YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/11715
KARAR NO : 2014/32979
KARAR TARİHİ : 27.10.2014
MAHKEMESİ : Sandıklı Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 27/12/2012
NUMARASI : 2011/365-2012/484
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacının vasisi, davacının 10-15 yıl önce başına ağaç düşmesi sonucu hukuki ehliyetten yoksun hale geldiğini, davalı tarafından tanzim tarihi belli olmayan senede dayalı olarak davacı aleyhine icra takibi yapıldığını,süresinde itiraz edilemediğini,davacı ile davalı arasındaki hukuki ilişkinin davacının oğlunun eşi olması dışında bir bağlantı olmadığını, davalının 40.000 TL verecek maddi bir durumununun bulunmadığını, davacının temyiz kudretinden yoksun olması nedeniyle alacağın dayanağı olan senedin geçersiz olduğunu ileri sürerek icra dosyasındaki takibe dayalı alacak talebine ilişkin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davacının belediyeden emekli olduğunu,yakın zamanda bankadan kredi çektiğini ve taşınmazını üçüncü kişiye sattığını, davacının gerçekleştirdiği bu işlemler itibariyle fiil ehliyetinin bulunmadığı iddiasının doğru olmadığını savunmuştur.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacı vasisi, davalı tarafından davacı kısıtlı aleyhinde yapılan icra takibine konu senedin davacının hukuki ehliyetinin bulunmaması nedeniyle geçerli olmadığını, senedin hile ile alındığını ileri sürerek borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir. Davacı tarafından dosyaya ibraz edilen 24.11.2009 tarihli Afyonkarahisar Devlet Hastanesi Psikiyatri uzmanı tarafından düzenlenen sağlık raporunda davacının hafif düzeyde mental retardasyon hastası olduğu tespit edilmiş,ayrıca 26.04.2011 tarihli vasi tayinine esas sağlık raporundada demans teşhisi konularak akli dengesinin normal yaşam sürmesine yeterli olmadığı ve vasi tayini gerektiğinin rapor edilerek,bu rapora dayalı olarak Sandıklı Sulh Hukuk Mahkemesinin 2011/358 esas sayılı ilamı ile davacıya vasi atandığı anlaşılmaktadır.Davacı, davalı tarafından icra takibine konu edilen senedin ehliyetsizlik nedeni ile geçerli olmadığını iddia etmiştir.Davacı tarafından ileri sürülen ehliyetsizlik iddiası kamu düzeni ile ilgili bulunduğundan mahkemece resen göz önüne alınması gerekli bir kural olduğundan öncelikli bu hususun araştırılması zorunludur.Bilindiği üzere; davranışlarının, eylem ve işlemlerinin sebep ve sonuçlarını anlayabilme, değerlendirebilme ve ayırt edebilme kudreti (gücü) bulunmayan bir kimsenin kendi iradesi ile hak kurabilme, borç (yükümlülük) altına girebilme ehliyetinden söz edilemez. Nitekim Medeni Kanununun 9,10 ve 13. maddelerinde bu yönde düzenlemelere yer verilmiş olup, 15. maddesinde de ifade edildiği üzere, ayırtım gücü bulunmayan kimsenin geçerli bir iradesinin bulunmaması nedeniyle, kanunda gösterilen ayrık durumlar saklı kalmak üzere, yapacağı işlemlere sonuç bağlanamayacağından karşı tarafın iyi niyetli olması o işlemi geçerli kılmaz. (Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 11.6.1941 tarih 4/21)
Yukarıda sözü edilen ilkeler ve yasal düzenlemeler çerçevesinde,mahkemece öncelikle dava konusu senedin düzenleme tarihi tespit edilerek,tespit edilecek düzenleme tarihi itibariyle davacının hukuki ehliyetinin tespiti amacıyla Adli tıp kurumundan rapor alınmak suretiyle işlem tarihinde hukuki ehliyetinin bulunup bulunmadığı hususu açıklığa kavuşturularak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
2-Bozma nedenine göre davacının diğer temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına,
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA,(2) nolu bentte açıklanan nedenle davacının sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 24,30.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.