YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2009/11910
KARAR NO : 2010/1379
KARAR TARİHİ : 08.02.2010
… vekili avukat … ile … Bel. Başk. vekili avukat … aralarındaki dava hakkında … 1.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 15.9.2008 tarih ve 295-398 sayılı hükmün Dairenin 1.6.2009 tarih ve 2008/15636-2009/7520 sayılı ilamiyle bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davalı avukatı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşuldu.
KARAR
Davacı, davalı …’den ihale ile 17.4.1969, 28.4.1969 ve 27.9.1974 tarihlerinde dört adet taşınmaz satın aldığını, taşınmazların zilyetliklerinin devredilip tapuda devirlerin yapılmadığını, açılan tapu iptal ve tescil davasının da reddedilerek kesinleştiğini, tapu iptal ve tescil davasının kesinleştiği 11.10.2001 tarihindeki taşınmazların rayiç değerleri olan 300.000.000.000 TL’nin, 11.10.2001 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, tapu iptal ve tescil davasının kesinleştiği 11.10.2001 tarihi itibariyle taşınmazların rayiç değeri olarak belirlenen 298.775 YTL’nin 11.10.2001 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafın temyizi üzerine dairenin 1.6.2009 günlü ve 2008/15636 esas ve 2009/7520 karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmiş, bozma ilamına karşı davalı tarafça karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının sair karar düzeltme taleplerinin reddi gerekir.
2-Davacı, davalıdan çeşitli tarihlerde satın aldığı dört adet taşınmazın tapuda devrinin verilmemesi üzerine açmış olduğu tapu iptal ve tescil davasının reddedildiğini, bu davanın kesinleştiği tarih olan 11.10.2001 tarihindeki taşınmazların rayiç bedelinin tahsilini istemiş, Mahkemece taşınmazların 11.10.2001 tarihi itibariyle 298.775 YTL olarak belirlenen rayiç bedellerinin davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Dairemizce, 1.6.2009 günlü ve 2008/15636 esas ve 2009/7520 karar sayılı ilamı ile, davalının ihale bedellerinin tamamının ödenmediği hususundaki savunması nazara alınarak, davacı tarafça yapılan ödemelerin belirlenip, kısmi ödeme söz konusu ise, tespit edilecek ödeme miktarının satış bedeline oranı belirlendikten sonra, belirlenecek bu oranın tapu iptal tescil davasının kesinleştiği tarih itibariyle taşınmazlarının rayiç değerlerine uygulanması sonucu bulunacak bedele hükmedilmesi gerektiği belirtilerek bozma kararı verilmiştir.
Dosya içinde bulunan tapu iptal ve tescil davasının reddine ilişkin karar ve bu karardan önce hükmüne uyulan Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin bozma ilamı ile taraflar arasındaki satışın geçersizliği tespit edilmiştir. Hal böyle olunca davacı, yaptığı ödemeler nedeniyle denkleştirici adalet ilkeleri uyarınca akdin ifasının imkansız hale geldiği tapu iptal tescil davasının kesinleştiği tarihte ulaştığı değerini isteme hakkına sahip olduğu, bu kez yapılan inceleme ile anlaşılmıştır. O halde mahkemece, enflasyon, tüketici eşya fiyat endeksi, altın ve döviz kurlarındaki artışlar, memur maaş ve işçi ücretlerindeki artışlar gibi çeşitli ekonomik etkenlerin ortalamaları alınmak suretiyle davacının … olduğu bedelin tespiti ile iade tarihinde (tapu iptal davasının kesinleştiği) ulaşacağı alım gücünün bulunması ile sonucuna göre karar vermelidir. Davalının karar düzeltme talebinin bu yönden kabulü ile Dairemiz kararının kaldırılmasına, az yukarıda değinilen hususlardan ötürü mahkeme kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Birinci bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer karar düzeltme itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle Dairemizin 1.6.2009 günlü ve 2008/15636 esas ve 2009/7520 karar sayılı bozma kararının kaldırılmasına, aynı bentte açıklanan nedenle kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, 8.2.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.