YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/13696
KARAR NO : 2011/6439
KARAR TARİHİ : 21.04.2011
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı,Carakas F 1 çeşidi domates bitkisi yetiştirmek için soğuk aylarda hızlı döllenmeyi sağlayan bitki düzenleyici olan padomin isimli hormon ilacını davalının bayisi olan dava dışı kişiden satın alıp 2007 yılı sonbaharından itibaren kullandığını,kısa sürede meyvelerde şekil bozukluğu ve yapraklar ve gövdede bozukluklar olduğunu bildirerek satılan ilaçların hatalı seriye ait olması nedeniyle zarara uğradığını bildirerek 35.000 TL maddi ve 5000 TL manevi tazminatın faizi ile tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, Carakas F1 domates çeşidi yetiştirmek için bitki düzenleyici olarak kullanılan padomin adlı hormonu davalının bayi olan dava dışı kişiden satın alıp 2007 sonbaharından itibaren kullandığını, ancak bitkilerde şekil bozukluğu yapraklar ve gövdede sararmalar olduğunu, pazarlanabilir nitelikte ve miktarda ürün elde edemediğini bildirerek zararının tahsili için eldeki davayı açmıştır. Davalı hormon ilacının şikayetler üzerine şarj 3 serisinden bir örnekğin Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstütüsü Müdürlüğünde yapılan analizinde olumsuz bir durumun tesbit edilmediğini, davacının yanlış üretim tekniğinden yada başka kimyasal kullanımından kaynaklandığını,2007 yılının geçmiş yıllardan daha soğuk geçtiğini, zararın bu sebeple meydana geldiğini savunmuştur. Davacının 20.3.2008 yaptırdığı delil tesbitinde, yetiştirdiği üründe meyve tutumunun % 50 oranda olması nedeniyle zarara uğradığı bilirkişi raporu ile tesbit edilmiştir. Tesbit bilirkişisi tarafından alınan numune BATEM laboratuarında tahlili yapılmış, 26.3.2008 tarihli raporda viral bir etmene rastlanmadığı, bitki gelişim düzenleyicisi veya yanlış kimyasal uygulama sonucu ortaya çıkan fitotoksik zararlanma olduğu 2010/13696-2011/6439
Bildirilmiştir. Dava konusu hormon ilacının Türkiye’de üretim izninin bulunduğu,10 yıldır özellikle domates ve patlıcan ürününde bitki düzenleyici olarak yoğun olarak kullanıldığı, önceki yıllarda bir şikayetin olmadığı, ancak 2007 yılı için Akdeniz Bölgesindeki üreticilerin bu hormon ilacına dayalı olarak şikayetlerinin bulunduğu, üreticilerin ortak iddialarının şarj 3 seri numaralı hormon ilaçlarının hatalı üretildiğine ilişkin olduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Akdeniz Üniversitesi … Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümünde yapılan 1.4.2008 tarihli analiz raporunda sarj 3 serisinden alınan şişeler üzerinde yapılan incelemede etken madde yanında iki pike daha rastlandığı tesbit edilmiştir. … 1. ve 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin aynı sebeple açılan derdest dava dosyalarında Akdeniz Üniversitesinden seçilen bilirkişi heyetinin düzenlediği 24.4.2008 tarihli raporunda belirtilerin homojen ve tipik olması nedeniyle hormona bağlı şekil bozukluğu olduğu bildirilmiştir.Dava konusu ilacın ambalajında aynı mahkemelerin derdest dava dosyalarında Tubitak’tan alınan 15.12.2009 tarihli analiz raporunda şikayet gelmeyen şarj 1 serisi ile dava konusu ilaca ait şarj 3 serisinde üretilmiş örnekler üzerinde inceleme yapılmış, içeriklerinde birbirlerinden farklı maddelerin bulunduğu, oranlarının da farklı olduğu tesbit edilmiş, farklı maddelerin üretim sürecine etkisi uzmanlık alanları dışında olduğundan yorum yapılmayacağı bildirilmiştir. Dava konusu ilacın ambalajında, nasıl kullanılacağı tarif edildikten sonra, sıcaklığın 10 derecenin altında olursa uygulama yapılmasını, hava sıcaklığının 5 derecenin altında olursa uygulama dozunun ¼ oranında artırılması gerektiği, 1 litre suya 2 cc padomin kullanılacağı şeklinde yazılıdır. Ancak davacı ilacı satan dava dışı satıcının aynı zamanda … mühendisi olduğu, zaman zaman serası için teknik danışmanlık yaptığı ve onun görüşlerine uygun olarak kullandığını,önceki yıllarda olduğu gibi 5 derecenin altında ¼ oranda azaltarak ,35 derecenin üstünde artırarak kullandığını bildirmiştir. Dava konusu ilaçtan dolayı zarara uğradığını iddiası ile davacı olan veya tesbit yaptıran ve tanıklık yapan diğer üreticiler de ambalaj bilgisi dışında 10 yıldır ilacı bu şekilde kullandıklarını bildirmişlerdir. Dosyadaki tesbit bilirkişi de ilacın ambalaj bilgilerinin hatalı olduğunu 5 derecenin altında uygulama dozunun ¼ azaltılarak uygulanmasının daha doğru olduğunu bildirmiştir. Karara esas alınan bilirkişi heyeti raporunda ilacın uygulanmasında aşırı uygulama veya yüksek doz uygulanmasının deformasyona yol açtığı, davacının doz hatalarınında sonuca etkili olduğu, analizlerde tesbit edilen farklı iki pike rastlanmasının aktif olmayan maddeler olduğu, bakanlığa bağlı merkezin raporunun esas alınması gerektiği, ilacın evsafa uygun olduğu bildirilmiştir.
Yukarıda özetlenen dosya içeriğine göre,10 yıldır yaygın olarak kullanılan padomin hormon ilacı davacı tarafından da önceki yıllarda uygulanmış ancak 2007 yılına kadar herhangi bir şikayet gelmemiştir. Dava konusu sarj 3 serisine ait ilaçları 2007 yılında serasında uygulayan pek çok üreticinin benzer şikayetlerle dava açtığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Yapılan delil tesbitinde davacının uygun koşullarda üretim yaptığı belirlenmiştir. Davacının serasından alınan bitki örneğinde(davacının kullandığı ilaçtan 2010/13696-2011/6439
örnek alınmamıştır.) viral bir etmene rastlanmadığı, şarj 3 serisine ait ilacın analizinde farklı iki pike rastlandığı, benzer dava dosyalarında tubitaktan alınan raporda hatalı üretildiği iddia olunan sarj 3 serisinin, şarj 1 serisinden farklı maddeleri içerdiği de tesbit edilmiştir. Yine ilacın ambalajında bildirilen doz uygulamasının hatalı olduğu, davacı üreticinin ve zarar gören diğer üreticilerin yıllardır 5 derecenin altında dozu ¼ oranda azaltarak uyguladığı, 2007 yılının kışının geçmiş yıllardan daha soğuk, yazının ise daha sıcak geçtiği dosya kapsamı ile sabittir. Bu tesbitler ışığında mahkemece karara esas alınan bilirkişi heyeti raporunda davacının kullandığı ilaca ait şarj 3 serisinin hatalı üretilip üretilmediği, ambalajında ki bilgilerin doğru olup olmadığı, 2007 üretim yılına ait hava durumunun üretim sürecine etkisi olup olmadığı hususları yeterli ve ayrıntılı teknik bilgiyi içermemektedir.Mahkemece öncelikle dava konusu ilacın üretim izni sürecinde deneme üretimine tabi tutulup tutulmadığı,tutulmuş ise buna ilişkin belgelerin Tarım ve Köyişleri Bakanlığından getirtilmesi,… Asliye Hukuk Mahkemesinde aynı sebeple açılan davalarda Tubitak’tan aldırılan bilirkişi raporu,Akdeniz Üniversitesinden aldırılan bilirkişi raporları da değerlendirilerek,uzun bir süredir üreticiler tarafından yaygın olarak kullanılan hormon ilacı olduğu ve dava konusu olayda viral bir etmene rastlanmadığı,2007 yılında Akdeniz Bölgesindeki üreticilerden şarj 3 serisine ait hormon ilacı için pek çok şikayet geldiği de gözetilerek; şarj 3 serisinde hatalı üretim olup olmadığı, tesbit edilen farklı maddelerin üretim sürecine etkisi olup olmadığı, ilacın ambalajındaki doz ile ilgili bilgilerin doğru olup olmadığı, 2007 yılı iklim durumunun üretim sürecine etki edip etmediği hususlarında konusunda uzman bilirkişi heyeti oluşturularak taraf ve yargı denetimine elverişli rapor aldırılarak sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenle kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan 17,15 TL. temyiz harcının istek halinde iadesine, 21.4.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.