YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/26952
KARAR NO : 2015/29477
KARAR TARİHİ : 12.10.2015
MAHKEMESİ : Karaman 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 23/10/2014
NUMARASI : 2013/679-2014/717
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı idarenin açtığı damızlık koyun ihalesi gereğince şartnameye uygun olarak küçükbaş hayvanların idarece oluşturulan muayene kabul komisyonunca teslim alındığını, davalı idarece kısmi ödeme yapılmasına rağmen faturaya dayalı bakiye alacağının ödenmediğini, alacaklarının tahsili için başlattığı icra takibine davalının haksız olarak itiraz etmesi nedeniyle itirazın iptalini ve davalının %40 oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesini istemiştir.
Davalı,bir kısım hayvanın şartnameye aykırı teslim edildiğini, ayıplı hayvan bedelinin ödenmeyen kısma karşılık geldiğini savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm taraflarca temyiz edilmiştir.
1- Dava, hayvan satışı sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsiline ilişkindir. Davacı hayvanların sözleşmeye uygun bir şekilde ifa edildiğini davalı ise bir kısım hayvanların gebe olmaması nedeniyle ayıplı olduğunu savunmuştur. Hayvanların davalıya teslim edildiği ihtilafsızdır. Uyuşmazlık, davacının davalı idareye teslim ettiği hayvanların gebe olmaması, şartnameye aykırı hareket edilmesi nedeniyle ayıplı hayvanın değerinin davacıya ödenip ödenmeyeceği noktasında toplanmaktadır. Davalı taraf ifanın ayıplı olduğunu ileri sürdüğünden sözleşme kapsamındaki edimlerin yerine getirilip getirilmediği hususunda ispat yükü kendisine aittir. Davalı, teslim aldığı hayvanların gebe olup olmadığını, mahkeme yerine tespiti davalı idarenin bulunduğu mahal enstitüsüne ve uzmanlarına yaptırılmıştır.
Kural olarak, hayvan satışında satıcının ayıptan sorumlu tutulabilmesi için, ayıbın teslimden veya alıcının hayvanı teslim almakta temerrüdünden itibaren dokuz gün içinde hem satıcıya ihbar edilmiş olması, hem de hayvanın bilirkişi tarafından gözden geçirilmesinin (muayenesinin) yapılması için aynı sürede yetkili makamdan istenmesi gereklidir. Ancak, hayvan satışında satıcının sorumlu olacağı süre yazılı olarak belirlenmiş ve ayıp da hayvanın gebeliğine ilişkin ise dokuz günlük süre aranmayacaktır (TBK. mad.224).
Somut olayda, taraflar arasındaki Sözleşmenin 35., 40. ve 41. maddelerinde, “kabul olsa dahi şartnameye aykırılıktan yüklenicinin sorumlu olacağına” ve “edimin uygun ifa edilmemesi durumunda ceza+fesih” ile teknik şartnamenin 9. Maddesinde “koyunların 1,5-2 yaşında ve en az 3 aylık gebe olması gerektiği” düzenlemeleri bulunmakta ise de davalı, davacı tarafından teslim edilen hayvanların kesin kabul işleminden sonra, koyunların gebe olup olmadıklarını mahkemeden tespitini yaptırıp davacıya bildirmemiştir.Oysa ki koyunların gebe olmadığının tespiti davalı idarenin belirlediği idari kurumlardan seçilen uzmanlara yaptırılmıştır. Davalı idarenin ayıp ihbarını 13.05.2013 tarihinde yerine getirdiği kabul edilse dahi ihbara konu raporların Kanunun aradığı anlamda bir tespit sayılamayacağı açıktır.
Hal böyle olunca 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 224. maddesi gereğince davalı tarafın mahkemeye başvurup bir tespit yaptırmadığı gibi ayıbı da süresinde ihbar etmediğinden mahkemece, ödenmeyen bedelin tahsiline karar vermek gerekir. Mahkemenin bu yönleri gözardı ederek yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
2-Bozma nedenine göre davalının temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 2. bent gereğince bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 12,10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.