YARGITAY KARARI
DAİRE : 13. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2006/3010
KARAR NO : 2006/6258
KARAR TARİHİ : 20.04.2006
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R
Davacı … komisyoncuları, davalıya ait taşınmazın 150.000 Euro bedelle dava dışı alıcı Yonca’ya satılması hususunda tarafları bir araya getirerek anlaştırdıklarını, ancak davalının tapuda devir yapmak üzere kararlaştırılan tarihte bir ihtar çekerek taşınmazı satmaktan vazgeçtiğini bildirdiğini, sözleşme gereğince davalı satıcının satıştan cayması nedeniyle satış bedeli üzerinden alıcı ve satıcının ödemesi gereken %1 + %1 = %2 komisyon bedelinden sorumlu olduğunu ileri sürerek 3.000 Euro karşılığı TL’nin tahsili için başlattığı icra takibine vaki itirazın iptalini istemiştir. Davalı, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacı … komisyoncusu, davalıya ait taşınmazı satmak için, davalı ile dava dışı alıcıyı bir araya getirdiğini, fakat davalının tapuda devir zamanı satıştan caydığını belirterek sözleşmedeki kararlaştırma gereğince alıcı ve satıcı payına düşen tellallık ücretinin ödenmesi için, bu davayı açmıştır. Taraflar arasındaki 16.5.2005 tarihli komisyon sözleşmesinin 3.maddesi gereğince, alıcı veya satıcının bu alım-satımdan vazgeçmesi halinde vazgeçen taraf, %2 tellallık ücretinin tamamını ödeyecektir. Sözleşmenin 3. maddesinde kararlaştırılan %2 tellallık ücretinin %1’i, sözleşmenin 1. maddesi gereğince normal tellallık ücretidir.
Geri kalan %1’lik tellallık ücreti, esasen alıcı payına düşen ancak sözleşmeden vazgeçen tarafın ödemesi gereken cezai şart niteliğindedir. BK.nun 161/son maddesi gereğince, hakim fahiş gördüğü cezaları tenkis ile mükelleftir. Ceza koşulunun fahiş olup olmadığı, tarafların iktisadi durumu, … olarak borçlunun ödeme kabiliyeti ile beraber, borçlunun borcunu yerine getirmemiş olması nedeniyle sağladığı menfaat, borçlunun kusur derecesi ve borca aykırı davranış ağırlığı ölçü alınarak tayin edilmeli ve hüküm altına alınan ceza miktarı, hak, adalet ve nesafet kurallarına uygun olarak tespit edilmelidir. Sözleşmenin 3.maddesinde kararlaştırılan %1’lik cezai şartın, fahiş olup olmadığı Mahkemece incelenmemiştir. Mahkemece yapılacak …, sözleşmede kararlaştırılan cezai şartın fahiş olup olmadığı değerlendirilerek, fahiş olduğu kabul edilirse, tenkis edilerek sonucuna uygun bir karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
SONUÇ: Birinci bentte açıklanan nedenlerle, davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, ikinci bentte açıklanan nedenlerle, temyiz edilen kararın davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 20.4.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.