YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/29023
KARAR NO : 2014/11952
KARAR TARİHİ : 16.04.2014
MAHKEMESİ : Asliye Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
Davacı, mandalina üreticisi olan davalı ile 5.02.2007 tarihinde narenciye alım satım sözleşmesi imzaladıklarını ,bu kapsamda davalıdan 166 ton mandalinayı kilosu 30 kuruştan satın aldığını, davalının bahçesindeki ürün 166 tonu karşılamadığı takdirde bakiye kalan kısım için diğer yıllarda da 166 ton tamamlanıncaya kadar davalının ürün teslim etmesinin kararlaştırıldığını ,166 ton bedelinin ödenmesine rağmen davalının 137240 kg teslim ettiğini,teslim edilmeyen bakiye 28.760 kg bedelinin tahsili ile ,teslim edilmeyen mandalinalar yüzünden zarara uğradığını ayrıca sözleşmede ifaya eklenen cezai şart alacağının da doğduğunu ileri sürerek alacaklarının tahsili için başlattığı icra takibine davalının haksız itirazının iptali ile % 40 icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne, davalının itirazının kısmen iptaline ,icra takibinin teslim edilmeyen 28.760 kg mandalina bedeli olan 8628 TL üzerinden devamına, davacının cezai şart ve fazla isteminin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalı tarafından temyiz edilmişitir.
1–Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı, davalı ile 5.02.2007 tarihli satış sözleşmesi ile davalının 580 ağaçlı mandalina bahçesinden
toplam 166 ton mandalinayı satın aldığını,davalının bahçesinin 2007 yılında 166 tonu karşılamaması halinde bakiye kalan kısım için 166 ton tamamlanıncaya kadar satıcı davalının teslim etme yükümlüğü olduğu halde 137.240 kg teslim ettiğini ,edimini yerine getirmediği iddiası ile eldeki davayı açmıştır. Taraflar arasındaki sözleşmenin “Cezai Şart “ başlıklı 7 .maddesinde “ Satıcı ,bu sözleşmeden doğan yükümlülüğünü yerine getirmediği takdirde alıcının zarar ve ziyanını karşılamanın yanı sıra ifaya ekli cezai şart olarak 30.000 TL yi ayrıca alıcıya ödeyecektir.” .”hükmünün düzenlendiği anlaşılmaktadır. Bu sözleşme de yazılı şekilde düzenlendiği için geçerlidir ve tarafları bağlar. Bu durum karşısında sözleşme kural olarak geçerli oldugu için davacı Sözleşmede az yukarıda belirtilen kararlaştırma ile davacı teslim edilmeyen mandalinalarla ilgili uğradığı kar kaybı ile ifaya ekli cezai şartı isteyebilir.Ancak BK.nun 161/son maddesine göre hakim fahiş gördüğü cezai şartları tenkis ile mükelleftir. Bu hükmü hakimin resen gözetmesi gerekir. Cezai şartın fahiş olup olmadığı belirlenirken tarafların iktisadi durumları, özel olarak borçlunun ödeme kabiliyeti ile beraber borcunu yerine getirmemiş olması sebebiyle sağladığı menfaat, borçlunun kusur derecesi ve borca aykırı davranışın ağırlığı ölçü olarak alınmalıdır. Cezai şart bu suretle belirlenmeli ve hüküm altına alınacak ceza miktarı hak, adalet ve nefaset kurallarına uygun olarak tespit edilmelidir. Mahkemece, davacının sözleşmenin 7.maddesindeki zararı ile cezai şartı isteyebileceği gözönüne alınarak tenkis hususu değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan 1.bent gereğince davalının tüm, davacının diğer temyiz itirazlarının reddine 2. … gereğince temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 367,50 TL kalan harcın davalıdan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine, 16.4.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.