YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2008/10689
KARAR NO : 2009/3770
KARAR TARİHİ : 23.03.2009
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davacı ve davalı … avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davacı vekili avukat … ile davalılar … vs. Vekili avukat … … geldi, diğer davalılar tarafından gelen olmadığından duruşmaya başlanılmış ve hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra karar için başka güne bırakılmıştı. Bu kez temyiz dilekçesinin süresinde olduğu saptanarak dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalılardan … Kimya Limited Şirketinin dava dışı … Bankasından 5.2.1999 tarihinde almış olduğu 5.000.000.000 TL bedelli ticari kredi ile yine aynı şirket tarafından 27.8.1999 tarihinde alınan 14.000.000.000 TL bedelli ticari kredinin diğer davalılarla birlikte müteselsil kefili olduğunu, başlatılan takipler sonunda borcu ödemek zorunda kaldığını, … olduğu miktarın rücuen tahsili için davalılar aleyhine başlatmış olduğu icra takibine ise itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptaline, %40 inkar tazminatının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalılar, … Nakliyat Ticaret Limited Şirketi ve …, davanın reddini dilemiş, diğer davalılar ise davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, davalılardan … Nakliyat Limited Şirketinin kefaletinin, şirketin ana sözleşmesinde belirlenen konu ve amaç sınırını aştığı gerekçesiyle geçerli olmadığı kabul edilerek adı geçen davalı hakkındaki “takibe vaki itirazın iptali isteminin” reddine, diğer davalılar yönünden ise, davanın kısmen kabulüne, tahsilde mükerrerlik olmamak şartıyla ilamda her bir davalı için belirtilen asıl alacak ve işlemiş faiz miktarları üzerinden takibe vaki itirazın iptaline, inkar tazminatının tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacı ve davalılardan … tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, davalılardan … Kimya Limited Şirketinin, dava dışı … Bankasından kullanmış olduğu ticari kredilerin müteselsil
2008/10689-2009/3770
kefili olan davacının, ödediği kredi borcunu, asıl borçlu ve kredi borcunun diğer müteselsil kefilleri olan davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Türk Ticaret Kanununun 137. maddesinde, “Ticaret şirketleri hükmi şahsiyete haiz olup, şirket mukavelesinde yazılı işletme mevzuunun çevresi içinde kalmak şartıyla bütün hakları iktisap ve borçları iltizam edebilirler.” Hükmü mevcut olup, bu hükme göre ticaret şirketlerinin ehliyetleri, ana sözleşmelerinde belirlenen konu ve amaç ile sınırlı olduğundan bu sınırlar dışında yapılan işlemler ehliyetsizlik nedeniyle batıldır. Bununla birlikte, bir ticari işletmenin ana sözleşmesinde belirtilen işletme mevzuuna doğrudan doğruya girmemekle beraber, o işletmenin ticari faaliyetlerini kolaylaştıran ticari … ve ticari sözleşmelerin de o işletme mevzuu içinde bulunduğu doktrin ve Yargıtay kararlarında kabul edilmektedir. (Bkz. Haluk Tandoğan, Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri cilt: 2, … 1982, sh. 535, 11. HD. E.2005/4621 K.2005/7778 T. 19.7.2005; 11.HD. E.392, K.981 T. 4.3.1979) Bir ticari işletmenin faaliyetini sürdürebilmesi için gerektiğinde kredi temini yoluna gitmesi ve bu nedenle başkasının kefaletini temin etmesi olağan olduğu gibi, başka bir şirkete kefil olması da olağan ve mutad bir işlemdir. O halde kefalet akdi, ticari hayatın gereği olarak yapılan mutad … ve muamelelerden olduğundan, şirket ana sözleşmesinde bu hususta açık hüküm olmasa dahi normal koşullarda şirketi bağlayıcı ve geçerli kabul edilmelidir. Buna göre dava konusu olayda aynı kredi sözleşmesini davacı ve diğer kefillerle birlikte kefil olarak imzalayan davalı … Nakliyat Limited Şirketi de bu kefaleti ile bağlı olup, mahkemece davacının … olduğu kredi borcu nedeniyle adı geçen davalıdan rücuen talep edebileceği alacak miktarı belirlenip, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, yazıl şekilde davalı … Nakliyat Limited Şirketi yönünden davanın tümüyle reddine karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2-Yukarıda açıklanan bozma şekil ve sebebine göre tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) no’lu bentte açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün davacı yararına BOZULMASINA, (2) no’lu bent gereğince tarafların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, 625.00 TL duruşma avukatlık parasının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, peşin alınan temyiz harcının istek halinde iadesine, 23.3.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.