YARGITAY KARARI
DAİRE : 14. Ceza Dairesi
ESAS NO : 2012/1953
KARAR NO : 2012/2709
KARAR TARİHİ : 07.03.2012

Karşılıksız çek keşide etmek suçundan sanık …’ın, 5941 sayılı Çek Kanununun 5/1. maddesi uyarınca 5000 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına dair Kayseri 4. Sulh Ceza Mahkemesinin 29.04.2011 tarihli ve 2010/869 Esas, 2011/527 sayılı Kararının, 5941 sayılı Çek Kanununun geçici 1/5 maddesindeki “31.12.2011 tarihine kadar, üzerindeki yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir” şeklindeki açık hükmü karşısında, suça konu 8971317 seri numaralı 15.04.2010 keşide tarihli çekin 06.04.2010 tarihinde ödenmek üzere ilgili bankaya ibraz edildiği gözetilmeden sanığın mahkûmiyetine esas alınmasında isabet görülmediğinden bahisle, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca bozulması lüzumu Yüksek Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü 01.11.2011 gün ve 56178 sayılı kanun yararına bozma istemlerine atfen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığından tebliğname ile Daireye ihbar ve dava evrakı birlikte tevdii kılınmakla gereği düşünüldü:
5941 sayılı Kanunun 5. maddesinde “çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme suçu” düzenlenmiş ve bu suçunun oluşması için, çekin “üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanunî ibraz süresi içinde ibraz edilmesi” bir unsur olarak öngörülmüştür.
Aynı Kanunun 3. maddesinin 8. fıkrasında, “üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihinden önce ibraz edilen çekin karşılığının Türk Ticaret Kanununun 707. maddesi uyarınca kısmen veya tamamen ödenmemiş olması halinde, bu çekle ilgili olarak hukuki takip yapılamaz. İleri düzenleme tarihli çekle ilgili olarak hukuki takip yapılabilmesi için, çekin üzerindeki düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde bankaya ibraz edilmesi ve karşılıksızdır işlemine tâbi tutulması şarttır” hükmü yer almaktadır.
5941 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinde ise “31.12.2011 tarihine kadar, üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı geçersizdir” denilmiştir
Bu hükümlere göre; çek üzerinde yazılı keşide tarihinden önce ibraz edilmiş ise ibraz geçersizdir. Üzerinde yazılı keşide tarihine göre yasal ibraz süresi içinde yeniden ibraz edilmemiş ve ibraz süresi de geçmiş olan çekler yönünden 5941 sayılı Çek Kanununun 5. maddesinde düzenlenen suçun unsuru oluşmaz.
Somut olayda, 15.10.2004 keşide tarihli çekin 06.04.2010 gününde bankaya ibraz edildiği, üzerinde yazılı keşide tarihinden sonra ve yasal süre içinde yeniden ibraz edilmedikleri ve bu nedenle, 5941 sayılı Kanunun 5. maddesinde düzenlenen “çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılmasına sebebiyet verme” suçunun yasal unsurunun oluşmadığı anlaşılmaktadır.
Yargılama sonunda “sanığın beraati” yerine mahkûmiyetine karar verilmesi yasaya aykırı olup, kanun yararına bozma talebine dayanan ihbar yazısında ileri sürülen düşünce yerinde görüldüğünden;
a) Kayseri 4. Sulh Ceza Mahkemesinin 29.04.2011 tarihli ve 2010/869 Esas, 2011/527 sayılı Kararının 15.04.2010 keşide tarihli ve 8971317 seri nolu çek yönünden 5271 sayılı CMK.nın 309. maddesinin 3. fıkrası gereğince BOZULMASINA,
b) Aynı Kanunun 309. maddesinin 4. fıkrasının (d) bendinin verdiği yetkiye dayanılarak, 5941 sayılı Çek Kanununun 5. maddesinin 1. fıkrası ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 2 ve 7. maddeleri uyarınca, 15.04.2010 keşide tarihli ve 8971317 seri nolu çekle ilgili olarak Kayseri 4. Sulh Ceza Mahkemesinin 29.04.2011 tarihli ve 2010/869 Esas, 2011/527 Karar sayılı kesinleşmiş hükmü ile sanık hakkında verilen CEZANIN VE ÇEK HESABI AÇTIRMA YASAĞININ KALDIRILMASINA,
Dosyanın adı geçen Mahkemeye iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 07.03.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.