YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/27519
KARAR NO : 2014/28409
KARAR TARİHİ : 23.09.2014
MAHKEMESİ : Akçaabat 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 12/06/2013
NUMARASI : 2010/47-2013/213
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı avukatınca duruşmalı, davacı avukatınca duruşmasız olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde temyiz eden davacı Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Trabzon Tasfiye İşletme Müd. vekili avukat H..S.. geldi. Davalı taraftan gelen olmadı. Onların yokluğunda duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, kaçakçılık kanuna muhalefet suçundan yakalanan 48.250 kg ve 13.100 Litre motorinin yediemin sıfatı ile davalıya protokol ile teslim edildiğini, 2003 yılında satışa sunulduğu halde satılamadığını, daha sonra ise mevzuattan kaynaklanan sebeplerle tasfiye yapılamadığını, 2007 yılında mevzuatın değişmesi ile yeniden tasfiye sürecine girdiklerini, davalıdan motorini teslim etmesinin istenilmesine rağmen yedieminlik ücreti ve yüksek miktarda fire oluştuğunu bildirerek malı teslimde temerrüte düştüğünü ve davalının kusuruyla uzun süre uygun koşullarda muhafaza edilmeyen motorinin evsafını yitirdiğini ileri sürerek motorinin dava tarihinde piyasa değeri olan 214.782.00 TL’nin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, protokolle belirlenen yedieminlik ücretinin ödenmediğini, malın standartlara uygun olarak muhafaza edilmesine rağmen tesliminden itibaren 10 yıl geçmesi nedeniyle tahmin edilenden daha çok fire oluştuğunu, kalan 2013/27519-28409
motorinin vasfını yitirdiğini, yedieminlik ücreti ödenmesi ve oluşan fire miktarı düşülmesi şartıyla kalan malı teslim etmeye hazır olduğunu ve motorinin bozulmasında kusurunun olmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile motorin bedeli olan 140.922.33 TL den yedieminlik ücreti olan 81.649.15 TL’sının mahsubu ile kalan 59.273.18 TL’sının dava tarihinden itibaren yasal faizi ile tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının sair ve davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Kaçakçılık Kanununa muhalefet nedeniyle yakalanan 48.250 kg ve 13.100 litre motorinin 30.06.2000 tarihli protokol ile 19.07.2000 tarihinde yediemin olarak davalıya teslim edildiği ve tasfiye için davalıdan malın tesliminin istendiği hususları dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Taraflar arasında düzenlenen protokolde malın satışı halinde satış bedeli üzerinden %15 oranda yedieminlik ücreti verileceği kararlaştırılmıştır. Davacı, 22.05.2008 tarihli resmi yazı ile davalıya yediemin olarak teslim aldığı motorini 20 gün içinde teslim etmesi gerektiğini bildirmiş olup bu yazı 26.05.2008 tarihinde davalıya tebliğ edilmiştir. Davalı, dava konusu motorini teslime yanaşmamış ve durumu ihtarname ile davacıya bildirmiştir. Davalının, malın teslimi hususunda davacı tarafından verilen sürede gözetildiğinde 15.07.2008 tarihinde temerrüte düştüğü anlaşılmaktadır. Davalı, imzalanan protokol gereği yedieminlik ücreti talep etmekte haklı olmakla birlikte ancak malın tesliminde temerrüte düştüğü tarihe kadar olan süre için yedieminlik ücreti talep edebilir. Davalının malın tesliminde temerrüte düştüğü tarihten sonraki kalan süre için yedieminlik ücreti talep etmesi hukuken mümkün değildir. Buna rağmen, davalının malın tesliminde temerrüte düştüğü gözetilmeden, davalının malın tesliminden dava tarihine kadar yedieminlik ücreti talep edebileceği kabul edilerek fazla yedieminlik ücretine karar verilmesi doğru olmamıştır. Hal böyle olunca; mahkemece, davalının, az yukarıda açıklandığı üzere malın tesliminden temerrüte düştüğü tarihe kadar yedieminlik ücreti isteyebileceği kabul edilip bilirkişiden bu yönde ek rapor alınarak hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda 1.bentte açıklanan nedenle davacının sair ve davalının tüm temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, 1100,00 TL duruşma avukatlık parasının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, aşağıda dökümü yazılı 3,033,95 TL kalan harcın davalıdan alınmasına, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.