YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/7841
KARAR NO : 2018/9201
KARAR TARİHİ : 10.10.2018
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı … A.Ş’nin ürettiği … cinsi kavun tohumlarını diğer davalıdan satın alıp tarlasına ektiği halde, ortaya farklı çeşitlerin çıktığı (…-… ve diğer melez çeşitler) bu yüzden tek tip olmayan ürüne alıcı bulamadığını bildirerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalarak 4.164,82 TL’nin ticari faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, davanın reddini dilemişlerdir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiş, Dairemizce karar davacı yararına bozulmuştur. 2013/7401 esas numaralı bozma İlamına karşı yerel mahkemece direnilmiş, direnme hükmünün davacı tarafından temyizi sonucu Hukuk Genel Kurulu’nun 2014/13-854 tarihli kararı ile direnme hükmünün bozmadan esinlenerek oluşturulmuş tamamen yeni gerekçeye dayalı hüküm içermesi nedeni ile bu yeni hükmün temyiz incelemesi için dosya dairemize iade edilmiştir.
Davacı, davalı … A.Ş’nin ürettiği … cinsi kavun tohumlarını diğer davalıdan satın alıp tarlasına ektiği halde ortaya farklı çeşitlerin çıktığı bu yüzden tek tip olmayan ürüne alıcı bulamadığını bildirerek, zararının tahsili için eldeki davayı açmıştır. 15.10.2009 tarihli tesbitte, taşınmazda farklı cins kavun mahsulünün bulunduğu, davacının mahsulün yarısını hasat ettiği, kalan yarısına göre zararının 4.164,82 TL olduğu tesbit edilmiştir. Dairemizce verilen 2013/7401 esas numaralı bozma ilamında, davacının, mahsulün … cinsi olmadığını hasatta öğrenebileceği, buna göre 5553 sayılı Tohumculuk Kanununun 11.maddesine göre davanın süresinde açıldığı ve ayıplı tohumluğu üreten, satanların müteselsilen sorumlu olduğu belirtilmiştir. Ayrıca bozma ilamında, davalı … odasının davacının sunduğu fatura içeriğine itiraz etmemiş olduğu, davacıya tohum sattığını kabul ettiği, bu durumda davacıya 6 adet 500 gram … cinsi tohum satıldığı hususunun taraflar arasında ihtilaflı olmadığı, mahkemece yapılacak işin, davacının tarlasındaki ürünün yarısını hasat ettiğine göre, kalan yarısındaki mahsulün bir kısmı … cinsi olmakla birlikte bir kısmının farklı çeşitlerde olduğunun, tespit bilirkişi raporu ile anlaşılmasına göre, mahsulün farklı cins çıkması nedeniyle davacının uğradığı zararı olup olmadığı, davacının bu farklı cins mahsulü satmak suretiyle zararını azaltıp azaltamayacağı hususları da gözetilerek taraf ve yargı denetimine elverişli bilirkişi raporu aldırılarak sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği vurgulanmıştır. Dairemizce verilen bu bozma ilamına karşı yerel mahkemece, faturanın Vergi Usul Kanununun 231. maddesi gereğince yedi gün içinde düzenlenmemesi nedeni ile hiç düzenlenmemiş sayıldığı bu nedenle fatura baz alınarak davanın ispat edilemeyeceği kaldı ki tespit raporuna itibar edilemeyeceği belirtilerek direnilmiştir. Ne var ki, önceki bozma ilamında da belirtildiği üzere, uyuşmazlık fatura ve faturanın geçerliliğinden kaynaklanmamaktadır. Tohumların davacıya satılmadığı yönünde taraflarca yapılan bir savunmada mevzu bahis değildir. Tohumların davalıya satıldığı sabit olup, ayıp nedeni ile sorumluluk kapsamında değerlendirme yapılmalıdır. Bu nedenle mahkemece, vergi usul kanuna atıf yapılarak uyuşmazlığın özü dışına çıkılmak sureti ile yazılan yeni gerekçede de bir isabet görülememiştir. Yine fiili durumun tespiti için alınan değişik iş tespit raporunun geçerli bir delil olduğu hususunda da tereddüt yoktur. Hal böyle olunca, mahkemece daha önce Dairemizce verilen bozma hükmü doğrultusunda değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, Vergi Usul Kanuna dayalı bozmadan esinlenerek yazılan karar usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenle kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/III-2 maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere, 10/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.