YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/29681
KARAR NO : 2015/28841
KARAR TARİHİ : 07.10.2015
MAHKEMESİ : Köyceğiz Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 15/05/2014
NUMARASI : 2013/189-2014/180
Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, Köyceğiz tarım müdürlüğü aracılığıyla davalıdan 10 ton kompos satın aldığını, davalının bu nedenle 7.750,00 TL.lik fatura gönderdiğini, bu fatura içeriğine itirazlarda bulunduğunu, davalı firmanının tüm önerilerinin uyarılarının yerine getirilmesine rağmen komposların mantar vermediğini, kompos numunelerinden P.. Üniversitesi Mantar araştırma ve Uygulama merkezi Laboratuvarında inceleme yaptırdığını, inceleme sonucunda bu komposların ayıplı olduğunun anlaşıldığını ileri sürerek 1.04.2013 tarihli 028104 sayılı ve 7.750,00 TL bedelli fatura yönünden borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddine karar verilmesini dilemiştir.
Mahkemece, davanın hukuki yarar yokluğu sebebiyle HMK.114/1-h maddesi gereğince usulden reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafça temyiz edilmiştir.
Mahkemece, itiraz edilen faturanın İİK.nun 68. maddesinde sayılan belgelerden olmadığı, bu hali ile davalının itiraza uğrayan faturaya dayanarak ilamsız icra yolu ile takip başlatabileceği, davacının başlatılması muhtemel takibe itiraz ederek takibi durdurabileceği, bunun üzerine davalının itirazın iptali davası açması gerekeceği, açılması muhtemel itirazın iptali davasında da davacının cevap layihası ile borçlu olmadığı savunmasını ileri sürebileceği bu hali ile takipten önce açılan somut davada davacının korunmaya değer güncel bir hukuki yararının bulunmadığı gerekçesiyle hukuki yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmiş ise de; borçlu, “itirazın iptali” davası için alacaklıya tanınan bir yıl gibi uzun bir süreyi beklemeden maddi hukuk anlamında, borcun bir an önce ve kesin olarak ortadan kaldırılmasını istemek hakkına sahip olup, böyle bir durumda dava açılmasında hukuki yarar bulunmadığını kabul etmek mümkün değildir. Kaldı ki, yapılmış bir icra takibi olmadan da borç tehdidi altında olan kişinin menfi tespit davası açabileceği, İcra İflas Kanunu’nun 72/2. maddesinde açıkca düzenlenmiştir. Üstelik davacı taraf fatura içeriğine itiraz etmiş davalı cevap olarak ürün bedeli olan 7.750,00 TL.nin derhal ödenmesini aksi halde yasal yollara müracaat edeceğini bildirmiştir. O halde dava konusu olayda kendisine karşı bir itirazın iptali davası açılmasını beklemeden iş bu menfi tespit davasını açmakta hukuki yararı bulunduğunun kabulü ile işin esasının incelenmesi gerekirken, aksine düşüncelerle hukuki yarara ilişkin “dava şartı” yokluğundan bahisle davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün, temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan 132,40 TL harcın istek halinde iadesine, 07/10/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.