAR TARİHİ : 30.04.2007
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacı tarafından, davalı aleyhine 27.07.2006 gününde verilen dilekçe ile su yoluna elatmanın önlenmesi ve tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 19.12.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_K A R A R_
Dava, davalı kooperatifin sulama tesislerinden yararlandırmama suretiyle ortaya çıkan muarazanın giderilmesi ve zararın tahsili istemleriyle açılmıştır.
Davalı kooperatif davacının kooperatif üyesi olmadığını, uygulamanın çeltik komisyonu kararına dayalı olarak yapıldığını, açılan davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davalı kooperatifin muarazasının giderilmesine 663,00 YTL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Hükmü davalı temyiz etmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 1. maddesinde yapılan tanıma göre, kooperatifler tüzel kişiliğe haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik yararlarını iş gücü ve parasal katkılarıyla karşılıklı yardım, dayanışma ve kefalet suretiyle sağlayıp korumak amacıyla kurulan ortaklıklardır. Özellikle sulama kooperatiflerinin amacı Devletçe yapılmış veya yapılacak sulama tesisleri veya her ne suretle olursa olsun tarım sahalarından çıkarılacak suyun zıraatte kullanılması ile ilgili çalışmaları yapmak kurulmuş olan sulama tesislerini işletmek, işlettirmek ve bakımını yapmak veya yaptırmaktır. Görülüyor ki, gerçek kişilerle kooperatifler arasındaki ilişki ortaklık ilişkisine dayalıdır. Bir kooperatifin yapmak veya yaptırmak zorunda olduğu iş ve işlemlerden ancak o kooperatifin üyesi olan ortağı yararlanabilir. O yüzden mahkemece öncelikle davacı gerçek kişi ile davalı kooperatif arasında ilişkinin bir ortaklık ilişkisi olup olmadığı kooperatife ait ana sözleşme sağlanarak ve lüzumunda bilirkişi incelemesi yaptırılarak saptanmalı, davacı davalı kooperatifin ortağı ise davalının davacının sulama tesisinden yararlanmasını men eden kooperatif işlemlerinin yasal bir dayanağı olup olmadığı araştırılmalı, davacının istemi böylelikle hükme bağlanmalıdır.
Eksik araştırma ve incelemeye dayalı kararın açıklanan nedenle bozulması gerekir.
Kabulü göre de;dava 27.07.2006 tarihinde açılmış ve dilekçede delil tespiti suretiyle alınan rapora gönderme yapılarak dava değeri 663,00 YTL gösterilmiştir. Kısaca istenen zarar tutarı 663,00 YTL olup, davacı ıslah suretiyle müddeabihi artırmamıştır. Hal böyle iken HUMK.nun 74. maddesinde hükme bağlanan taleple bağlılık kuralı bir yana bırakılarak tazminat isteminin 1563,00 YTL üzerinden kabulü yanlıştır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde yatırana iadesine, 30.04.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.